رحمتی درباره این کتاب گفت: خلاقیت و نوآوری یکی از جنبه‌های این کتاب به‌شمار می‌آید. همچنین باید بگویم مقصود نویسنده در این کتاب فلسفه سیاست نیست، بلکه پرداختن به حکمت سیاست است.
حکمت مفهومی فراموش شده
وی با اشاره به این‌که حکمت در ایران امروز مفهومی فراموش شده است اظهار کرد: در جهان امروز حکمت عملی دارای مفاهیم کاربردی است اما حکمت نظری مابازاء بیرونی ندارد.
مترجم «اسلام ایرانی» در ادامه بررسی این کتاب به علوم نظری و علوم عملی به عنوان مفاهیم بشری مصطلح پرداخت و گفت: درعلوم نظری درباره واقعیت‌ها حرف می‌زنیم و در علوم عملی در پی ارزش‌گذاری هستیم، به‌طوری‌که وقتی از انسان و خدا حرف می‌زنیم از آنها ارزش استخراج می‌کنیم، اما اندیشمندی مانند هیوم با این نظر مخالف است و اعتقاد دارد، آنچه در ساحت نظر است نمی‌توان از آن قانون و ارزش استخراج کرد در حالی‌که در حوزه‌ای مانند سیاست عمل ما پراگماتیستی است.
رحمتی ادامه داد: امروزه در نظام اخلاقی بیشتر مصلحت‌گرا شده‌ایم و معیار صدق و کذب ما مصلحت است، البته در سیاست نگاه‌های ماکیاولیستی و داشتن وجوه خاص سیاست و معیار هم وجود دارد، البته از سویی نیز سیاست وابسته به اخلاق و عدالت نیز در این بین وجود دارد.
وی با اشاره به این‌که وقتی صحبت از حکمت به میان می‌آید آن را رفتاری مفید تلقی می‌کنند عنوان کرد: گاه حکمت را رهنمودهای حکیمانه می‌دانند که کمک می‌کند تا مصلحت‌های بیشتری کسب شود که می‌توان به کتاب « حکمت از نظر ویتگنشتاین» اشاره کرد که در آن کتاب سعی شده حکمت‌های رفتاری ویتگنشتاین بررسی شود.
عقل و حکمت
این دانشیار رشته فلسفه در ادامه نشست بررسی کتاب «حکمت، معرفت وسیاست در ایران» گفت: عقل در زبان عربی به معنای محدود کردن است اما خوشبختانه در فرهنگ ما حکمت دست و پای عقل را نمی‌بندد و مفهومی است که بیشترین زمینه و متون در فرهنگ ایرانی و اسلامی را شامل می‌شود و اوج آن در مکتب اصفهان قابل بررسی است. هرچند می‌توان حکمت را در دیدگاه‌های ابن‌سینا و سهروردی نیز مشاهده کرد.
رحمتی ادامه داد: عرفان معرفتی است که با نوعی معنویت همراه است و هر فردی به اندازه‌ای که از معرفت تحصیل می‌کند متحول می‌شود.
در بخش دیگری از این نشست، دکتر مهدی فدایی مهربانی، نویسنده کتاب حاضر به ایراد سخنان خود پرداخت.
روح عرفان در کتاب
نویسنده کتاب گفت: عبارات این کتاب به‌صورت سه گانه انتخاب شده است، اما در موضوع حکمت و عرفان دقت و وسواس زیادی به کار بردم و از ابعاد اجتماعی عرفان صرف‌نظر کرده و بیشتر به روح عرفان توجه نشان دادم.
فدایی با طرح این سوال که ارتباطی بین اندیشه‌های عرفانی و سیاسی وجود دارد یا نه؟ اظهار کرد: روح اندیشگی دوره‌های مختلف تفکر ایرانی نشان می‌دهد که عرفان هنوز جایگاه خود را حفظ کرده است.
این نویسنده با اشاره به این‌که عرفان ایرانی در مکتب اصفهان وجه حکمی پیدا کرده است گفت: در تفکر ایرانی می توان ردپای عرفان را دید و آن را در زندگی روزمره ایرانیان نیز مشاهده کرد.
وی با تاکید بر این‌که شناخت در حکمت اسلامی حاوی وجه باطنی است اظهار کرد: وجه باطنی حکمت باعث شده است که ما از مساله‌ای به نام اندیشه عرفانی صحبت کنیم و آن را از تصوف متمایز سازیم، به طوری‌که بسیاری از عرفا رساله‌های ردیه در این باب نگاشته‌اند.
نشست بررسی کتاب«حکمت، معرفت وسیاست در ایران» عصر امروز در فرهنگسرای اندیشه برگزار شد.
نظر شما