به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) نخستین چاپ کتاب «راهنمای درمان و مراقبت‌های توان‌بخشی در بیماران ام اس» نوشته مشترک دکتر محمد‌رضا هادیان،‌ استاد دانشکده توان‌بخشی دانشگاه علوم‌‌پزشکی تهران و مرکز تحقیقات ضایعات مغزی و استخوان و هادی سرافراز، کارشناس‌ارشد فیزیوتراپی دانشگاه علوم‌پزشکی هرمزگان منتشر شده است.

«کلیات ام. اس»، «آشنایی با تمرین درمانی و ارتباط آن با تغذیه در بیماران ام‌ اس»، «درمان‌های بیماری ام‌اس» و «مباحثی مهم در رابطه با بیماران ام‌. اس» عنوان‌های چهار فصل کتاب را تشکیل می‌دهند.

نویسندگان در نخستین فصل کتاب به موضوعاتی مانند ام‌. اس چیست؟، اپیدمیولوژی و شیوع ام‌. اس و تشخیص ام. اس پرداخته‌اند. در این فصل در معرفی بیماری ام‌. اس آمده است: «بیماری مولتیپل اسکلروزیس (ام اس) یا تصلب متعدد،‌ در واقع یکی از قدیمی‌ترین و در عین حال امروزه مهم‌ترین بیماری سیستم اعصاب مرکزی است که متأسفانه بیشتر بالغین جوان را درگیر می‌کند. این بیماری،‌ یک بیماری مزمن دستگاه اعصاب مرکزی (مغز و نخاع) است. بیماری ام‌. اس می‌تواند در هر فرد، چهره متفاوتی را از خود بروز دهد، به‌طوری‌که می‌توان گفت نحوه بروز، سیر بیماری و علائم آن در هیچ دو بیماری یکسان نیست.»
 
در بخش دیگری از نخستین فصل کتاب در سرفصلی با عنوان «اپیدمیولوژی و شیوع ام‌.‌اس» اشاره شده که ام. اس در مناطق گرمسیری و استوایی به ندرت دیده شده است. با افزایش عرض جغرافیایی و با دور شدن از خط استوا، شیوع آن افزایش می‌یابد و بیشترین میزان شیوع، در مناطق با عرض جغرافیایی بالاتر از 50 درجه شمال و یا پایین‌تر از 50 درجه جنوب دیده می‌شود. شمال اروپا، جنوب، کانادا، استرالیا و نیوزیلند جزو مناطق با خطر بالای ابتلا، جنوب اروپا و هند جزو مناطق با خطر متوسط و ژاپن، چین و آمریکای لاتین در گروه مناطق کم‌خطر محسوب می‌شوند.
 
دومین فصل کتاب شامل مباحثی مانند آشنایی با نکات اصلی تمرین درمانی، نکاتی در رابطه با شدت تمرین درمانی و ام‌. اس و روزه‌داری است. در این فصل درباره درمان بیماری ام. اس می‌خوانیم: «برای حفظ سلامت جسمی‌، در تمامی افراد و به‌ویژه در جریان بیماری‌های مزمن،‌ مهم است که توصیه تمرین و ورزش مناسب همراه با رژیم غذایی کامل،‌ متعادل دقیق و برنامه‌ریزی شده باشد. استفاده از تمرین‌‌‌درمانی مناسب، همراه با رژیم غذایی سالم و صحیح در بیماران مبتلابه ام‌. اس از سایر افراد جامعه اهمیت بیشتری دارد. بعضی از مطالعات ادعا کرده‌اند که تمرین‌درمانی و رژیم غذایی مناسب،‌ به‌ویژه در مراحل آغازین بیماری، می‌تواند موجب کند شدن سیر بیماری و کاهش میزان ناتوانی کلی در درازمدت شود.»
 
درمان‌های بازتوانی (توان‌بخشی)، ارزیابی جامع بازتوانی در بیماران مبتلا به ام‌. اس،‌ فیزیوتراپی در ام. اس و کاردرمانی در ام‌. اس از جمله موضوعات مهم سومین فصل کتاب هستند.

در بخشی از این فصل اشاره شده از آنجایی که در طول بیماری ام. اس گاه حملات شدید و ناتوان‌کننده و زمان بهبودی نسبی حاصل می‌شود. این‌طور به‌نظر می‌رسد که بدن به‌طور خاصی با این بیماری به‌صورت متناوب مقابله می‌کند. از این‌رو مقدار و شدت تمرین‌درمانی و رابطه آن با رژیم غذایی می‌تواند در جریان بیماری اهمیت داشته باشد.

