شهید قدوسی در نگاه بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران
در «صحیفه امام» درباره دیدگاه بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران درباره شهید آیت‌الله قدوسی آمده است: «آقای قدوسی- خدا رحمتش کند- خوب من می‌شناختم چه آدمی است و چقدر به این آدم اتهام وارد کردند که مردم را دارد چه می‌کند، می‌کشد، چه می‌کند، فلان... و من می‌دانستم چه آدمی است؛ محتاط. در احتیاط حتی در این مالیات، آنقدر از او شکایت می‌کردند که این آقا احتیاط می‌کند، نمی‌گذارد یک چیزی را که باید خرج کرد، خرج کند. لکن وقتی که به شهادت رسید، یکدفعه یک دسته بیدار شدند که اینها یک همچو افرادی را دارند شهید می‌کنند. اینها هر نفری از ماها و شما را شهید بکنند، به نفع اسلام است و ما از این خوفی نداریم و به ضرر آنهاست. اگر اینها از روی عقل عمل کرده بودند آنطوری که بعضی جبهه‌های سیاسی عمل می‌کنند – که آنها هم مثل همین‌هایند- اگر اینها از روی عقل عمل کرده بودند، حالا هم رئیس‌جمهور همان بود و هم ان وکلایی که فاسد بودند، همان‌جا بودند و می‌توانستند که به تدریج، کم کم بکشانند این جمهوری اسلامی را به مسایل غربی، همه هم رو به غرب نماز می‌خواندند.»
در بخش دیگری از این کتاب، سخنانی از امام خمینی (ره) درباره شهید نقل شده و وی را عالم متقی معرفی کرده و می‌نویسند: «ضایعه بزرگ شهادت مرحوم اقای قدوسی باعث تاسف و تاثر است. من در سالهای طولانی با او آشنا بودم. ایشان اهل علم و عمل بود و در راه اسلام هم فدا شد. راجع به مدرسه‌ها و حوزه‌ها کرارا عرض کرده‌ام که علم بی‌تقوا اگر مضر نباشد، مفید هم نیست. آن مقداری که اسلام از عالم‌های بی‌تقوا صدمه دیده است، معلوم نیست از مردم عادی دیده باشد. آن‌چه اصل است تقواست، ولی اگر همین تقوا نزد اشخاصی جاهل باشد گاهی ضرر می‌زند. آدم‌هایی که ظاهر صالح دارند ممکن است به واسطه ناآشنایی به مبانی اسلام، اشتباهاتی انجام دهند اما علم و تقوا اگر در کسی جمع شد در دنیا و آخرت سعادتمند است. و آقای قدوسی هم عالم بود و هم متقی.»
صداقت بارزترین ویژگی اخلاقی شهید قدوسی
رهبر معظم انقلاب نیز خاطراتی را از شهید قدوسی نقل کرده‌اند. ایشان درباره نحوه آشنایی خود با شهید می‌گویند: «ما به‌طور خانوادگی با خانواده مرحوم علامه طباطبایی ارتباطات نزدیک داشتیم. ایشان با پدرم از نجف دوستی دیرینه داشتند و در سفرهایی که به مشهد می‌کردند، ما از بچگی با ایشان آشنا و دوست بودیم و طبیعتا وقتی آقای قدوسی داماد این خانواده شد با ایشان هم آشنایی پیدا کردیم. اولین دورانی که یادم هست با اقای قدوسی مراوده داشتم، اوایل دورانی بود که تازه به قم و بارها به‌عنوان دوست به منزل ایشان می‌رفتم و با ایشان صحبت و گفت‌وگو می‌کردیم. البته هرچه زمان گذشت، ارتباطات دوستانه ما باایشان بیشتر شد. بعدها که ایشان مدرسه حقانی را اداره می‌کردند و با مرحوم شهید بهشتی و آقای جنتی همکاری‌های نزدیک سه نفره داشتند، گاهی مشهد می‌آمدند و درباره مسائل بارها با هم صحبت کرده بودیم.»
ایشان در بیان ویژگی‌های شهید قدوسی از صفاتی همچون راستگویی و صداقت، پشتکار و خستگی‌ناپذیری و مثبت‌اندیشی نام می‌برند. و درباره راستگویی این شهید خاطره‌ای را بیان می‌کنند: «سال‌ها قبل، ایشان آمده بود به مشهد. در مشهد منزل پدرم برای ناهار، همراه با خانواده‌اش دعوت شده بود. شاید مرحوم علامه طباطبایی هم بودند. بچه‌های ایشان هم بودند، ازجمله پسرشان محمدحسن که در هویزه شهید شد و بسیار پسر خوبی بود. من او را از نزدیک و از بچگی هم می‌شناختم. در آن موقع او بچه 8-9 سالهای بود. دقیقا یادم نیست به چه مناسبتی، ولی ظاهرا حرفی از بچه‌ها پرسیده شد یا مساله دیگری بود. اقای قدوسی گفت: من مواظبم که این بچه‌ها به چیزی به نام دروغ التفات پیدا نکنند، یعنی توجه پیدا نکنند که دروغ هم می‌شود گفت تا یک قدری بزرگ شوند و ذهنشان قوی بشود و بتوان به آنان فهماند که دروغ بد است. البته این‌که آیا این تربیت صحیح و موفقی است یا نه، کاری نداریم، اما این را من دلیل می‌گیرم و برپافشاری و اصرار فراوان ایشان بر صدق و راستی و روراستی و نداشتن کلک و دروغ.»
