پنجشنبه ۱۴ اسفند ۱۳۹۳ - ۱۱:۳۲
جعفر ابراهیمی: مجموعه‌سازی سبب شکست ادبیات کودک و نوجوان شده است/ وضعیت نامناسب تولید کتاب‌های کودک در کشور

جعفر ابراهیمی(شاهد)، نویسنده، شاعر و منتقد ادبیات کودک و نوجوان با تاکید بر این‌که مجموعه سازی بازخورد مثبت و تاثیرگذاری بر روند ادبیات کودک در کشور ندارد، گفت: این مجموعه سازی‌ها که در واقع نوعی کتاب‌سازی محسوب می‌شود نشان دهنده وضعیت نامناسب تولید کتاب‌های کودک در ایران است؛ این مساله در سال‌های اخیر نسبت به دهه‌های گذشته افزایش چشمگیری داشته و سبب شکست ادبیات کودک و نوجوان شده است.

 ابراهیمی در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) درباره افزایش مجموعه سازی در حوزه کتاب‌های کودک و نوجوان در طول سال‌های اخیر اظهار کرد: واقعیت این است که تولید کتاب در قالب مجموعه برای ناشران بسیار مطلوب‌تر و به صرفه‌تر از انتشار کتاب‌های تک جلدی است زیرا هزینه کمتری برای آنها دارد و با حداقل هزینه صفحه‌آرایی، حق‌التالیف، تصویرسازی و غیره تعداد زیادی کتاب را منتشر می‌کند.
 
این نویسنده و منتقد ادبیات کودک و نوجوان عنوان کرد: اکثر ناشران از این مجموعه سازی‌ها استقبال می‌کنند و با سفارش دادن این کتاب‌ها به نویسندگان، از آنها می‌خواهند این آثار را تولید کنند.
 
وی با تاکید بر این‌که مجموعه سازی بازخورد مثبت و تاثیرگذاری بر روند ادبیات کودک در کشور ندارد، افزود: این مساله در سال‌های اخیر نسبت به دهه‌های گذشته افزایش چشمگیری داشته است و سبب شکست ادبیات کودک و نوجوان در سال‌های اخیر شده است. این مجموعه سازی‌ها که در واقع نوعی کتاب‌سازی محسوب می‌شود نشان دهنده وضعیت نامناسب تولید کتاب‌های کودک در ایران است.
 
ابراهیمی گفت: یکی از بزرگترین آفت‌های ادبیات کودک و نوجوان تولید بیش از اندازه کتاب برای کودکان و نوجوانان است. در حال حاضر ما مشکل تعداد عناوین کتاب در جامعه نداریم زیرا تعداد عناوینی که هرساله منتشر می‌شود بسیار زیاد است، مشکل تیراژ این کتاب‌هاست که بسیار کم است.
 
این شاعر کودک و نوجوان ادامه داد: یکی از عواملی که سبب بروز چنین آفتی در بازار کتاب کودک در کشور شده است مبلغ حق‌التالیف نویسندگان و صاحبان اثر است. نویسنده‌ای که می‌تواند یک سال وقت بگذارد و یک کتاب با کیفیت تولید کند که با تیراژ 10 یا 20 هزار نسخه منتشر شود و حق الزحمه خوبی هم دریافت کند مجبور است به دلیل این‌که شمارگان کتاب‌ها به هزار و گاهی 500 نسخه تنزل پیدا کرده است، برای دریافت این حق‌الزحمه در طول یک سال 10 یا 20 عنوان کتاب بنویسد که قطعا از کیفیت بسیار بالایی هم برخوردار نخواهند بود یا تن به پیشنهاد ناشران دهد و مجموعه سازی کند.
 
ابراهیمی اضافه کرد: البته قراردادهایی هم که بابت این مجموعه سازی‌ها منعقد می‌شود به گونه‌ای است که مبلغ بسیار ناچیزی به نویسنده می‌رسد و معمولا ناشران کتاب‌ها را خرید قطعی می‌کنند که اصلا برای پدیدآورندگان به صرفه نیست اما نویسندگان مجبورند برای امرار معاش تن به این سفارشات دهند.
 
وی یادآوری کرد: به عنوان مثال چندی پیش کتابی از من توسط یکی از ناشران با تیراژ هزار نسخه منتشر شد. من برای نوشتن این کتاب هفت ماه وقت صرف کرده بودم درحالیکه 700 هزار تومان حق‌التالیف دریافت کردم که می‌شد معادل ماهی 100 هزار تومان! آیا به نظر شما یک نویسنده می‌تواند با ماهی 100 هزار تومان امرار معاش کند؟
 
این نویسنده پیشکسوت افزود: با نگاهی اجمالی به بیلان کاری بسیاری از نویسندگان مطرح می‌بینیم که هر کدام تالیف یا ترجمه 150 تا 200 عنوان کتاب را در کارنامه خود دارند در حالی که لزومی ندارد یک نویسنده این‌ تعداد کتاب بنویسد اما برای این‌که بتواند امرار معاش کنند مجبور به این کار می‌شود.
 
وی ادامه داد: درحالی که در دهه‌های گذشته وضعیت به این شکل نبود؛ در آن سال‌ها شمارگان کتاب‌ها حداقل 10 هزار نسخه بود و الان حداکثر پنج هزار نسخه است و گاهی به 500 نسخه هم می‌رسد و نویسندگان به جای این‌که حداکثر سالی یک کتاب بنویسند مجبورند حداقل سالی پنج تا 6 عنوان کتاب بنویسند.
 
ابراهیمی در پایان یادآوری کرد: باید اقدامی اساسی در این زمینه انجام شود و فکری برای افزایش تیراژ کتاب‌ها کنند، باید جلو این مجموعه‌سازی‌ها و کتاب‌سازی‌ها گرفته شود زیرا ادامه این کار صدمه زیادی به کیفیت کتاب‌ها و کیفیت ادبیات کودک و نوجوان می‌زند.
 
جعفر ابراهیمی(شاهد) در سال 1330 در اردبیل متولد شد. وی به مدت 10 سال نویسنده برنامه‌های رادیویی بود و مسئولیت‌های مختلفی را بر عهده داشته است. ابراهیمی دبیر 6 دوره جشنواره مطبوعات و دبیر دو دوره جشنواره کتاب کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان و چند دوره کتاب سال بوده است. وی تالیف بیش از 150 کتاب برای کودکان و نوجوانان را در کارنامه خود دارد. از جمله این کتاب‌ها می‌توان به «یک سنگ و یک دوست»، «آواز پوپک»، «خورشیدی اینجا خورشیدی آنجا»، «بوی گنجشک»، «در کوچه‌های خیس»، «آسمان ابری نیست»، «در سوگ سهراب»، «شب‌های بی فانوس»، «همزاد»، «آن شب که باران آمد»، «آمده‌ام دوست بدارم»، «شعری از گربه و موش» و «بوی کال یاس» اشاره کرد.
 

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها