به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) نشست رونمایی از کتاب «در هزار توی نیچه» نوشته آلن وایت که با ترجمه مسعود حسینی به چاپ رسیده است، عصر دیروز، سه‌شنبه 25 آذر (1393) با حضور سیاوش جمادی، محمد میلانی و مترجم کتاب در شهر کتاب ابن‌سینا برگزار شد.

فیلسوفی که هیچگاه تمام نمی‌شود
سیاوش جمادی، مترجم و مولف حوزه فلسفه‌های آلمانی در این نشست گفت: الن وایت، نویسنده‌ای انگلیسی زبان است و اکثرا با منابع انگلیسی سروکار دارد. با این اوصاف تحلیل او از نیچه آلمانی زبان بسیار جالب و در عین حال بدیع و نو است. این نشان می‌دهد که گفت‌وگوها درباره نیچه، این فیلسوف جریان‌ساز همه دوران‌ هیچگاه تمام نمی‌شود؛ در واقع نیچه به هیچ عنوان کهنه‌شدنی نیست.

وی افزود: نیچه فیلسوف سرکشی است که فلسفه‌های پیش از خود را تبارشناسی، افشاگری و نقد می‌کند اما چندان اصراری ندارد که خود را فیلسوف بنامد. او نابغه‌ای است که ذهنش مانند یک آتشفشان بی‌قرار است و اگر جنون 10 سال آخر زندگی‌اش رخ نمی‌داد، معلوم نبود تا چه میزان آینده، یعنی جهان امروزی را، پیشگویی و پیش‌بینی می‌کرد.

جمادی در ادامه با اشاره به این نکته که ما امروز در جهان نیچه‌ای به سر می‌بریم، گفت: آندره مارلو، نویسنده و سیاستمدار فرانسوی در اوایل قرن بیستم گفت که جهان آینده یا جهان نیچه‌ای است یا جهان مارکسی. با این اوصاف گویا جهان امروز جهان نیچه‌ای است چرا که هیچ «کلان روایتی» که تمام چیزهای جهان را در یک نظام منظم در بیاورد، وجود ندارد و این را نیچه در قرن گذشته پیشبینی کرده بود.

فلسفه نیچه تماما سوال و نفی است
 جمادی بخش دیگری از سخنرانی خود را به تحلیل برداشت‌های الن وایت از فلسفه نیچه اختصاص داد و گفت: کسی که می‌خواهد نیچه را بفهمد، نخست باید پرسش داشته باشد. همچنین باید این پرسش از جانش برخواسته و تمام هستی‌اش باشد و در نهایت زندگی خود را بر سر یافتن پاسخ بگذارد. با این سه نکته به سراغ تحلیل وایت از فلسفه نیچه می‌رویم.

وی افزود: تمام فلسفه نیچه سوال و نفی است. در این فلسفه هیچ پاسخی وجود ندارد. با این اوصاف الن وایت تمایل دارد تا به جنبه‌های مثبت تفکر نیچه برسد. وایت از میان آثار نیچه بیشترین تمرکز خود را روی «چنین گفت زرتشت» گذاشته است، چرا که نیچه از جایگاه زرتشت پیامبر و با بیان جمله مشهور «خدا مرده است؟» دست به ویرانگری زده و وایت می‌خواهد بداند که نیچه پس از این ویران کردن، چه آیینی را برای جایگزینی پیشنهاد می‌دهد؟

جمادی در ادامه با اشاره به این نکته که جنبه‌های ایجابی فلسفه نیچه خطرناک است، گفت: نیچه پس از ویرانگری، مفهوم «بازگشت جاویدان» و «اراده به سوی قدرت» را برای انسان مدرن به ارمغان می‌آورد. با تمام این اوصاف اما آنچه از نیچه تاثیرگذار بوده، همان جنبه منفی، سلبی و ویرانگر  است.

مناسبت شعر و فلسفه
مترجم کتاب «نیچه: درآمدی به فهم فلسفه ورزی او» در بخش دیگری از سخنرانی خود با اشاره به برخی مباحث مهم الن وایت در کتاب «در هزار توی نیچه» گفت: وایت در این کتاب برخی سوالات اساسی را بیان می‌کند و مهم‌ترین سوالش این است که «اساسا نیچه شاعر است یا فیلسوف؟» و این‌که «آیا می‌توان فلسفه را به زبان شعر بیان کرد؟».

جمادی همچنین اظهار کرد: پاسخ وایت به سوال دوم این است که بله می‌توان فلسفه را به زبان شعر بیان کرد، و این سخن کاملا صحیحی است، چرا که نیچه یک فیلسوف آکادمیک و ارسطویی نیست و با همه فلسفه‌هایی که جزم‌اندیشانه هزاران صفحه اثبات برای پیش‌فرض‌های خود می‌نویسند، دشمن است. او در میان مکتوبات خود برخی مقولات فلسفی را به صورت «گزین گویه» بیان کرده و البته خود را مسئول اثبات آنها نیز ندانسته است.

مترجم کتاب «هستی و زمان» در ادامه با اشاره به زبان ساده وایت در تحلیل فلسفه نیچه برای مخاطبان، گفت: کتاب مشهور و اثرگذار «چنین گفت زرتشت» نیچه، زبانی شاعرانه و پیچیده دارد، اما الن وایت برای سخن گفتن درباره «چنین گفت زرتشت» در کتاب «در هزار توی نیچه» این اثر را به عناصر اصلی و ترجیع‌بندهای مکررش ساده کرده و برای مخاطبان شرح داده است. همین روانی ترجمه از آلمانی به انگلیسی، باعث روانی برگردان فارسی از متن انگلیسی هم شده است.

جمادی در بخش دیگری از سخنرانی خود درباره کیفیت ترجمه «در هزار توی نیچه» عنوان کرد: ترجمه این کتاب، همان‌گونه که گفتم یکدست، روان و امانت‌دار است. ویراستار این کتاب نیز مترجم توانمند، مسعود علیاست که سبک ویژه خود در این کار را دارد و نقشش در ترجمه محسوس است.

نویسنده کتاب «زمینه و زمانه پدیدارشناسی» همچنین ادامه داد: بعضی معادل گذاری‌های مترجم نیز در نوع خود جالب است، هرچند انتخاب این واژگان‌ها سلیقه‌ای است؛ به عنوان مثال داریوش آشوری کتابی از نیچه را به «فراسوی نیک و بد» ترجمه کرده است. مسعود حسینی، مترجم همین کتاب «در هزار توی نیچه» آن را به «فراسوی خیر و شر» ترجمه کرده که بسیار بهتر از برگردان داریوش آشوری است و به‌نظر من باید این کتاب به «آن‌سوی خیر و شر» ترجمه شود که بسیار قابل فهم‌تر از دو عنوان قبلی است.

کتاب «در هزار توی نیچه» نوشته آلن وایت با ترجمه مسعود حسینی و شمارگان هزار و 650 نسخه، 344 صفحه به بهای 16 هزار تومان از سوی نشر ققنوس منتشر شده است.