فخر‌الدین پزشکی، مدیر انتشارات عماد فردا در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) در بیان تعبیر خود از واژه کتابسازی اظهار کرد: کتابسازی به نظر من این است که نویسنده‌ای اثری را صرفا بر مبنای گردآوری و بدون آن‌که تحلیل و نظر شخصی خود را در آن دخالت دهد، به عنوان کتاب منتشر کند.
وی افزود: آثاری که بدون درج منبع منتشر می‌شوند و استانداردهای لازم یک کتاب را ندارند کتابسازی نامیده می‌شوند. البته برخی استانداردهای فنی برای یک کتاب لازم است مثل این مساله که کتاب باید بالاتر از 30 صفحه داشته باشد و از سوی وزارت ارشاد امتیاز یک کتاب را کسب کند اما خودِ نویسنده تعریف خاصی از موضوعی که گردآورده است، ارایه نمی‌دهد.
وی افزود: برخی دیگر از کتابسازان هم با گردآوری مقاله‌ها و یادداشت‌هایی حول موضوعی خاص از روزنامه‌ها و بدون ارایه تحلیل اقدام به انتشار کتاب میکنند. کاری که خودِ دفتر انتشاراتی هم معمولا در پایان هر سال انجام می‌دهد.
مدیر انتشارات عمادفردا در پاسخ به این پرسش که چرا برخی گمان میکنند کتابسازی در عرصه دفاع مقدس ایراد محسوب نمی‌شود؟ گفت: کتابی که بدون رعایت استاندار‌های لازم شامل مواردی چون نویسنده توانا، تصویرگری خوب و طرح جلد مناسب در هر عرصه‌ای تولید شود، کاری شایسته نیست. موضوع دفاع مقدس هم که دیگر جای خود را دارد. این فقط می‌تواند توجیهی برای ناشرانی باشد که نقطه‌نظر مشخصی درباره دفاع مقدس و نشر کتاب در این زمینه ندارند. معتقدم به هیچ وجه نمی‌توان با اغماض در این زمینه برخورد کرد.
پزشکی ادامه داد: حوزه دفاع مقدس کمتر دچار کتابسازی است و دلیل این اتهام به ناشران حوزه دفاع مقدس بیشتر به شیوه نامناسب پیاده‌سازی مصاحبه‌های تاریخ شفاهی برمی‌گردد. معمولا چارچوب‌های فنی در این زمینه رعایت نمی‌شود. همان‌طور که گفتم، منظور از کتابسازی، خلق اثر بدون زحمت تحلیل و نگارش است. اتفاق بدی که در حوزه آثار دفاع مقدس می‌افتد این است که ساختار و نحوه ارایه اثر مناسب نیست.
وی گفت: برخی ناشران دولتی که فروش آثار برایشان اهمیتی ندارند، آثاری منتشر میکنند که استانداردهای لازم را ندارد. البته در سال‌های اخیر اوضاع کمی بهتر شده است ناشرانی چون «فاتحان» روند چاپ آثارشان در حوزه دفاع مقدس را تغییر داده‌اند و روی به تولید آثار فاخر آورده‌اند. متاسفانه سهل‌انگاری در کار انتشار آثار دفاع مقدس سبب می‌شود که شائبه کتابسازی از سوی ناشران قوت گیرد.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا آثار شبیه به هم در حوزه زندگینامه دفاع مقدس نمونه‌ای از کتابسازی نیست؟ گفت: این مساله به دلیل نگرش ما نسبت به امر مقدس شهادت و شهید است. مراکز حفظ آثار دفاع مقدس در گذشته کوشیدند تا شهیدان را افرادی نشان دهند که گویی از آسمان آمده‌اند. در حالی که زندگینامه شهیدان را باید با همه نقاط ضعف و قوتشان ثبت کرد. اکنون دیگر نویسندگان ناخواسته چهره شهیدان را مقدس ترسیم میکنند. انتشارات عماد فردا کوشیده است تا حد امکان این تابو را بشکند و از اسطوره‌سازی بپرهیزد.
* در این باره بیشتر بخوانید:
نصرت‌الله محمود‌زاده: ورود حرفه‌ای به ساحت ادبیات دفاع مقدس در ساختار اداری نمی‌گنجد/ اغلب سفارشی‌نویسی‌ها به کتابسازی می‌انجامد
مجید مختاری: کتابسازی به دروغ‌پردازی در حوزه دفاع مقدس دامن می‌زند/ برخی از تاریخ شفاهی‌ها مصداق کتابسازی است
کورش علیانی: مقابله با کتابسازی‌های حوزه دفاع مقدس راهی جز مسیر حقوقی ندارد
جهانگیر خسروشاهی: ادبیات واقعی دفاع مقدس بدون عرق‌ریزی روح خلق نمی‌شود/ کتابسازها جاعلان فرهنگ‌اند
کامران پارسی‌نژاد: مطالعات گسترده در حوزه علوم انسانی ادبیات دفاع مقدس را از تکرار می‌رهاند
رضا حاجی‌آبادی: حمایت مستقیم از ناشران دفاع مقدس به کتابسازی می‌انجامد/ نیازمند بازتعریف کتابسازی هستیم
امیرحسین انبارداران: پدیده کتابسازی در حوزه دفاع مقدس نامبارک نیست!
شنبه ۱۷ مرداد ۱۳۹۴ - ۰۹:۵۴
نظر شما