بهرام بیضایی هنرمند و هنر پژوهِ خلاق ایرانی در 76 سالگی خود، گذشته از فیلمها و تئاترهای جریانسازش، کارنامهای با بیش از 65 عنوان کتاب چاپشده (فیلمنامه، نمایشنامه و آثار پژوهشی) و بیش از 20 عنوان کتابی که درباره آثار وی نوشته شده است، در دست دارد.
کتابهای بهرام بیضایی و به ویژه نمایشنامههایش همیشه و هنوز از پُرمخاطبترین و تثبیتشدهترین منابع متنی خلّاق برای دانشجویان و هنرمندان اهل مطالعه بوده و هست و به گفته فروشندگان بسیاری کتابفروشیها، آثار او از جمله اقلامی هستند که در فهرست سفارشهای هر ماه و هر هفته کتابفروشیها با بیشترین تعداد ممکن، قرار دارند.
از میان آثار او بیشتر نمایشنامههایش مورد توجه بودهاند و این در بازار کتاب ایران طبیعی است زیرا هنوز مطالعه فیلمنامه جدّی گرفته نمیشود و انتشار فیلمنامهها هم غالبا توسط مولفان آنها صورت میگیرد.
چندی پیش فروشنده نشر چشمه با اشاره به مجموعه ارزشمند «دیوان نمایش»، اثر پژوهشی (دو جلد) بیضایی، اظهار تاسف کرد که فایل پیدیاف این کتاب در سایتهای اینترنتی منتشر شده و تاثیری مستقیم در پایین آمدن فروش این کتاب گذاشته است.
به تازگی کتابی از سوی نشر نظر منتشر شد که گزارش و نمایش شایستهای از میزانسن های خلاق و تاثیرگذار فیلمهای بیضایی ارائه میکند؛ «ساعتی در تهران با حاتمی، بیضایی و کیمیایی»در بردارنده عکسهای عزیز ساعتی است که در طی این گزارش مروری هم بخشی از تصاویر این کتاب داریم.
کتابشناسی بهرام بیضایی به شرح زیر است:
نمایشنامه
- «آرش» - 53 صفحه - نیلوفر، ۱۳۶۹
- «افرا، یا، روز میگذرد» - 95 صفحه – روشنگران 1381
- «پرده خانه» – 247 صفحه – روشنگران 1378
- «پهلوان اکبر میمیرد» – 93 صفحه – انتشارات نگاه 1354
- «تاراجنامه (ذیل جهانگشا):برای سهبر خوان و صحنه یاران در بازیهای گروهی و تکی» – 96 صفحه – روشنگران 1389
- «جانا و بلادور: طومار سایهبازی» – 116 صفحه - روشنگران 1393
- «جنگنامهی غلامان» - 91 صفحه - روشنگران 1379
- «چهار صندوق» – 83 صفحه – روزبهان 1358
- «خاطرات هنرپیشه نقش دوم» – 99 صفحه – دماوند 1362
- «دیوان بلخ» – 191 صفحه – نشر نگاه 1358
- «دیوان نمایش: نمایشنامهها» – دو جلد - روشنگران 1382
- «راه توفانی فرمان پسر فرمان از میان تاریکی» – 128 صفحه – نیلوفر 1357
- «سلطان مار: مجلس تقلید» – 112 صفحه – تیراژه 1370
- «سهبرخوانی: اژدهاک - آرش - کارنامه بندار بیدخش» - 99 صفحه – روشنگران 1376
- «سهرابکشی» – 122 صفحه – روشنگران 1389
- «سه نمایشنامه عروسکی» - 145 صفحه – نگاه 1357
- «دنیای مطبوعاتی آقای اسراری در شش صحنه» – 131 صفحه – مروارید 1345
- «فتحنامهی کلات: نمایشنامه» - 176 صفحه – روشنگران 1389
- «شب هزار و یکم» - 110 صفحه – روشنگران 1385
- «ضیافت و میراث» – 80 صفحه – روشنگران 1393
