مهندس سینما چه کسی است؟/انتشار کتابی برای علاقهمندان فعالیت در شغل برنامهریزی و دستیاری کارگردانی سینما و تلویزیون
کتاب «مهندسی سینما» نوشته حامد پوراسفندیانی از سوی انتشارات روزنهکار منتشر شد. این کتاب در بیست و هشتمین نمایشگاه کتاب تهران در دسترس مخاطبان قرار میگیرد. این کتاب برای آشناسازی علاقهمندانی که میخواهند به گونهای اصولی وارد حرفه «برنامهریزی و دستیاری کارگردان» شوند نوشته و منتشر شده است.
وی افزود: برخی از دست اندرکاران تولید سینـمای کشورمان نیز، وضعیت اجرای پروژهها در ایران را پر از اتفاقات پیشبینی نشده تلقی کرده و بدینجهت با منفیبافی اذعان میکنند که در چنین شرایطی «برنامهریزی و کنترل پروژه» فاقد کارکرد است. تمام دلایلی را که این طیف جهت تببین قضاوت خود ارائه میکنند، میتوان برای حذف مجریان طرح، مدیران تولید و به طور کلی همه نیروهایی که با آیندهسنجی پروژه سروکار دارند، به کار برد و عملاً هیچ پروژهای را برنامهریزی و مدیریت نکرد. اگر پروژه نیاز به مجریطرح و مدیرتولید دارد، به برنامهریزی و کنترل پروژه هم نیاز خواهد داشت.
پوراسفندیانی همچنین اضافه کرد: با توجه به دلایلی که برای شما گفتم، به تحقیق و پژوهش در این موضوع اقدام کردم که به نگارش و در نهایت انتشار کتاب «مهندسی سینما» ختم شد. در راستای نگارش این کتاب از تجربههای عملی خود در تولید فیلم و سریال تلویزیونی بهره بسیار بردم. امیدوارم این کتاب در راستای بهبود شرایط تولید پروژههای سینمایی و تلویزیونی در کشور مفید واقع شود.
این محقق حوزه سینما در ادامه در پاسخ به این سوال که «مهندسی کردن در سینما به چه معناست؟ و منظور از مهندس کیست؟» گفت: من در پیشگفتار این کتاب توضیح دادهام که مهندس فردی است با ذهنی دقیق و ساختارمند که مسائل را تحلیل، راهحلهای موجود را شناسایی، راهحلهای ممکن را خلق، نیازمندیها، خروجیها، نقاط قوت و ضعف هر یک از این راهحلها را پیشبینی و آنها را سبک و سنگین می کند و در نهایت بهترین را برگزیده و به صورتی اصولی، راهحل بهینه منتخب را پیادهسازی و مشکل را مرتفع میکند. با این تعریف، «مهندس سینما» نیز کسی است که با ذهنی تربیت شده، مسائل پیش روی در تولید و عرضه «آثار سینمایی» را بررسی، راهحلهای بهینه را شناسایی و اجرا میکند. این تعریف بیش از همه «دستیار کارگردان و مدیر برنامهریزی» در سینما را به ذهن مخاطبان میرساند.
پوراسفندیانی همچنین با اشاره به مخاطبان اصلی این کتاب گفت: بنابراین کتاب «مهندسی سینما» تلاشی است جهت آشناسازی علاقهمندانی که میخواهند به گونهای اصولی وارد حرفه «برنامهریزی و دستیاری کارگردان» شوند. این شغل بر خلاف دیگر حرفههای سینمایی، اعم از کارگردانی، بازیگری، تدوین، فیلمبرداری و ... منابع علمی و تجربی جامع و روشنگری به فارسی برایش نگاشته نشده و آموزههای ارائهشده در منابع لاتین نیز، نه به جهت مشکل ارتباط زبانی، بلکه به جهت وجود تفاوتها و در واقع تضادهای میان روابط و سازوکارهای سینمای ما با دیگر نظامهای سینمایی دنیا، فارغ از حقارت نگری به آنچه که داریم و بزرگنمایی آنچه که آنان دارند، در سینمای مملکت ما چندان قابل کاربست نیست.
وی افزود: مخاطبان این کتاب، علاوه بر فعالان سینمای کشور، دانشجویان این رشته و همچنین همه علاقهمندان به عرصه تولید و ساخت سینماست و بطور کلی به تمامی آنانی که قصد ورود به عرصه حرفهای فیلمسازی ایران را دارند و یا فعالانی که میخواهند بر دانش خود بیافزایند، آموزههای عملی، اجرایی، مبتنی بر شرایط واقعی فعلی و در عین حال مبتنی بر تفکر دقیق مهندسی و مدیریت علمی ارائه میکند.
پوراسفندیانی همچنین درباره مباحث طرح شده در فصلهای مختلف کتاب گفت: در فصول مختلف «مهندسی سینما» حوزههای گوناگونی را که یک برنامهریز و دستیار کارگردان با آن روبروست، مورد بحث قرار گرفته و توصیههایی نیز برای به اجرا در آوردن مدیریت شده هر فعالیت و عملیات ارائه میشود، اما هر آنچه که گفته شده، نه قانونی لازمالاجرا و مدعی ارائه جواب همه مسائل پیش رو، که تنها فراهمکننده ایدهها، اطلاعات و هدایتهای لازم برای اخذ بهترین تصمیم توسط برنامهریزان و دستیاران کارگردان است. در نهایت، این برنامهریز و دستیار هوشمند است که در مواجهه با سؤالات و مسائل مختلف، جوانب را سنجیده و بهترین راه را برمیگزیند. کتاب، ابتدا با بررسی نمودار سازمانی، افراد شاغل در یک پروژه فیلمسازی را معرفی کرده و به این سوال پاسخ میدهد که «فیلمها را چه کسانی میسازند؟». سپس به «فاز پیش از پیشتولید» پرداخته و در فصول متوالی فازهای «پیشتولید» و «تولید» را از منظر برنامهریزی بررسی میکند. در پیوست نیز، برخی مباحث جانبی که آشنایی با آنها برای «برنامهریزان و دستیاران کارگردان» مفید است، شامل نگاهی کلی به فعالیتهای اصلی فازهای «پس از تولید» و «عرضه»، «دوربینهای متداول در سینمای ایران» و «واژهنامهای کاربردی از اصطلاحاتی که یک دستیار کارگردان با آنها مواجه میشود»، ارائه شده است.
حامد پوراسفندیانی دارای مدرک کارشناسی ارشد رشته «مدیریت کارآفرینی» از دانشکده مدیریت دانشگاه تهران است. وی در پروژههای سینمایی و تلویزیونی بسیاری به عنوان مدیر برنامهریزی و دستیاری کارگردان فعالیت داشته که از آن میان میتوان به سریالهای تلویزیونی «جلال الدین» به کارگردانی شهرام اسدی، «بالهای خیس» به کارگردانی عباس رنجبر و «آسمان من» به کارگردانی محمدرضا آهنج و همچنین فیلمهای سینمایی «یک سطر واقعیت» به کارگردانی علی وزیریان، «استرداد» به کارگردانی ابراهیم حاتمی کیا، «آقای الف» به کارگردانی علی عطشانی و... اشاره کرد.
نظر شما