به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) کارگاه آموزشی «آشنایی با قابلیت‌های Web 2.0 در نرم‌افزارهای کتابخانه‌ای» صبح دوشنبه (18 اسفندماه) در محل کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران برگزار ‌شد.
 
در این کارگاه آموزشی که به همت شرکت پارس آذرخش و با همکاری دانشکده علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه تهران برگزار شد، فاطمه رنجبری، کارشناس ارشد کتابداری و اطلاع‌رسانی و کارشناس شرکت پارس آذرخش به سخنرانی پرداخت.
 
در این کارگاه یک‌‌روزه  موضوعاتی همچون «آشنایی با قابلیت‌های Web 2.0 در نرم‌افزارهای کتابخانه‌ای»، «مروری بر مفاهیم Web 2.0»، «تفاوت وب­سایت و OPAC مبتنی بر Web 2.0»، «پیاده‌سازی ابزارهای Web 2.0 در نرم‌افزارهای کتابخانه‌ای ایران و جهان»، «نمونه عملیاتی امکانات Web 2.0 در یکی از نرم‌افزارهای کتابخانه‌ای ایران در دو سطح استفاده از امکانات تعاملی برای کاربران و قابلیت‌های موجود برای کتابداران» مطرح شد.
 
رنجبری، مدرس و سخنران این کارگاه در تعریف نسل‌های وب گفت: نسل وب در سه دسته قابل تقسیم است؛ وب سنتی، وب اشتراکی و وب معنایی. وب‌های نخستین یا وب سنتی دارای ویژگی‌های ایستایی بودن، انتشار یک طرفه اطلاعات و عدم قدرت تعامل بودند و به همین دلیل وب نسل دو یا وب اشتراکی ظهور کرد.
 
از مشخصه‌های وب دو، انتشار دو طرفه اطلاعات است
وی ادامه داد: در وب اشتراکی، کاربران به وبلاگ‌نویسی روی آوردند و در ادامه این نسل، وب سه یا وب معنایی با قابلیت برقراری روابط معنایی بین اشیا پدید آمد. از مشخصه‌های وب دو، انتشار دو طرفه اطلاعات، توجه بیشتر به نظرات کاربران، افزایش ارتباط اجتماعی و علمی بین کاربران، شکل‌گیری ساختار اجتماعی و گروهی، سرعت و کاربرپسندی است.
 
کارشناس شرکت پارس آذرخش درباره تاریخچه ایجاد وب دو افزود: واژه وب دو نخستین بار از سوی تیم اوریلی به‌کار گرفته شد و جنبش ایجاد وب معنایی منجر به تبدیل منابع کاغذی به منابع اطلاعات دیجیتال شد.
 
رنجبری اظهار کرد: در این نسل از وب، تنوع سایت‌ها افزایش یافت. سایت‌هایی از جمله Yahoo, Amazoon, Ebay, Google, Wikipedia, Friendster به ترتیب در توسعه وب دو نقش داشتند. در واقع وب معنایی، تکمیل یافته نسل قبلی وب است و نخستین قدم‌ها را در مبحثی مانند یکپارچه‌سازی دانش برداشت.
 
ظهور شبکه‌‌های مجازی اجتماعی در وب معنایی
وی درباره عناصر وب دو گفت: وب دو باعث ایجاد گروه‌های بحث مجازی شد. علاوه بر این از امکانات دیگری نظیر موتور جستجوی قوی یکپارچه، خدمات گزینشی اطلاعات، شخصی‌سازی مطالب، تهیه منابع مناسب با نظر کاربر، امکانات جامع مدیریت کتابخانه‌ای، امکانات کامل چند رسانه‌ای و امکان اتصال به تلفن گویا و پیامک برخوردار است.
 
مدرس کارگاه یک‌‌روزه «آشنایی با قابلیت‌های Web 2.0 در نرم‌افزارهای کتابخانه‌ای» در ادامه صحبت‌‌های خود از چند سایت به عنوان نمونه‌هایی از وب دو نام برد و افزود: سایتی مانند فلیکر به کاربران اجازه بارگذاری و اشتراک‌گذاری عکس را به کاربران خود می‎دهد. دلیشیز نیز سایت دیگری است که در وب دو ایجاد شد و به کاربران خود اجازه ذخیره، برچسب‌گذاری و به اشتراک‌گذاری لینک‌های پرکاربرد را می‌دهد.
 
رنجبری با اشاره به سایت‌های اجتماعی ادامه داد: ویکی پدیا نمونه دیگری از سایت‌های اجتماعی پرطرفدار در وب دو است که با نظارت مدیران سایت، به کاربران خود اجازه ویرایش محتوا را می‌دهد.
 
سایت‌های اجتماعی کتاب‌محور، نمونه‌ای از شبکه‌های اجتماعی هستند
وی تصریح کرد: در این میان سایت‌های اجتماعی کتاب‌محور تشکیل شد که نوع خاصی از شبکه‌های اجتماعی مبتنی بر موضوع هستند. در این شبکه‌های اجتماعی، کاربران فهرست کتاب‌ها و فراداده‌ها را به اشتراک می‌گذارند. Booki.ir نمونه ایرانی و  librarything.com نمونه خارجی این سایت‌های کتاب‌محور است.
 
در ادامه این کارگاه آموزشی یک‌روزه، روش استفاده از نرم‌افزار موتور جستجو و کتابخانه‌های مجازی چند‌رسانه‌ای آموزش داده شد.
 
کارگاه آموزشی «آشنایی با قابلیت‌های Web 2.0 در نرم‌افزارهای کتابخانه‌ای» از ساعت 9 تا 12 دوشنبه (18 اسفندماه) در کارگاه شماره 1 کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران برگزار ‌شد.