- «گمشدگان» – 83 صفحه – انتشارات پیام 1357
- «مجلس دیوان بلخ» - 191 صفحه – امیر کبیر 1347
- «مجلس ضربت زدن» – 87 صفحه روشنگران زنان 1387
- «مجلس قربانی سنمار» – 76 صفحه –روشنگران 1380
- «محکمه العدل فی بلخ "مسرحیه"» – 214 صفحه - کویت: المجلس الوطنی للثقافه و الفنون و الاداب، ۲۰۰۱م. = ۱۳۸۰
- «مرگ یزدگرد» – 72 صفحه – روشنگران 1376
- «میراث و ضیافت دو نمایشنامهی تک پردهئی» – 98 صفحه – نگاه 1355
- «ندبه» – 95 صفحه – لوسآنجلس: نشر زمانه، ۱۹۹۲م = ۱۳۷۱
- «هشتمین سفر سندباد» – 246 صفحه –جوانه 1350
- «مترسکها در شب و عروسکها» - 23 صفحه – نام ناشر و سال نشر درج نشده
فیلمنامه
- «آوازهای ننهآرسو» -140 صفحه - روشنگران و مطالعات زنان، ۱۳۷۵
- «آهو، سلندر، طلحک، و دیگران» - 63 صفحه - انتشارات نگاه، ۱۳۵۶ و روشنگران و مطالعات زنان، ۱۳۸۱
- «آینههای روبرو» - 103 صفحه – دماوند 1361
- «اتفاق خودش نمیافتد!» - 112 صفحه – روشنگران 1384
- «اشغال» – 147 صفحه – روشنگران 1368
- «ایستگاه سلجوق» – 62 صفحه - روشنگران 1381
- «پردهی نئی» - 174 صفحه روشنگران 1375
- «پرونده قدیمی پیرآباد» - 88 صفحه – ابتکار 1363
- «تاریخ سری سلطان در آبسکون» – 64 صفحه – روشنگران 1392
- «چشمانداز » – 52 صفحه - روشنگران 1380
- «حقایق درباره لیلا دختر ادریس» – 114 صفحه – روشنگران 1380
- «دیباچهی نوین شاهنامه» - 131 صفحه - روشنگران 1370
- «سگکشی» – 111 صفحه – روشنگران 1380
- «روز واقعه» - 70 صفحه – ابتکار 1373
- «زمین» – 87 صفحه – ابتکار 1364
- «شب سمور» – 84 صفحه – عکس معاصر 1366
- «طومار شیخ شرزین» - 79 صفحه – روشنگران 1368
- «عیار تنها» – 102 صفحه روشنگران 1373
- «فیلم در فیلم» – 84 صفحه – روشنگران 1387
- «قصههای میرکفنپوش» – 93 صفحه – روشنگران 1380
- «سیاوشخوانی (فیلمنامه) و نیز برای اجرای زنده در توس فردوسی و میدانهای بزرگ همهی روستاها و پهنهی میان چادرهای همهی ایلها» – 230 صفحه – روشنگران 1375
- «لبهی پرتگاه» – 158 صفحه – روشنگران 1386
- «عیارنامه» - 71 صفحه – فاریاب 1364
- «مسافران» -112 صفحه – روشنگران 1371
- «مقصد» – 75 صفحه – روشنگران 1378
- «ماهی» – 126 صفحه – روشنگران 1384
- «شاید وقتی دیگر» – 92 صفحه – ابتکار 1368
- «وقتی همه خوابیم» – 97 صفحه – روشنگران 1388
آثار پژوهش
- «نمایش در ایران: با شصت تصویر و طرح و یک واژه نامه» – 224 صفحه – روشنگران 1379
- «نمایش در چین و سه نمایشنامه چینی» – ترجمه داریوش آشوری – 219 صفحه – سال انتشار در ج نشده
- «ریشهیابی درخت کهن» - 135 صفحه – روشنگران 1383
- «هزار افسان کجاست؟ پارهی دوم ریشهیابی درخت کهن» - 520 صفحه – روشنگران 1390
- «هیچکاک در قاب» - 175 صفحه – روشنگران 1374
- «یک مطالعه نمایش در ایران با شصت تصویر و طرح و یک واژهنامه» - 224 صفحه – روشنگران 1379
