کتاب در 12 فصل «تاریخچه نورپردازی»، «منابع نور»، «اصول نورپردازی»، «اصول نورپردازی صحنه»، «نورپردازی ویدیوی اچ‌دی، دی‌وی و اِس‌دی»، «تئوری نوردهی»، «تئوری و کنترل رنگ»، «برق»، «اتصالات»، «گروه و کارهای صحنه»، «لامپ‌ها و سرپیچ‌ها» و «موارد فنی» تدوین شده است.
مترجم کتاب رضا نبوی (متولد ١٣٤٠)، عضو هيات علمي گروه عكاسي دانشكده هنرهای تجسمی و دانشگاه هنر است و این دومین کتابی است که در زمینه تخصصی سینما با ترجمه وی منتشر می‌شود. پیشتر کتاب «اصول کارگردانی سینما: فیلم خود را قبل از فیلمبرداری ببینید»، نوشته نیکلاس‌تی. پر افرز» با ترجمه نبوی از همین نشر منتشر شده بود.
فصل اول، گزارشی مختصر از نخستین شیوه‌های نورپردازی در سینما و تئاتر است که در ابتدای آن این عبارات را درباره آتش می‌خوانیم: «اولین نورپردازی جهت داستان‌گویی، آتش بود. این امر به چند دلیل هم‌چنان تقریبا درست است. نور آتش گرم و گداخته است، در ذهن با امنیت، حرارت و صونیت در برابر طبیعت گره خورده است. آتش مردم را به سوی خود جلب می‌کند، آنها به صورت خودکار با فاصله‌ای مناسب دور آن حلقه زده و به گپ‌زدن می‌پردازند. آتش به آرامی سوسو می‌زند و یک تمرکز بصری ایجاد می‌کند که مانع انحراف توجه از آن می‌گردد. ابتدا پرنور و داغ است، سپس به تدریج کم نور شده و حالتی درون‌گرا ایجاد می کند.»
در ادامه این فصل از «نور قابل کنترل»، «تولید فیلم اولیه»، «عرضه چراغ‌های تنگستن»، «دوره تکنی کالر»، «منابع نور اچ‌ام آی، فلوئورسنت، وال‌ای‌دی» و «کینوفلو و ال‌ای‌دی» سخن می‌رود.
فصل دوم به هدف معرفی ظرفیت و کاربردهای انواع مختلف ابزارهای نورپردازی از «فرنل‌ها»، «چراغ‌های اچ‌ام آی»، «زنون‌ها»، «آرک بروت»، «چراغ‌های جلوباز»، «چراغ‌های پار چند لامپه»، «چراغ‌های پار اچ‌ام آی»، «سافت لایت‌ها»، «تجهیزات فلوئورسنت»، «سیک، استریپ، نوک، براد» و «چراغ‌های متفرقه». و ابزارهایی دیگر می‌پردازد.
فصل سوم با عنوان «اصول نورپردازی»، اصول اولیه نورپردازی، کارکردها و انتظاراتی که این بخش می‌رود را مرور می‌کند. نویسنده در این بخش «انتقال مضمون عاطفی از حالت (مود) و درجه (تُن)»، «تغییرات تدریجی و نه یکباره تُن‌ها»، «کنترل رنگ و تعادل رنگ»، «پیش‌زمینه و پس‌زمینه»، «قالب و غنای موضوعات مجزا، سه‌بُعدی ساختن آنها»، «برجسته‌ساختن موضوعات در برابر پس‌زمینه»، «بافت»، «نوردهی» را از جمله کارکردهای اولیه نورپردازی برمی‌شمرد.
فصل چهارم با عنوان «اصول نورپردازی صحنه»، مقدماتی را در ترکیب آموزه‌های تاکنون گفته‌شده از ابزارها، عناصر و اصول اولیه نورپردازی، برای یک صحنه به خصوص فراهم می‌کند. در این فصل چندین صحنه از فیلم‌های بلند سینمایی، آگهی‌های تجاری و پروژه‌های کلاسی دانشجویی انتخاب شده‌اند. «شوالیه‌های قرون وسطایی دور آتش»، «صحنه علمی تخیلی»، «صحنه فیلم نوآر»، «دوپِرِ آس و هشت»، «صحن کارآگاهی»، «صحنه‌های صمیمانه در اتاق»، «صحنه نمایش واقعی» و «فضای بزرگ خارجی در شب» از جمله عناوین زیرفصل‌های این مبحث هستند.
فصل پنجم به شرح ویژگی‌های نورپردازی برای دوربین‌های ویدئویی در قیاس با دوربین‌های فیلمبرداری می‌پردازد. نورپردازی برای دوربین‌های اچ‌دی (قدرت تفکیک بالا)، دی‌وی (ویدیوی دیجیتال) و اس‌دی (قدرت تفکیک استاندارد) در این فصل بررسی می‌شوند.