رهبر معظم انقلاب درباره فعالیت‌های سیاسی شهید قدوسی نیز بیان می‌کنند: «هنگامی که انقلاب اسلامی آغاز شد و قم محور و مرکزی برای حرکت‌های انقلابی بود ما در قم تشکیلاتی را به‌وجود آوردیم که بعد از 15 خرداد، اولین تشکیلات حوزه علمیه قم، یعنی اولین سازمانی بود که با اتکای به عناصرحوزه علمیه قم به وجود آمد. در این تشکیلات بعضی از نامداران شرکت داشتند، از قبیل آیت‌الله منتظری و برادرمان آقای هاشمی رفسنجانی و بعضی دیگر از معروفین. آقای قدوسی هم در این تشکیلات بود و در آن‌جا هم ارتباط نزدیکی داشتیم. به هر حال با گذشت زمان ارتباطات بیشتر شد تا این‌که انقلاب پیروز شد و در جریان مسائل قضایی و دادسراهای انقلاب و دادستان‌های انقلاب، ارتباطات ما به‌طور تام و تمام بود.»
شهید قدوسی در آیینه توصیف هاشمی رفسنجانی
آیت‌الله هاشمی رفسنجانی نیز در خاطرات خود از سلوک علمی و مبارزاتی شهید قدوسی سخن می‌گویند: «یک خصوصیت بارز ایشان نظم و قاطعیت بود. در بین همه ما، ایشان به نظم و قاطعیت زبانزد بود و به همین دلیل برای ایشان مدریتی قائل بودیم و کارهایی که ان روزها احتیاج به مدیریت قاطعی داشت، به ایشان سپرده می‌شد. به همین دلیل هم ایشان را مسوول محاکمات آن زمان کردند. در روزهای اول انقلاب که خیلی بی‌نظم بود اول مسوول زندانی‌های بازداشتی از رژیم قبل بودند و انتخاب ایشان برای این بود که بشود به آن‌جا نظم داد.»
وی نقش شهید قدوسی بعد از پیروزی انقلاب اسلامی را این‌چنین توصیف می‌کند: «از همان روزهای اول بعد از انقلاب که ما برای اداره کشور احتیاج به مدیر مدبر داشتیم، یکی از چهره‌هایی که خیلی زود توجه همه را جلب کرد، مرحوم شهید قدوسی بود. یکی از جاهایی که خیلی بی‌سر و سامان بود، زندان‌ها بودند و محاکمات و بازداشت‌ها، چون می‌دانید در همه زندان‌ها باز شده بود و زندانی‌ها فرار کرده بودند. سران رژیم شاه و کله گنده‌ها را هم می‌گرفتند زندان و جای معینی هم برای نگهداری آنها نبود و مسوولی نداشت. روزهای اول اینها را در مدرسه رفاه توی زیرزمین نگاه می‌داشتند و بعد به جاهای دیگر بردند. زندان قصر را که مردم خراب کرده بودند، داشتند درست می‌کردند. طبعا برخوردها هم یکنواخت نبود و برخورد با کسانی که بازداشت می‌شدند، دل‌بخواهی بود و هرکسی با ابتکار خودش برخورد می‌کرد. امام درمیان دوستان ما، برای این‌که کسی بیاید و به اینجا نظامی بدهد، آقای قدوسی را مناسب تشخیص دادند و دستور دادند که ایشان مسوول این کار بشوند و همان کم کم منجر شد به این‌که ایشان دادستان کل انقلاب شوند.»
درباره شهید قدوسی
آيتاللَّه شيخ علي قدوسي در سال 1306 در نهاوند به دنيا آمد. در 15 سالگي به تشويق پدر كه عالم معروف شهر بود، راهي قم شد و به تحصيلات حوزوي روي آورد. پس از اتمام سطح، از درس خارج آيتاللَّه بروجردي و حضرت امام بهره برد و فلسفه را از علامه طباطبايي فراگرفت. آيتاللَّه قدوسي در فراگيري رموز فلسفه از خود نبوغ فراواني بروز داد به گونهاي كه مورد توجه خاص استاد قرار گرفت و علامه طباطبايي، ايشان را به دامادي خود پذيرفت. وي از سال 41 به جريان سياسي ضدرژيم پيوست و در اين راه متحمل سختيهاي فراوان و زندان شد. شهيد قدوسي از اعضاي جامعه مدرسين حوزه علميه قم و مورد اعتماد قاطع زعماي حوزه بود و در دوران انقلاب با پيروي از راه امام، همگام با مردم، نهايت تلاش خود را در پيروزي انقلاب اسلامي به كار بست. اين مجاهد نستوه پس از پيروزي نهضت اسلامي، از طرف حضرت امام(ره) به دادستاني كل انقلاب اسلامي، منصوب شد و در اين سنگر به خدمت پرداخت. سرانجام اين عالم رباني در اثر انفجاري توسط منافقين به شهادت رسید و در حرم حضرت معصومه(س) به خاک سپرده شد.
نظر شما