- «یک مطالعه نمایش در ژاپن همراه با پنج متن» - 139 صفحه – 1342 – نام ناشر درج نشده
آثار دیگران درباره بهرام بیضایی
- «بهرام بیضایی» - شهرام جعفری نژاد – 130 صفحه – قصه 1379
- «بهرام بیضایی، جدال با جهل (گفتگو با نوشابه امیری)» – 127 صفحه - ثالث 1388
- «بهرام بیضایی و پدیدهی سگکشی» - زاون قوکاسیان - 320 صفحه – خجسته 1381
- «پشت صحنه سینمای ایران» - عکسهای جمشید بایرامی؛ به سفارش موزه سینما – 107 صفحه – ناشر مولف 1390
- «تاریخ شفاهی سینمای معاصر ایران (گفتگو با نوشابه امیری)» – 116 صفحه – ثالث 1387
- «تقابل اسطوره و تاریخ در آثار بهرام بیضایی» - الهام باقری – 205 صفحه – جهان اندیشه 1383
- «تن پوشی از آیینه: ساختمایهی نمایشی های ایرانی در آثار بهرام بیضایی» - رسول نظرزاده – 280 صفحه – روشنگران 1384
- «حماسهسرای پاکباختگان: تحلیل و تفسیر آثار نمایشی» - سینمایی بهرام بیضایی - منوچهر یاری – 157 صفحه – حوزه هنری 1380
- «خیره به فانوس خیال: جستاری در نمادها و اسطورههای چهار فیلم بهرام بیضائی (رگبار، غریبه ومه، کلاغ، مرگ یزدگرد)» - عبدالله شاهسیاه؛ بهاهتمام امیرهوشنگ اللهوردی - 223 صفحه – نقش خورشید 1380
- «درباره مسافران ساخته بهرام بیضایی» - به کوشش زاون قرکاسیان - 191 صفحه – روشنگران 1371
- «در سایهسار آن درخت کهن: خوانشی از شاهنامه و هزار و یکشب در هم سخنی با بهرام بیضایی» – محمد پسندی حکمآبادی – 206 صفحه – صدای معاصر 1389
- «در شبیخون نشابور، بررسی تاریخی فیلمنامههای بهرام بیضایی: عیار تنها، قصههای میر کفنپوش» - مصطفی زمانینیا – 160 صفحه – آگاه 1365
- «دستور بیضایی» - پروین پویا – 195 صفحه - نشر قصه 1379
- «سر زدن به خانهی پدری: گزارش نکوداشت بهرام بیضایی در کاشان همراه با شجرهنامهی پدری او » – به کوشش جابر تواضعی – 230 صفحه – روشنگران 1383
- «سیمای زن در آثار بهرام بیضایی فیلمساز و فیلمنامهنویس» - شهلا لاهیجی – 106 صفحه – روشنگران 1367
- «غریبهی بزرگ: زندگی و آثار بهرام بیضایی» - 328 صفحه – ثالث 1383
- «گفتگو ، نقد و نظر و فیلمنامه گفتگو با بهرام بیضایی» - زاون قوکاسیان – 132 صفحه – دیدار 1379
- «گفت و گو با بهرام بیضایی» - زاون قوکاسیان - 335 صفحه – آگاه 1371
- «لذّت فیلم دیدن : گفت و گوهایی دربارهی سینما (گفتوگو با بهرام بیضایی و ...)» - مجید سیفالعلمائی و ملیحه خاکنه – 212 صفحه آرمان خرد 1391
- «یک تاریخ درام و یک درام تاریخی همسنجی دو اثر دراماتیک از ساتم خان الغزاده و بهرام بیضایی» - پژوهش و برگردان محمود صباحی - 139 صفحه – افراز 1384
- «نمایشنامهنویسان ایران از میرزا فتحعلی آخوندزاده تا بهرام بیضایی» – منصور خلج – 223 صفحه – اختران 1393
- «مجموعه مقالات در نقد و معرفی آثار بهرام بیضایی» - گردآوری زاون قوکاسیان – آگاه 1371
نظر شما