به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) مجموعه «پدر، پسر، روح‌القدس» با توضیح تجلی عشق علوی و شور حسینی در آثار شاعران و نویسندگان مسیحی، گزارشی از آثار عنایت روح‌القدس برای ستایش «امیرالمومنین(ع)»، «سیدالشهدا (ع)» و آل‌ا... در بیان و زبان نویسندگان و شاعران مسیحی لبنان است؛ بزرگانی چون جبران خلیل جبران، جرج جرداق، بولس سلامه، جرج شکور، سلیمان کتانی، ویکتور کِک و...
مولف کتاب، محمدرضا زائری، در مقدمه به نامگذاری کتاب اشاره می‌کند: «نام این مجموعه را با ایهام برگزیده‌ام. نخست اقانیم سه‌گانه الوهیت مسیحی به ذهن تبادر می‌کند که با موضوع کتاب تناسب دارد، اما مقصود من چیز دیگری بوده است. در احادیث و روایات ما ذکر شده است که:« ما قال فینا قائل بیت شعر الا یوید بروح القدس» یعنی کسی برای اهل بیت شعر نمی‌سراید جز آنکه به مدد الهی جبرئیل یاری شود. شاعران مسیحی نیز اگر برای پدر امت امیرمومنان(ع) و فرزندش سالار شهیدان(ع) شعری سروده و قلمی زده‌اند بی تردید مورد عنایت روح‌القدس قرار گرفته‌اند.»
این کتاب مجموعه یادداشت‌هایی است از محمدرضا زائری که از خلال فرصت تحصیل و مطالعه رشته روابط اسلام و مسیحیت در دانشگاه سن‌ژوزف لبنان به دست آمده و بعضا در مجلات و یا سایت‌هایی منتشر شده‌اند. لبنانِ برخوردار از محیط و موقعیتی در مسیحیت شرقی که به اذعان وی، فرصتی طلایی برای برقراری رابطه با جهان مسیحی و معرفی چهره صحیح اسلام و ایجاد زمینه‌های آشنایی و گفت‌وگوی متقابل ایجاد می‌کند.
«پدر، پسر، روح‌القدس» در حقیقت مروری است بر برخی نمونه‌های برجسته اشعار و متونی که حاوی عشق، شوق و دلبستگی نویسندگان و شاعران مسیحی لبنانی به آل‌ا... هستند.
این کتاب شامل 10 فصل می‌شود. به همراه چند پیوست که به انتهای کتاب اضافه شده و مهم‌ترین آنها بخش عربی حاوی برخی نمونه‌‌ها از اشعار شاعران مسیحی لبنانی است. این پیوست مختصر برای کسانی که با زبان عربی آشنایی دارند و به قرائت متون به زبان اصلی علاقه‌مند هستند، مفید است.
«خورشید درخشان ولایت از چشم منتظر مسیحی»، عنوان فصل اول این کتاب است که به شیفتگی و ارادت متفکران و ادبای مسیحی عرب به امیرمومنان(ع) می‌پردازد. از مجموعه بزرگ و پنج جلدی جرج جرداق تا مجموعه‌های کوچکتری چون آثار ریمون قسیس و جرج زکی حاج که در قالب یک قصیده کوتاه یا بلند به صورت کتاب چاپ و نشر یافته است.
«انا المسیحی ابکانی الحسین...» اظهار ادب و ارادت نویسندگان و شاعران مسیحی به ساحت مقدس سیدالشهدا (ع)، اعتراف به حق و حقیقت است که در این فصل می‌خوانید. عبارت عربی فوق نیز جمله‌ای است که بولس سلامه هنگام رسیدن به فصل شهادت حسین‌بن‌علی و سرایش مقتل کربلا می‌گوید:« منِ مسیحی را حسین به گریه انداخت.»
«حدیث دیگران»؛ گزیده اشعار بولس سلامه، شاعر و ادیب مسیحی لبنانی، صاحب قصاید فراوان در مدح اهل بیت و تاریخ قیام و مقتل امام حسین(ع)، روایت‌گر ابعاد گوناگون مصیبت کربلاست به صورتی که تقسیم‌بندی سنتی و متعارف ایام عزاداری دهه اول محرم را شامل می‌شود. در این فصل خلاصه ابیات به همراه ترجمه آن آورده شده است.
«پیرمرد زنده است» فصل چهارم به مختصری درباره جرج جرداق می‌پردازد که در کشورهای عربی و لبنان او را بیشتر با شعری می‌شناسند که برای یکی از ترانه‌های مشهور ام‌کلثوم سروده است، اما ما در ایران او را با نام امام علی(ع) می‌شناسیم. فصل پنجم نیز در ادامه این فصل با عنوان «نگاهی به مجموعه "امام علی صدای عدالت بشری"» به معرفی کوتاهی از این مجموعه پنج جلدی پرداخته که در میان آثار جرداق از بازتاب گسترده‌ای در محافل گوناگون علمی و فرهنگی برخوردار بوده است.