«مانیتور موجی»، «بردار نما»، «کنترل دیافراگم»، «تقویت الکترونیکی»، «تعادل سفیدی»، «انتقال فیلم به ویدئو»، «نورپردازی برای روش چند دوربینه»، «تعادل سفیدی دوربین» و «تعیین خط مبنا»، موضوعاتی هستند که دراین فصل بررسی می‌شوند.
فصل ششم با عنوان «تئوری نوردهی»، مقدار نوردهی در هر صحنه را به کمک ابزارهای «دیافراگم»، «شاتر»، «تعداد کادر» و «فیلترهای غلظت خنثی» شرح می‌دهد. «عدد دیافراگم»، «فاصله منبع نور»، «شیمی فیلم»، «واکنش فیلم به نور»، «ادراک روشنایی» و استفاده از انواع نورسنج‌های تابشی و موضعی، از جمله مباحث این فصل هستند.
در فصل هفتم کتاب، کنترل رنگ مطالعه می‌شود و موضوعاتی از قبیل «ادراک رنگ»، «کیفیات چهارگانه رنگ» (مایه، ارزش، فام و حرارت)، «چرخه رنگ»، «هم‌آهنگی و تاثیر متقابل رنگ‌ها»، «تعادل رنگ فیلم»، «رنگ‌سنج‌ها» و «اصلاح رنگ» تشریح می‌شوند.
کتاب در فصل هشتم به موضوع برق‌رسانی به تجهیزات نوری می‌پردازد و در آن مباحثی درباره سنجش توان، آمپر، کابل‌های مناسب و روش‌های مختلف برق‌رسانی با ژنراتور، باطری و برق شهری به همراه معرفی ابزارها و الزامات ایمنی کار مطرح می‌شوند.
فصل نهم، معرفی و مطالعه انواع اتصالات مکانیکی برای ابزارهایی از قبیل «کنترل‌کننده‌های نور»، «پرچم و تیغه»، «تورپارچه‌ای»، «صفحه منقوش»، «پخش‌کننده»، «گریف» و «بست‌ها» است.
فصل دهم مروری بر تقسیم وظایف و کارهای گروه تصویربرداری و نورپردازی در شکل حرفه‌ای آن است. محدوده کاری «مدیر فیلمبرداری»، «مسئول برق»، «دستیاران برق»، «مسئولان حرکتی» و مسئولین صحنه» به تفکیک در این فصل تشریح می‌شوند.
فصل یازدهم با عنوان «لامپ‌ها و سرپیچ‌ها»، انواع مختلف منابع نوریِ اصطلاحا تشعشعی را برای انواع ابزارهای نورپردازی معرفی و تشریح می‌کند و همچنین از امکانات بالقوه هر یک از آنها سخن می‌گوید. «آرک زغالی»، «لامپ‌های تنگستن»، «آرک فلزی محصور»، «لامپ‌های خانگی و پروژکتوری» و «لامپ‌های لوله‌ای فلوئورسنت» از جمله این منابع نوری تشعشعی هستند که با شرح امکانات و کاربری‌های هر یک، در این فصل معرفی می‌شوند.
در فصل دوازدهم از برخی موضوعات فنی سخن می‌رود که به گفته نویسنده؛ توجه به آنها برای جلوگیری از آبروریزی در اتاق نمایش ضرورت دارد. این نگرانی به دلیل پیچیده‌بودن نورپردازی در کارکردن با ابزارهای پیچیده ایجاد شده است. در این فصل نکاتی درباره «فیلمبرداری با چراغ‌های اچ‌ام‌آی»، «منبع تغذیه»، «دیمرها»، «کار با چراغ‌های چشمک‌زن»، «نوردهی برای مکروفتوگرافی»، «فیم‌برداری زیر آب» و «جلوه‌های ویژه» به تفصیل بیان می‌شوند.
تصویر سه عنوان کتاب براون براساس اطلاعات amazon.com
همچنین کتاب، ضمیمه‌ای 20 صفحه‌ای دارد که در آن برخی نکات فرعی درباره ابزارهای مختلف و انواع آنها در کمپانی‌های مختلف فهرست شده‌اند. «انواع پیریزها و دوشاخه‌ها»، «جدول ولتاژ بین‌المللی آنها در کشورهای مختلف» و همچنین در پایان یک نمونه از فهرست لوازم و ابزارهای مورد نیاز برای گروه نورپردازی که باید از دفاتر تجهیزات تهیه شوند، ارائه شده است.
واژه‌نامه‌ای در 85 صفحه (فارسی–انگلیسی) و فصلی که تمامی تصاویر کتاب را به صورت رنگی بازنمایش می‌دهد، دو بخش پایانی کتاب هستند.
چاپ اول کتاب «نورپردازی سینما و ویدئو» در 516 صفحه با شمارگان هزار و 100 نسخه و بهای 27 هزار و 500 تومان از سوی شرکت نشر نقد افکار روانه بازار شده است. مریم غفوری صفحه آرایی کتاب را بر عهده داشته است.
نظر شما