احمد تمیمداری، زبانشناس و فارسیپژوه گفت: سردبیران «نقد کتاب» نباید نقدهایی را که جرح است و شرح نیست چاپ کنند. نقدی مؤثر است که همراه با اصلاح باشد و شخصیتها را تخریب نکند.
وی افزود: هدف اصلی نقد باید اصلاح جامعه باشد و هر عیبی را باید اصلاح کند. نقد یعنی سره را از ناسره جدا کردن و توزین و سنجش یک متن ادبی. منتقد واقعی هدفش اصلاح جامعه است. در واقع نقد باید با نوعی اخلاق و سیاست نیز همراه باشد.
این استاد دانشگاه ادامه داد: نقد باید بر مبانی علمی استوار بوده و مبانی فلسفی را تبیین کند. اما گاه در برخی نشریات نقدهایی را میبینیم که برخورنده است. حتی در طول سالهایی که کار ادبی کردهام چنین نقدهایی بر آثار خودم نوشته شده که از روی غرضورزی بوده است.
این زبانشناس اضافه کرد: نقادی یکی از صفات خدا نیز هست. پیامبر اکرم(ص) در حدیثی میگویند «حصل ذات ان سفر طویلاً طویلا، اخلص العمل نقادانه بصیره بصیره» یعنی کردارتان را پاک و خالص کنید چرا که نقاد ازل بصیر است.
صاحب کتاب «چکامه در باورهای شیعه» توضیح داد: صفت نقادی که در وجود خداست باید به شکل کمرنگتری در وجود آدمها هم باشد. به قول علمای قدیم باید این نقدها حرج نباشد و نقد واقعی باشد. نقد درست، نقدی عالمانه و دانشمندانه و زیرکانه است که ارزش دارد. نقد باعث پیشرفت جامعه می شود و جامعهای که از نقد تهی باشد هیچ گاه پیشرفت نمیکند.
وی گفت: برخی مواقع شمارههایی از فصلنامه «نقد کتاب» خانه کتاب را میخوانم. به گمانم در این نشریهها نیز نقدهایی وجود دارد که سردبیران باید آنها را به شکلی موشکافانه تعدیل کنند. در واقع مسئولان این فصلنامه باید توجه داشته باشند که نقدشان همراه با اصلاح باشد و به قصد تخریب شخصیت دیگران ننویسند. رادیو و تلویزیون نیز باید نقد اصلاحگرانه را به مردم بیاموزند؛ نقدی که به اصلاح و نجات ادبیات ختم میشود نه تخریب و جرح.
احمد تمیمداری (متولد 1325 در تهران) ادیب، زبانشناس و فارسیپژوه ایرانی و استاد تمام گروه ادبیات فارسی دانشگاه علامه طباطبایی است. او دوره دکترای زبان و ادبیات فارسی را در دانشگاه تهران گذراندهاست. او همچنین شاگردی افرادی چون شریف رضایی، سید علی شاهچراغی، سید جعفر شهیدی، احمد مهدوی دامغانی و... را در کارنامه خود دارد. وی عضو هیأت علمی شورای گسترش زبان و ادبیات فارسی و سردبیر دو فصلنامه سخن عشق است. برجستهترین اثر او، «تاریخ ادب پارسی» است.
نظر شما