«جوزف حرب» شاعر و نویسنده برجسته لبنانی که سال‌ها دبیرکل اتحادیه نویسندگان لبنان بوده است در مصیبت عاشورا با کائنات همنوایی کرده و موضوع فصل ششم از این مجموعه را به خود اختصاص داده است. این شاعر در بخش پایانی سروده خود می‌گوید:« جنوب لبنان از حق و شهادت آکنده است چرا که حسین جنوب را پر کرده است.»
در فصل 7 این مجموعه با عنوان «عزت حسینی در شعر مسیحی» می‌خوانیم: « یکی از مهم‌ترین عناصر در اشعار و نوشته‌های ادبای مسیحی لبنان همین توجه به بُعد حماسی در نهضت عظیم سیدالشهدا (ع) است. این موضوع به عنوان یکی از عناصر مهم در شکل‌گیری باور عمومی عامه مردم و مسیحیان لبنان خصوصا در جنوب نسبت به مقاومت و جایگاه حزب‌ا... خود به صورت مستقل ارزش پژوهش دارد. این بُعد حماسی و ارزشی در اساس مفهوم عاشورا و نهضت امام حسین(ع) و امتداد این رویکرد در شرایط روز، در ادب مسیحی معاصر به شکل برجسته دیده می‌شود.»
«در سال 1923 میلادی رشید بیضون یکی از چهره‌های شیعی ساکن در بیروت که صاحب امکانات، قدرت و نفوذ قابل اعتنایی بود با تلاش شخصی کودکان محروم شیعه را گرد آورد و تحت تعلیم و تربیت قرار داد و با تاسیس مدرسه عاملیه و جمعیت خیریه، یک نهاد فرهنگی اجتماعی شیعی را بنیان نهاد.» این توضیحات در فصل 8 کتاب که تحت عنوان «مدرسه عاملیه بیروت و مجالس عاشورایی» آمده، نگاهی گذرا به تجربه شکل‌گیری مجالس عزاداری سالار شهیدان در لبنان داشته است.
«پیشینه حضور مسیحی در آیین‌های مذهبی شیعه» عنوان فصل نهم مجموعه یادشده است که به شکل بسیار مختصری مروری بر حضور و اثر مسیحیان بر نقاطی داشته است که یک مسلمان شیعی در مجالس، محافل، کتاب‌ها و سخنرانی‌های مذهبی مخصوصا در عزاداری‌های هر ساله محرم می‌شنود و با آنها مواجه می‌شود.
تاثیرگذاری کلمات و سخنان امیرالمومنان(ع) بر مسیحیان لبنان در فصل 10 با عنوان «ادای دین به نهج‌البلاغه» آورده شده است. از متن این بخش:« کشیش مسیحی: من ده‌ها بار! تو شیخ مسلمان چند بار نهج‌البلاغه را خوانده‌ای؟»
زندگی‌نامه‌‌های ادیبان یاد شده به همراه عکس‌هایی چند در قالب یکی از پیوست‌های این کتاب آورده شده است.
افزون بر این، مقایسه اصحاب امام حسین(ع) و حواریون حضرت مسیح(ع) در بخش «خورشیدهای آسمان و زمین» نوشته دکتر جرج خوام‌البولسی، «شما قدر امام حسین(ع) را نمی‌دانید!» به قلم انطوان بارا، نویسنده و روزنامه‌نگار مسیحی سوری‌الاصل و ساکن کویت، «سلام مرا به پیامبر برسانید!» نمونه‌هایی از اظهار ارادت چهره‌های برجسته مسیحی لبنان نسبت به ساحت قدسی رسول اکرم(ص)، «زندگی پیامبر اسلام از زبان شاعر برجسته مسیحی» نگاهی به جرج شکور شاعر برجسته لبنانی و خالق کتاب «حماسه پیامبر» که در 1100 بیت به روایت زندگی پیامبر اکرم (ص) می‌پردازد و در نهایت «حماسه حسین(ع)» جرج شکور که بخشی از متن این اثر را در بردارد، سایر قسمت‌های پیوست این مجموعه است.
نمونه‌هایی از جریان موج‌خیز ارادت‌ورزی و مهرپراکنی نویسندگان و ادبای معاصر مسیحی لبنان در مجموعه «پدر، پسر، روح‌القدس» با شمارگان هزار نسخه، 210 صفحه و قیمت هفت‌هزار و 500 تومان توسط نشر خیمه در سال جاری به بازار کتاب ایران عرضه شده است.
یکشنبه ۱۱ آبان ۱۳۹۳ - ۰۷:۰۸
نظر شما