وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در جوار آرامگاه خواجه اهل راز و برپایی آیین یادروز حافظ، خواستار برگزاری جشنواره سالانه یا دوسالانه بینالمللی شعر و ادب در شیراز شد.
وی افزود: با وجود رمزآلودی شعر و شخصیت حافظ، تاکنون هیچ هنرمندی اعم از مجسمهساز، نقاش یا پیکرهتراش نتوانسته است تمثیلی از این شاعر بزرگ بسازد، بنابراین، امیدوارم این گره سخت هنری بهزودی باز شود و چهرهای از حافظ شیرازی دستمایه هنرمندان قرار گیرد.
حافظ آبرو و اعتبار تاریخ ادبیات ایران است
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی افزود: حافظ، حافظه تاریخی ما و آبرو و اعتبار تاریخ ادبیات ایران است.
جنتی شخصیت پر رمز و راز حافظ را حاوی هزاران نکته عنوان کرد و گشودن این راز و رمز را در توان ادیبان دانست و گفت: سخن گفتن از شگفتیهای او سخت و دشوار است.
جنتی غزل حافظ را ماندگار و جاودانه عنوان کرد و گفت: اشعار حافظ همه از فصاحت، بلاغت و آرایههای ادبی پُرباری برخوردار است و دیوان او تنها گنجینه ادبی نیست بلکه دریایی مشحون از اخلاق و سیر و سلوک عارفانه در قالب لفافهای کنایی به شکلی زیبا و ساده است.
وی با اشاره به این سروده حافظ که میگوید «شعر حافظ همه بیتالغزل معرفت است/ آفرین بر نفس دلکش و لطف سخنش»، بیان کرد: زبان حافظ همچنان که در این شعر گنجانده شده، ساده و آشناست که پیامی آسمانی را پنداری از کهکشانها به ما میرساند.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی آثار حافظ را سرشار از روحیه اصلاحطلبی عنوان کرد و گفت: حافظ با بهرهمندی از این ویژگی، گویا شیوهای تازه در نمایانسازی بداخلاقیها و بدفهمیهای زمانه خود برگزیده است.
جنتی ادامه داد: ماندگاری شعر و شخصیت حافظ قابل تأمل است، زیرا بازگویی آن در این روزها برای همه ادب دوستان شنیدنی است.
وی رمزپردازی را یکی از زیباییهای شعر حافظ دانست و افزود: کاربرد وسیع ایهام شعر این عارف را لذتبخش و رازناک کرده است. افزون بر این، سنت شعر عرفانی حافظ در آشکار کردن رفتار ناپسند ناچار از استفاده از رمز و ایهام است. چرا که او در بیان رفتارهای دوره خود ناچار به شرحطلبی و چندپهلویی است.
شرحطلبی شعر حافظ بیشباهت با آیههای قرآن نیست
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی شرحطلبی شعر حافظ را بیشباهت با آیههای قرآن ندانست و گفت: شعر حافظ شعری برگرفته از قرآن و طالب تفسیر است. از ویژگیهای آن انتظار و طلب ظهور موعود است. بنابراین، آرمان مهدویت در سراسر شعر حافظ نهفته است.
وی به ایجاز و ژرفنگری شعر حافظ با بهرهمندی از قرآن اشاره کرد و گفت: حُسن استفاده از تناسبهای لفظی و معنوی و اجزایی که در شعر آفریده، کمنظیر است.
جنتی شعر حافظ را به دلیل خطوط افقی و عمودی غزل به منزله یک سمفونی دانست و ادامه داد: اگر کسی از مباحث دینی و تفاسیر قرآنی بهره بُرده باشد، دریافت میکند که حافظ در بهرهیابی از آیات قرآن، استادی چیرهدست است.
وی به اقتباس از قرآن به صورت مستقیم در اشعار حافظ اشاره کرد و گفت: حافظ، گاه با درک بخشی از آیات قرآن به سخن خود شُکوه و زیبایی بخشیده و گاه با آوردن لفظی یا ترکیبی از آیههای قرآن کریم چنان هوشمندانه در غزل نهفته که آن آیه به ذهن هر مخاطبی متجلی و تداعی میشود.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی مهارت حافظ را در بکارگیری شاهد کلام خود، ستود و بیان کرد: بسیاری از ابیات حافظ نزد اهل فضل و ادب، آیههای قرآنی را تداعی کرده است. او با بهرهمندی از داستانها و قصص قرآنی انسان مسلمان را به تفکر و تأمل وا میدارد.
جنتی با اشاره به اینکه شعر حافظ تأویلپذیر و تفسیرشدنی است، عنوان کرد: آثار او به رویدادهایی اشاره دارد که ارادت به اولیاءالله را تعبیر میکند. بدین شکل که وقتی از دیدن سرهای بریده بیگناه سخن به میان میآورد اشاره به سرهای بریده شهدای کربلا دارد. یا آنجا که از شاه شمشادقدان میسراید نیز به قمر بنیهاشم(ع) اشاره کرده است.
وی اشعار دیوان حافظ را شگفتانگیز دانست و گفت: غزل های حافظ لطیف، خوشخوان و تراشخورده، در عین حال سرشار از کنایه و آرایههای تلمیحگون است. با این همه شعر او از شور سرشار و مناسبات وزن غزلهایش حسابشده است.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به اینکه از خلال شعر حافظ زلالی و فرزانگی میطراود، افزود: ظرایف مضمونی شعر حافظ ذوق زیباشناختی ما را ارضا میکند و به جرأت میتوان گفت جهان حافظ مرتبط با واقعیت و آکنده از تجربه روانشناختی است.
پس از سخنرانی علی جنتی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، اجرای موسیقی با حضور استاد حسین علیزاده نیز در پایان آیین یادروز حافظ برگزار شد.
روز گذشته نیز برنامهای با عنوان «با همسایگان خواجه حافظ شیراز» برگزار شد که در آن خانوادههای شعرایی که مقبره آنها در جوار آرامگاه حافظ است، تجلیل شدند.
در ادامه برنامههای یادروز حافظ که امسال در قالب دهه فرهنگ قرار گرفته، استاد غلامحسن اولاد نیز شعرخوانی کرد. برنامههای یادروز حافظ که از ۱۱ مهرماه آغاز شد، با برگزاری آیین ویژهای در ۲۰ مهرماه به پایان رسید.
نظر شما