اقبال‌زاده در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) در این باره اظهار کرد: معتقدم برای ترویج فرهنگ نقد در جامعه، باید فضای آزادی بیان و قلم فراهم باشد؛ به‌گونه‌ای که اهالی فکر و اندیشه‌های انتقادی بتوانند اندیشه‌های خود را آزادانه و بی‌پروا (نه توهین‌آمیز) بیان کنند.

وی افزود: با ابراز تاسف باید بگویم که جامعه ما همچنان با سنت‌ها، انتقام‌گیری‌ها و مسائل شخصی رو‌به‌رو است. 

اقبال‌زاده تاکید کرد: دین مبین اسلام بارها و بارها مردم را به آزادی بیان دعوت کرده است؛ به طور مثال حضرت علی(ع) در نهج‌البلاغه چنین می‌‌فرمایند «در صورتی که می‌خواهید حقی را بگویید و نقدی را ارائه دهید حتی در مقابل حاکم وقت، با بانگ بلند و بدون هیچ‌گونه ترس و لرز بیان کنید.»

نویسنده کتاب «یاد مهرگان: یادداشتهایی درباره نادر ابراهیمی» در پاسخ به این پرسش که «یک ناقد باید چه ویژگی‌هایی داشته باشد؟» گفت: هر فردی حق دارد که برداشت‌های انتقادی خود از آثار را بیان کند اما لزوما این فرد را نمی‌توان ناقد نامید. منتقد واقعی، به صورت حرفه‌ای نظریات را می‌شناسد و به‌صورت تخصصی با اثر برخورد می‌کند.

اقبال‌زاده ادامه داد: منتقد باید با هر دو فرهنگ ایرانی و غربی آشنایی کامل داشته باشد و به آثار، نگرش انتقادی و خلاقانه داشته باشد.

این نویسنده با بیان این‌که متاسفانه در جامعه کنونی نقد حرفه‌ای به چشم نمی‌خورد، اظهار کرد: نشریه‌های ویژه‌ای در حوزه نقد وجود دارند که به ترویج فرهنگ نقد در جامعه کمک می‌کنند اما متاسفانه با تغییر مدیریت‌ها، خط مشی و رویکرد آنها نیز تغییر می‌کند؛ این موضوع آسیب جدی به بدنه فرهنگی جامعه می‌زند.

وی با بیان این‌که متاسفانه در ایران برای کار نقد ارزش چندانی قائل نمی‌شوند، عنوان کرد: در نشریات و مطبوعات خارجی مشاهده می‌کنیم که ستون‌های ویژه‌ای به نقد اختصاص یافته‌ است؛ همین امر باعث افزایش سطح کیفی آثار و کاربردی بودن آنها شده است.

این نویسنده ادامه داد: در عین حال باید افراد شناخته‌شده‌ای در حوزه نقد وجود داشته باشند که وقتی اثری را نقد می‌کنند، مخاطبان به نقد آنها مطمئن باشند و در نهایت برای خرید یا عدم خرید اثر مورد انتقاد، تصمیم‌گیری کنند. اما متاسفانه به دلیل این‌که در جامعه ما به ناقد هم از نظر مادی و هم از نظر معنوی اهمیت چندانی داده نمی‌شود، کمتر فردی تمایل به فعالیت در این حوزه پیدا می‌کند.

اقبال‌زاده با بیان این‌که متاسفانه هیچ کدام از زمینه‌های عینی، ذهنی، مادی، فرهنگی و فکری برای شکل‌گیری نقد حرفه‌ای مستمر و تثبیت‌شده در جامعه وجود ندارد، بیان کرد: نقد معلومات بسیار گسترده‌ای می‌خواهد چرا که مقوله‌ای میان‌رشته‌ای است.

وی تاکید کرد: مسئولان فرهنگی باید زمینه نقد حرفه‌ای در جامعه را فراهم کنند؛ به این منظور باید از ناقد حمایت شود به‌گونه‌ای که ناقد بتواند با بهره مالی حاصل از نقد، تامین معاش کند. همچنین باید نشریات به‌وفور به موضوع نقد بپردازند تا هم مقوله کتاب و کتابخوانی ترویج یابد و هم جایگاه نقد در جامعه مشخص شود.

*دراین باره بخوانید:
(1)شاکری: وقتی نقد تاثیری در تجارت کتاب نداشته باشد عملا اهمیتی پیدا نمی‌کند (اینجا)
(2)جُربزه‌دار: نشریات خانه کتاب می‌توانند نقش موثری در ترویج فرهنگ نقد ایفا کنند/ نقد، چراغی فراسوی سیاستگذاران روشن می‌کند(اینجا)
(3)کیانفر: ضرورت راه‌اندازی کتابخانه تخصصی نقد(اینجا)
(4)جعفری مذهب:جامعه ما نیاز به نقد را احساس نکرده است/ پدیده‌ای به نام «اورژانس نقد»(اینجا)
(5)حسینی: آیین نقد کتاب‌های تازه‌تالیف برگزار شود(اینجا)
(6)عبدالعلی دستغیب: بسیاری از نقدها تبدیل به مدح شده‌اند/ مسئولان برای راه‌اندازی مجامع نقد کتاب بکوشند(اینجا)
(7)رفیعی: پیش‌نیازهای نقد مطلوب و مدخلی بر اخلاق نقد(اینجا)
(8)آژند: اکثر نقدها یا نان قرض دادن است یا خرده حساب شخصی/ لزوم اهتمام دانشگاه‌ها برای ایجاد رشته نقد(اینجا)
(9) مهدوی‌راد: نقد باعث گسترش و سلامت نشر می‌شود(اینجا)
(10) خدایار: برای نهادینه کردن فرهنگ نقد در جامعه باید مسئولان نیز نقدپذیر باشند.(اینجا)
(11) سرشار: بعضی به دلیل نقدی که بر آثارشان نوشته‌ام بامن قهرند (اینجا)
(12) اسلامی اردکانی: کتاب‌های خوب، محصول نقدند/ اغلب نویسندگان ظرفیت پذیرش نقد را ندارند (اینجا)
(13) مهدی محقق: تنزل جایگاه نقد به دلیل تنزل اخلاق در جامعه است (اینجا)
(14) تفرشی: در ایران نقد حرفه‌ای و روشمند وجود ندارد/ عیار نقدها در فضای مجازی بیشتر در معرض قضاوتند/ (اینجا)