نویسندگان کتاب معتقدند که بسیاری از دست‌اندرکاران امور درمان بیماری ام‌. اس در سراسر دنیا به این فکر افتاده‌اند که آیا تمرین‌درمانی و رژیم‌های مختلف غذایی می‌توانند عوامل مؤثر در کنترل و درمان ام. اس باشند؟       ‌
 
از مباحث مهم چهارمین فصل کتاب نیز می‌‌توان به انتخاب کار و شغل در بیمار مبتلا به ام. اس، تطابق‌های شخصیتی افراد مبتلا به ام. اس و عوارض اقتصادی بیماری ام. اس اشاره کرد.
 
در آخرین فصل کتاب،‌ درباره درمان‌های بازتوانی (توان‌بخشی) آمده است: «هدف از درمان‌های بازتوانی و فیزیوتراپی،‌ در واقع بازگرداندن و یا حفظ توانایی‌های لازم بیمار برای انجام فعالیت‌های روزمره زندگی است که مبتلایان به ام‌. اس به درجاتی،‌ از دست داده‌اند. درمان‌های بازتوانی و فیزیوتراپی،‌ با توجه به مشکلات جسمی ـ روانی بیماران می‌توانند تغییر کنند؛‌ با توجه به اینکه مهم‌‌ترین مشکل بیمار،‌ ناتوانی‌های جسمی و حرکتی اوست و در واقع مشکلات او با‌ ناتوانی حرکتی شروع شده است.»  
  
نخستین چاپ کتاب «راهنمای درمان و مراقبت‌های توان‌بخشی در بیماران ام اس» با شمارگان دو هزار نسخه در 128 صفحه، به بهای پنج‌هزار و 500 تومان از سوی انتشارات تیمورزاده با همکاری نشر طبیب به بازار نشر عرضه شده است.

دانستنی‌هایی درباره انواع سرم‌ها و محلول‌های تزریقی
نخستین چاپ از دومین ویراست کتاب «انوع سرم‌ها و محلول‌های تزریقی(همراه با مراقبت‌های پرستاری)» نوشته دکتر مریم شریفی به بازار نشر عرضه شده است.
 
در این کتاب نویسنده نکاتی کاربردی درباره سرم‌ نرمال سالین یا کلرورسدیم،‌ محلول‌ها و سروم‌های قندی،‌ موارد منع مصرف محلول‌های قندی، توجهات پرستاری در مورد محلو‌ل‌ها و سرم‌های قندی،‌ سرم‌های قندی ـ نمکی‌، دکستران، ژل فوژیون و طرز تهیه انواع سرم‌های دارویی ارائه کرده است.
 
«نکات پرستاری هنگام تزریق سرم» سرفصلی است که درباره آن می‌خوانیم: «استفاده از محلول‌های شست‌و‌شو، جهت انفوزیون وریدی ممنوع است، اما از محلول‌های تزریقی می‌توان جهت شست‌و‌شو و پانسمان زخم استفاده کرد. قبل از تزریق باید فشار خون بیماران کنترل شود. در بیماران هیپرتانسون باید از انفوزیون نرمال سالین خودداری کرد. تاریخ مصرف محلول را کنترل و در صورت انقضای تاریخ مصرف،‌ تغییر رنگ و داشتن ذرات جامد از مصرف آن صرف‌نظر کرد.»
 
در بخش دیگری از کتاب درباره «توجهات پرستاری به هنگام تزریق دکستران سرم برای بیماران» آمده که در صورت بروز نخستین علائم آلرژیک، تزریق دکستران باید قطع شود، اما آنژیوکت را نباید خارج کرد. آنتی هیستامین،‌ آپی‌نفرین یا افدرین برحسب نیاز مصرف شود و وسایل احیا آماده شود.
 
«توجهات پرستاری در تزریق سرم رینگر» از دیگر مباحث کتاب است. در تشریح این توجهات اشاره شده در هنگام انفوزیون رینگر مانند سایر محلول‌های تزریقی کنترل تاریخ مصرف،‌ تغییر رنگ و وجود هرگونه ذرات معلق لازم است. در صورت کدر بودن محلول باید از مصرف خودداری کرد. چون غلظت پتاسیم در رینگر جزئی است، ‌سرعت تزریق بستگی به نیاز بیمار دارد. البته اضافه کردن پتاسیم هیپرتونیک به رینگر برای درمان هیپوکالمی بلامانع است. افزودن محلول هیپرتونیک بیکریناک سدیم به داخل رینگر ممنوع است، زیرا موجب رسوب کربنات کلسیم موجود در رینگر می‌شود.
 
نخستین چاپ از ویراست دوم کتاب «انوع سرم‌ها و محلول‌های تزریقی(همراه با مراقبت‌های پرستاری)» با شمارگان سه هزار نسخه در 48 صفحه، به بهای دو هزار و 950 تومان از سوی انتشارات تیمور‌زاده با همکاری نشر طبیب راهی بازار کتاب شده است.