دومین شماره از بیستمین دوره فصلنامه «تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانههای عمومی» با 10 مقاله در حوزههای کتاب، کتابخانه، و کتابداری و اطلاعرسانی از سوی نهاد کتابخانههای عمومی کشور منتشر شد.
همچنین «بررسی وضعیت موجود طراحی کتابخانههای عمومی شهر تهران»، «مطالعه کیفیت زندگی کاری کتابداران کتابخانههای عمومی شهر تهران»، «بررسی کیفیت خدمات کتابخانههای عمومی شهرداری تهران بر اساس الگوی سروکوآل»، «ارتباط بین سرمایه فرهنگی والدین و میزان استفاده فرزندان از مواد کتابخانهای کتابخانههای عمومی استان خراسان جنوبی» و «تأثیر ویژگیهای جمعیتی کتابداران بر پذیرش فنآوری اطلاعات» از دیگر مباحث مطرح شده در این شماره است.
نابرابریهای فضایی دسترسی به کتابخانههای عمومی در کشور
در این شماره، مقاله «نابرابریهای فضایی دسترسی به کتابخانههای عمومی در کشور» نوشته حبیباله فصیحی به چاپ رسیده است که در آن به توازن و تعادل توزیع امکانات کتابخانههای عمومی در استانها پرداخته شده است.
در بخشی از این مقاله آمده است: «در کنار ضرورت رشد و ارتقاء شاخصهای فرهنگی که یکی از آنها امکانات و تسهیلات کتابخانههای عمومی است، در دهههای اخیر توزیع متوازن امکانات توسعه در فضای ملی و بهرهمندی عادلانه ساکنان مناطق مختلف از آنها نیز مورد توجه قرار گرفته و این موضوع در برنامههای توسعه نظام جمهوری اسلامی و سیاستهای نظام نیز پیوسته مورد تأکید بوده است.»
بررسیهای صورت گرفته در مقاله حبیبالله فصیحی نشان میدهد که توزیع امکانات کتابخانههای عمومی تحت پوشش نهاد کتابخانههای عمومی در سطح استانها از توازن نسبی برخوردار است. همچنین نشان میدهد کدام استانها و به چه ترتیب در سطحی بالاتر از میانگین کشوری قرار گرفته و کدام یک و با چه ترتیبی در شرایط پایینتر از میانگین قرار دارند و سزاوار توجه بیشتر هستند.
مکانیابی کتابخانههای عمومی با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی
شماره دوم دوره بیستم فصلنامه «تحقیقات اطلاعرسانی و کتابخانههای عمومی» شامل سه پژوهش با موضوع «مکانیابی کتابخانههای عمومی با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی» است که توسط گروهی از پژوهشگران کتابداری و اطلاعرسانی صورت گرفته است.
در مقاله «مکانیابی کتابخانههای عمومی با سامانه اطلاعات جغرافیایی نمونه: شهر شیراز» نوشته فرزانه عفیفیان، زهیر حیاتی و علی گلی، نحوه توزیع کتابخانههای عمومی شهر شیراز ارزیابی شده و بهترین مکان برای احداث کتابخانههای عمومی این شهر مورد بررسی قرار گرفته است.»
باتوجه به اینکه میزان استفاده از کتابخانهها به خصوص کتابخانههای عمومی از معیارهای رشد و توسعه فرهنگی در هر جامعه محسوب شده و استفاده از کتابخانههای عمومی نیز در گرو سهولت دسترسی به آنهاست، بر این اساس در جهت رشد و توسعه جمعیت، مسئله دسترسی به کتابخانهها از اهمیت ویژهای برخوردار خواهد بود و لزوم اهمیت مکانیابی برای کتابخانههای عمومی آشکارتر میشود. از این رو بررسی نحوه توزیع و بهترین مکان برای احداث کتابخانههای عمومی در هر شهر باید مورد بررسی دقیق قرار گیرد.
همچنین در این فصلنامه دو مقاله دیگر با موضوع «مکانیابی کتابخانههای عمومی با استفاده از تکنیک تاپسیس- فازی: بررسی موردی کتابخانههای عمومی شهر تبریز» نوشته رسول زوارقی، محمدعلی سالکی ملکی، معصومه قاسمی خوئی و فاطمه سالکی ملکی و همینطور «مکانیابی کتابخانههای عمومی شهر رشت با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی (ساج)» تألیف سید علی حسینی، طاهره علیمرادی، محمد احدنژاد روشی، رضا مختارپور و علی اکبر خاصه ارائه شده است که در هر دو مقاله با در نظر گرفتن متغیرهای مؤثر بر مکان استقرار کتابخانههای عمومی در شهرهای تبریز و رشت، ضمن بررسی میزان انطباق وضعیت کتابخانههای عمومی شهرها با معیارهای مکانیابی، مکانهای مستعدی برای ساخت کتابخانههای جدید پیشنهاد کنند.
مقالۀ آخر این شماره از فصلنامه نیز درباره فضای کتابخانههای عمومی، اثری با عنوان «بررسی وضعیت موجود طراحی کتابخانههای عمومی شهر تهران» به تألیف مهدیه ملکی گنادیشی، دکتر نصرت ریاحینیا و دکتر یزدان منصوریان است که در آن طبق نظر کتابداران، وضعیت طراحی کتابخانههای عمومی استان تهران میتواند بسیار مطلوبتر از وضعیت موجود باشد و لازم است در این خصوص از کتابداران نظرخواهی شود و اختیارات لازم براي بهبود طراحی فضای داخلی به کتابداران داده شود.
علاقهمندان برای مطالعه شماره دوم دوره 20، تابستان 1393 فصلنامه «تحقیقات اطلاعرسانی و کتابخانههای عمومی» و همچنین دسترسی به شمارههای گذشته آن میتوانند با شماره 88925790 تماس بگيرند یا برای دریافت متن الکترونیکی مقالات به سایت (www.publij.ir) مراجعه كنند.
نظر شما