«چشمان پوست» نوشته یوهانی پالاسما، معمار برجسته فنلاندی با ترجمه علیرضا فخرکننده و سارا گلمکانی منتشر شد. این کتاب اثری درباره معماری و فلسفه معماری و بررسی این دو مساله از دریچه فلسفه پدیدارشناسی است. پالاسما در این کتاب بنیانهای یک معماری انسانگرایانه و تنمحور را پیریزی میکند.
«چشمان پوست» شامل دو بخش است. مقدمهای از استیون هال، معمار برجسته و سرشناس آمریکایی و استاد کنونی دانشگاه کلمبیا با عنوان «یخ نازک» و همچنین پیشگفتاری از نویسنده درباره چگونگی نگارش کتاب با عنوان «لمس کردنِ جهان» نیز ورودیه کتاب را تشکیل میدهند.
پالاسما در بخش نخست «چشمان پوست» سیری تحلیلی ــ تاریخی از حواس به مخاطب ارائه کرده و در آن دست به نقدی دامنهدار از استیلای کلاننگرههای بیناییمحوری، ذهنگرایی کانتی و دوپارهانگاری دکارتی در سنت فلسفه غرب، میزند. وی همچنین در این بخش میکوشد تا بنیانهای یک معماری حسبنیاد، تنمحور و انسانگرا را طرحریزی کند.
نویسنده در بخش دوم نیز با تمرکز موردی بر حواس و رابطه میان آنها، میکوشد تا ذات چندحسی و بافتمند هر یک از حواس و همچنین درهم تنیدگی و همپوشانیهای ساختاری آنها را به روشنی نشان دهد.
تکمله کتاب نیز مقالهای تحلیلی درباره فلسفه موریس مرلوپونتی (فیلسوف شهیر فرانسوی) و معماری با عنوان «تنهای تودرتو: در هم تنیدن تن و جهان» به قلم علیرضا فخرکننده است.
نویسنده در بخشی از پیشگفتار خود درباره چرایی نامیدن کتاب به «چشمان پوست» نوشته است: «من با انتخاب عنوان «چشمان پوست» خواستم تا اهمیتِ حس لامسه را در تجربه و درک ما از جهان بیان کنم، اما همچنین قصد داشتم میان حس بینایی، به عنوان حس غالب؛ و حس لامسه به عنوان یک گونه حسی سرکوب شده، اتصال برقرار کنم. پس از نوشتن متن اولیه بود که دریافتم که پوست واقعا قادر به تشخیص برخی از رنگها است؛ ما به راستی میتوانیم با پوستمان ببینیم.»
این کتاب پیشتر نیز در سال 1389 با عنوان «چشمان پوست: معماری ادراکات حسی» با ترجمه رامین قدس از سوی انتشارات گنج هنر و پرهام نقش منتشر شده بود.
کتاب دیگری از پالاسما با عنوان «دست متفکر حکمت وجود متجسد در معماری» توسط علی اکبری به فارسی ترجمه و منتشر شده است. همچنین کتابی نیز درباره پالاسما با عنوان «نظریه پردازان معماری: معماری حواس و پدیدارشناسی ظریف یوهانی پالاسما» به قلم محمدرضا شیرازی از سوی انتشارات رخدادنو منتشر شده است.
یوهانی پالاسما همچنین به عنوان یکی از مهمترین نظریهپردازان در حوزه مطالعات میانرشتهای به شمار میآید. از کتابهای او در این زمینه میتوان به «معماری تصویر: فضای هستی شناسانه درسینما» و «موسیقی، تجربه حسی و معماری سکوت» اشاره کرد. کتاب «معماری تصویر» شامل تحلیلهای پالاسما از پنج فیلم «طناب» و «پنجره عقبی» هر دو ساخته آلفرد هیچکاک، «نوستالژیا» ساخته آندری تارکوفسکی، «درخشش» ساخته استنلی کوبریک و «مسافر» ساخته میکل آنجلو آنتونیونی است.
«چشمان پوست» نوشته یوهانی پالاسما، با ترجمه مشترک علیرضا فخرکننده و سارا گلمکانی، در شمارگان هزار نسخه، 143 صفحه و بهای 10 هزار تومان از سوی نشر چشمه روانه کتابفروشیها شده است. لازم به اشاره است که نام نویسنده بر روی جلد کتاب اشکال تایپی دارد و «ی» آن افتاده است.
نظر شما