خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)- دکتر اسماعیل شهبازی: این روزها مشغول نوشتن اثری مشترک با عنوان «باز‌اندیشی اصلاحات ارضی دهه 40 در ایران» هستم. این کتاب در حقیقت نگاه دوباره‌ای دارد به تبعات اتخاذ این سیاست که آثار اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی بسیاری را به دنبال داشت. بررسی اهمیت و نتابج آن در زمان فعلی و دهه 40 محور اصلی این کتاب است. اصلاحات ارضی همیشه ذهن مرا به خود مشغول کرده بود. امید‌وارم اسکلت اصلی این کتاب به‌زودی و تا عید 94 تکمیل شود.
«شهر کتاب» دروازه‌ای برای معرفی کتاب است
برای تعطیلات نوروز 94 به همه مخاطبان (ایبنا) توصیه می‌کنم منابعی را در حوزه‌های روستا‌شناسی مطالعه کنند. متأسفانه کتاب‌های این علم، به غیر از جامعه دانشگاهی مخاطب دیگری ندارد و به‌نظر مِی‌رسد در مخاطب عام انگیزه کافی برای مطالعه این کتاب‌ها ایجاد نشده است. اگر این انگیزه ایجاد شود، این کتاب‌ها از ظرفیت بالایی برای جذب مخاطب برخوردارند.
همان‌طور که بار‌ها تأکید کرده‌ام، آن‌طور که باید و شاید برای معرفی این کتاب‌ها تبلیغ صورت نمی‌گیرد. به‌عنوان مثال مؤسسه «شهر کتاب» که مراجعان زیادی هم دارد، فعالیتی در زمینه تبلیغ و معرفی انواع منابع روستایی مانند ادبیات روستایی، روستا‌شناسی یا روستاپژوهی انجام نمی‌دهد. مؤسسه «شهر کتاب» دروازه‌ای برای معرفی کتاب است.
کتاب‌هایی با موضوع روستا مخاطب عام ندارد
وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز با توجه به رویکرد کلی که دنبال می‌کند، چندان در معرفی کتاب‌های حوزه روستا‌شناسی اقدامی انجام نمی‌دهد. پیش از این وزارت جهاد کشاورزی در حوزه نشر فعالیت‌های خوبی انجام می‌داد که متأسفانه متوقف شد. اما آنچه مسلم است، مباحث متنوع و فراوانی درباره روستا منتشر شده است؛ هرکس بنابه سلیقه و علاقه می‌تواند به انتخاب دست بزند. بنابراین معتقدم در بخش تولید کتاب با موضوعات روستا موفق بوده‌ایم اما در جذب مخاطب خیر.
از سویی دیگر مباحث اساسی این حوزه که می‌تواند در مقولاتی مانند اقتصاد مقاومتی مؤثر باشد، نادیده گرفته شده و تألیفات چندانی در این بخش صورت نگرفته است. معتقدم اگر در حوزه دانش‌های بومی و راه‌های درآمد‌زایی و درو‌نزایی اقتصاد ایران و بازگو کردن فعالیت‌های اقتصادی روستاییان تمرکز می‌کردیم، موفقیت‌های اقتصادی بیشتری به دست می‌آوردیم.
البته فقط جنبه‌های تولیدی روستاییان مدنظر نیست، بلکه شناسایی و بررسی فرهنگ حاکم که منجر به تولید شده، همچنین ارتباطات بین فردی مانند تعاون و همکاری نیز باید مورد توجه مؤلفان و پژوهشگران باشد. جنبه‌های غیرمادی مانند روابط انسانی از جمله عشق و علاقه و انعکاس خاطرات روستاییان، از بخش‌‌های جذاب روستاپژوهشی است.
پیشنهاد‌های عیدانه/ «ستارگان آسمان تولید» چه کسانی هستند؟
کتاب «ستارگان آسمان تولید» را مؤسسه اطلاعات در سال 87 از بنده منتشر کرد. کتابی که برای مطالعه در روزهای عید به مخاطبان خبرگزاری کتاب ایران پیشنهاد می‌کنم. «ستارگان آسمان تولید» به روشنی، سادگی و خالصانه وقایع جریان تولید و ارتباطات مردمی را تشریح می‌کند.
کتاب «جنبش چارپایان» نیز برای مطالعه تعطیلات عید نوروز مناسب است. در بخشی از این کتاب آورده‌ام: «نوشته‌ای پيرامونِ نقش و اهميّتِ چهارپايانِ اهلی یا «دام» در تأمينِ نياز‌هايی اقتصادی و اجتماعی «اشرفِ مخلوقات»، يعني بشر است. اما در مقابل، همين بشر، از عطفِ توجّه به حقوقِ فطرتاً طبيعي چهارپايانِ اهلی، نه‌تنها غافل، بلكه بی‌تفاوت و حتی بی اعتنا باقی مانده است، ولو اين‌كه اين بی‌‌توجّهی به قصدِ تلقّی چهارپايان به‌‌عنوانِ «اسفلِ مخلوقات» هم نباشد.»
دوشنبه ۳ فروردین ۱۳۹۴ - ۱۲:۲۷
نظر شما