چاپ دوم کتاب «واژههای فارسی در زبان بلغاری» اثر پژوهشي هاجر فیوضی یوسفی، نویسنده، مترجم و استاد زبان و ادبیات فارسی با حمایت و پشتیبانی رایزنی فرهنگی ایران در بلغارستان منتشر شد.
در اين روند، زبان تركي (يا تركي عثماني) دقيقاً بهعنوان زبان واسطه بروز مییابد. همراه با واژههاي فارسي كه از طريق تركي (تركي عثماني) در عرصه زبان بلغاري داخل شدهاند، ساير زبانهاي فارسي از قبیل ايران باستاني، توراني ـ سامري، آلآني و كردي نیز در زبان بلغاري مشاهده ميشوند.
شناخت اين زبانها با ساختار زبان بلغاري از نقطهنظر تاريخي و نيز با نقش، جايگاه و محيط طبيعي اقليتهاي آبااجدادي بلغارها در ارتباط است. اگر اين واقعيت را در نظر داشته باشيم كه تكوين و تاريخ زبان ملت بلغار، حاصل روابط متقابل و در هم آميختگي نژادهاي اسلاوها، تركها، (اولين بلغاريها، كومانها، اوزيها و پچنزها) و تراكيها است. به اين ترتيب بهنظر ميرسد بررسي زبان در حقيقت تحقيق در خصوص ارتباطات بين اسلاوها و ايرانيها، تركها و ايرانيها، تراكيها و گروههاي اقليتي ايراني در دورانهاي مختلف تاريخي آنان است. واژههاي دوران هاي گذشته و ديرينه تاريخي ملت بلغارستان، امروزه هم در زبان بلغاري وجود دارد.
کتاب «واژههاي فارسي در زبان بلغاري» بيانگر آن است كه زبان بلغاری متشكل از واژههايي است كه حاكي از تحقق پيوند میان زبان فارسي و بلغاري در دوران عثمانيها در طول تاريخ ملت بلغار است. در آن زمان ميان اهالي مسلمان در سرزمينهاي بلغارستان، كتابهاي فارسي پخش ميشد. ليكن تعيين دقيق مرز زماني ورود واژههاي به خصوص در زبان بلغاري كاري بسيار مشکل است و به همين دليل در اين بررسي به واژههايي برخورد ميكنيم كه برخی از پژوهشگران آن را به دورانهاي پيشتر از روابط بين زباني نسبت ميدهند؛ در حاليكه واژههاي ديگري كه حاكي از وجود ارتباطات ديرينهتري باشند را نمييابيم.»
بخشي از اين كتاب، شامل ارايه نظرات رايزن فرهنگي ايران در بلغارستان است. محمدعلي كياني، در متن نگارشي خود براي انتشار در كتاب «واژههای فارسی در زبان بلغاری» نوشته است: « امروزه عرصه فرهنگ، بزرگترین و بهترین ظرفیت جهانی شناخته شده در ایجاد و بسط روابط ميان ملل است.
با توجه به سوابق تاريخي، فرهنگي و ديپلماتيك ميان دو کشور بزرگ ایران و بلغارستان، شاهد تشابهات فرهنگي، قومي و زباني متعددي ميان دو ملت هستيم كه همين امر حاكي از پيوند و ارتباط نزديك ميان ايشان بوده و پتانسیل و زمینه مناسبي براي انجام فعاليتهاي فرهنگي مشترك را در اختيار ميگذارد.
تأليف کتاب ارزشمند «واژههای مشترک فارسی و بلغاری» گام مؤثري در ريشهشناسي زباني و تمدني دو ملت ايران و بلغارستان و رهيافتي به مواريث مشترک فرهنگي ايشان محسوب گشته و نقش مهمي در تقويت روابط فرهنگي دو كشور خواهد داشت.
این جانب وظیفه خود میدانم از همت والا و اهتمام جدی سرکار خانم دکتر هاجر فیوضی یوسفی، نویسنده، مترجم و استاد زبان و ادبیات فارسی که با انگیزهای وصف ناشدنی به تهیه و تدوین چاپ دوم کتاب ارزشمند «واژههای مشترک فارسی و بلغاری» اقدام كردند و نيز ساير عزیزاني که در تهیه این کتاب متقبل زحماتي شدهاند، تشکر و قدردانی كنم.»
هاجر فیوضی یوسفی، نویسنده، مترجم و استاد زبان و ادبیات فارسی، در حاشيه چاپ دوم اين اثر خود، نوشته است: «انتشار کتاب با عنوان «واژههای فارسی در زبان بلغاری» در سال 2004 میلادی، مورد استقبال فراوان علاقمندان به زبان فارسی قرار گرفت، به طوریکه در همان سال، کتابهاي منتشره همگي به فروش رسيد و همين امر خود بهترین معرف وابستگی فرهنگی دو ملت ایران و بلغارستان است.
با توجه به استقبال دوستداران فرهنگ و ادبیات فارسی، تصمیم گرفته شد فرهنگ وسیعتری از لغات مشترک بین زبانهای فارسی، بلغاری، عربی و ترکی را تهیه كنم؛ اما چون کتاب «واژههای فارسی در زبان بلغاری» متقاضیان زیادی دارد، مقرر شد با مساعدت و همکاری رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در بلغارستان به ويژه جناب آقای محمدعلی کیانی رایزن فرهنگی ایران، این واژهنامه مجدداً منتشر شود.
در اين مجموعه تلاش کردیم حتیالامکان نواقص چاپ اول كتاب برطرف شود و تعداد واژههايی را که در فرهنگهای مختلف وجود داشت، اضافه كنيم. شایان ذکر است ریشه واژهها در بسیاری از موارد در فرهنگهای بلغاری با يكدیگر تفاوت دارند و این امر، شک و تردید ایجاد میکند. لذا از خوانندگان و دستاندرکاران در زمینه زبانشناسی استدعا دارم مؤلف را مدیون خویش ساخته و راهنمايیهاي خود را از اين كتاب دریغ نكنند.»
كتاب «واژههای فارسی در زبان بلغاری» شامل مطالبي همچون بیوگرافی مؤلف، سخن مؤلف در چاپ اول، سخن مؤلف در چاپ دوم، سخن رایزن فرهنگی ایران در بلغارستان، مقدمه از پروفسور دكتر استوينكا كندرووا، سخن ولادیمیر زارف، الفبای فارسی، الفبای بلغاری، واژهها و منابع است.
نظرات