به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) علی جنتی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در گفت‌وگوی ویژه خبری 22:30 سه‌شنبه (11 شهریورماه) در شبکه دوم سیمای جمهوری اسلامی عملکردها و دستاوردهای بخش‌های مختلف این وزارتخانه در طول یک سال گذشته را تشریح کرد. متن این گفت‌وگو به شرح زیر است:

* با توجه به وجود عنوان «فرهنگ» در نامگذاری سال 1393 و همچنین با توجه به این‌که وزارت ارشاد اصلی‌ترین متولی در عرصه فرهنگ به شمار می‌آید، چقدر توانسته‌اید در طول یک سال گذشته اهداف حوزه فرهنگ را محقق کنید؟ 

بسیار خوشحالیم که مقام معظم رهبری توجه و عنایت ویژه به حوزه فرهنگ دارند و در نامگذاری امسال، عنوان «فرهنگ» را انتخاب کرده‌اند. در این راستا تمام تلاش وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در طول یک سال گذشته، فراهم کردن زمینه‌های تحقق و اجرایی کردن سیاست‌های فرهنگی مقام معظم رهبری و ریاست جمهوری بوده است.

 از ابتدای ورودم به مجموعه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی قول‌هایی را به مجلس شورای اسلامی دادم که واگذاری کار فرهنگ و هنر به اهالی فرهنگ و هنر از جمله آنها بود؛ خوشبختانه این موضوع تا حدودی عملیاتی شده است و امروز چه در حوزه‌های ستادی و چه در حوزه‌های صف، شاهد استقبال از این واگذاری‌ها هستیم چرا که کار را خوب می‌شناسند و می‌توانند به شایستگی فعالیت کنند.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی بیان کرد: در این میان یک سلسله وظایف بر عهده ماست که در طول یک سال گذشته تمام تلاش خود را در بخش‌های مختلف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای اجرایی شدن آنها به‌کار گرفتیم؛ از جمله این وظایف می‌توان به نشر ارزش‌های اسلامی، حفاظت از فرهنگ و هنر ایرانی ـ اسلامی، صیانت از فرهنگ و هویت دینی، حفظ اقتدار ملی، کمک به ارتقای سطح فرهنگ ایران و معرفی سبک زندگی ایرانی ـ اسلامی اشاره کرد. از جمله مواردی که در دوره‌های قبل، مغفول مانده بود و در دولت یازدهم به صورت جدی به آن توجه شد، رونق اقتصاد فرهنگی است.

* تصور می کنید در حوزه سینما آن مهم‌هایی که باید محقق می‌شدند، در طول یک سال گذشته اتفاق افتاد؟ 

خوشبختانه سینمای ما هم در داخل و هم در سطح جهان قابل توجه بوده و به آن اهمیت فراوانی داده شده است. سینمای جمهوری اسلامی ایران هم از نظر کار فنی و حرفه‌ای قابل دفاع است. آن‌چه  می‌ماند، محتوای سینماهاست؛ تاکنون این محتواها بسیار پایین‌تر از انتظارات ما بوده است. البته در طول این چند سال اخیر وضعیتش بهتر شده است و به‌تازگی این محتواها خوشبختانه به مسائل اجتماعی می‌پردازند. اما باید محتواهای سینمای ما بیشتر به انتقال ارزش‌های دینی و اسلامی در سطح جهان کمک کنند.

خوشبختانه در جشنواره فیلم فجر امسال آثار خوبی مشاهده شد. چند فیلم بسیار ارزشی بودند که از آن میان می‌توان به فیلم‌های «رستاخیز»، «چ» و «شیار 143» اشاره کرد.

ما بر اساس سیاستگذاری‌هایی که انجام دادیم بنا داریم بیشتر از فیلم‌هایی حمایت کنیم که به ارزش‌های ایرانی ـ اسلامی می‌پردازند. همچنین تصمیم داریم از فیلم‌‌سازان جوان حمایت ویژه داشته باشیم. اکنون خوشبختانه همه سینماهای کشور به جز تعداد معدودی از آنها به سیستم دیجیتال تجهیز شده‌اند.

*وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در بخش معاونت هنری، چه دستاوردهایی در طول یک سال گذشته داشته است؟
 
در معاونت هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی هنرهای نمایشی، تئاتر، موسیقی و هنرهای تجسمی وجود دارد؛ در حوزه هنرهای تجسمی فعالیت‌های خوبی برای ترویج بحث اقتصاد هنر آغاز شده است؛ ما باید به سمتی برویم که اصحاب فرهنگ و هنر اعم از نویسندگان، شاعران و هنرمندان ضمن این‌که هنرشان را عرضه می‌کنند، این هنر بتواند ارزش مادی پیدا کند. تحقق این موضوع باعث تشویق اهالی فرهنگ و هنر برای تولید آثار فاخر و ترغیب علاقه‌مندان برای حضور در این عرصه‌ها می‌شود.

*آیا شما به محتوا و آثار حوزه تئاتر نظارت دارید؟ 

من در این زمینه نظارت کلی دارم و برخی‌‌ها را از نزدیک می‌بینم البته در این عرصه مشکلات زیادی داریم. به طور مثال برخی از این آثار هنوز ارزش مادی خودشان را پیدا نکرده‌اند و توجه لازمی که باید به حوزه تئاتر در دوره‌های گذشته می‌شده، وجود نداشته است. همچنین اعتباری که به حوزه تئاتر داده می‌شود، بسیار اندک است و اغلب محتواها از نظر ارزشی قابل قبول نیستند.

البته در هر کاری خلاء‌هایی وجود دارد به طور مثال در سال، 66 هزار عنوان کتاب چاپ شده است که نیمی از آنها چاپ نخست هستند. شما وقتی بیش از 30 هزار کتاب چاپ می‌کنید ممکن است در این میان، حدود دو یا سه عنوان از آنها که به بازار می‌آیند از زیر دست بررسان در رفته باشد. نباید و منصفانه نیست که به دلیل این چند عنوان کتاب، فرایند بررسی کتاب‌ها را غیرکارشناسی، مغرضانه  یا سلیقه‌ای دانست.

توجه کنید که در دوره قبل، چند فیلم از جشنواره آمد که به هیچ وجه قابل پخش نبودند؛ این نشان می‌دهد که در دوره قبل هیچ‌گونه نظارتی بر فیلمنامه‌ها و هیچ‌گونه نظارتی در دوران ساخت فیلم وجود نداشته است. اما در این دوره کار نظارتی به صورت جدی صورت می‌گیرد.

*این قول را می‌دهید که در این دوره فیلمی که خارج از اصول و ارز‌ش‌های ایرانی ـ اسلامی است، اکران نشود؟ 

قطعا اگر فیلمی منطبق با قانون‌های ایرانی ـ اسلامی نباشد، اکران نخواهد شد.

* در ابتدای ورودتان به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی قول‌هایی درباره تمرکززدایی دادید؛ در این عرصه چقدر موفق بوده‌اید؟ 

من همواره بحث عدالت فرهنگی را مطرح کرده‌ام؛ به این معنا که ما شرایطی را فراهم کنیم تا همه مردم سراسر کشور به امکانات نسبتا برابری دست یابند. همچنین اصحاب فرهنگ و هنر سراسر کشور بتوانند از این امکانات بهره‌مند شوند.

همان‌طور که می‌دانید اعتبارات بیشتر در تهران متمرکز هستند به طور مثال نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران یا تئاترهای بسیار فاخر در تهران برگزار می‌شوند؛ کاری که ما در این دوره انجام دادیم این است که اعتبارات هر حوزه را در سراسر کشور توزیع کردیم. در سفرهایی که به ادارات فرهنگ و ارشاد اسلامی استا‌ن‌‌ها داشتم، متوجه شدم که این ادارات متاسفانه جز فقیرترین ادارات هستند!

در این راستا در این دوره تلاش کردیم در سراسر استان‌های کشور، نمایشگاه کتاب برگزار شود. همچنین در این دوره به برپایی نمایشگاه قرآن در چند مرکز استانی اقدام شد. هنرمندان و فرهیختگان استان‌ها و شهرستان‌ها را به تهران جذب کردیم و حتی در تلاشیم برخی از آنها را به خارج از کشور اعزام کنیم. همچنین در تلاشیم فضاهای فرهنگی استان‌ها را نیز توسعه دهیم.

* معاونت مطبوعاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی چقدر در این دوره موفق بوده است؟ 

یکی از سیاست‌هایی که در این معاونت به صورت جدی دنبال می‌شود ارائه تسهیلات ویژه به اهالی مطبوعات است؛ به گونه‌ای که به‌راحتی بتوانند در حوزه راه‌اندازی فصلنامه، نشریات آموزشی، نشریات دانشگاهی و روزنامه اقدام کنند.

این دوره، دوره شکوفایی معاونت مطبوعاتی در صدور مجوزها است؛ اکنون تقریبا صدور مجوز به‌روز شده است. حمایت‌های ما در عرصه مطبوعات بسیار عادلانه است. در صدور مجوز برای نشریات، خبرگزاری‌ها و ... به هیچ وجه به دنبال این نبودیم و حساسیت نشان ندادیم که آیا این نشریه یا رسانه می‌خواهد دولت را نقد کند یا در جهت حمایت از دولت برآید. البته روزنامه‌‌هایی که مبانی ارزشی ما را تقویت کنند و سبک زندگی ایرانی ـ اسلامی را ترویج کنند در مقایسه با روزنامه‌‌هایی که خنثی هستند از نظر ما یکسان نیستند.

در این دوره یارانه روزنامه‌ها و مطبوعات وابسته به دولت را حذف کردیم. رویکرد دولت به‌ویژه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در این دوره، شفاف‌سازی عملکردها است.

*در زمینه خصوصی‌سازی و به مراتب کاهش تصدیگری‌ها در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، چه اقداماتی انجام داده‌اید؟ 

اصولا بخش دولتی در برابر خصوصی شدن به شدت مخالفت می‌کند اما از سیاست‌های من در حوزه فرهنگ، واگذاری برخی امور به بخش خصوصی است. در این زمینه تا حدودی موفق عمل کرده‌ایم؛ به‌طور مثال برگزاری برخی جشنواره‌ها و نمایشگاه‌ها به بخش خصوصی واگذار شد. همچنین در این دوره جشنواره فناوری‌های اطلاعات و رسانه‌‌های دیجیتال، 100 درصد خصوصی شد.

حتی معتقدم در کار بزرگی مانند نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران که واگذاری‌اش به ناشران کار بسیار مشکلی است به‌تدریج می‌توانیم به سمتی حرکت کنیم که کل برگزاری این نمایشگاه به بخش خصوصی واگذار شود.