دکتر حسین حسینزاده، پژوهشگر برتر سال 94 و عضو یک درصد اول دانشمندان برتر جهان در علوم پزشکی و دارنده بهترین رتبه در گرایش داروسازی طبق پایگاه (ESI) در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) درباره وضعیت تولید کتابهای «پژوهش‌محور» اظهار کرد: متاسفانه بیشتر کتابهای موجود در بازار نشر دانشگاهی و علمی کشور ترجمه یا حداکثر گردآوری هستند و کمتر اثری با مشخصه‌های تالیفی و پژوهشی تولید میشود. کتاب تالیفی باید به قلم صاحب‌نظران نوشته شود.
نبود تمرکز در کارهای پژوهشی
وی با اشاره به وجود دلایل مختلف در تولید اندک کتابهای پژوهش‌محور افزود: به‌نظر می‌رسد یکی از مهم‌ترین دلایل بی‌توجهی پژوهشگران به تولید کتاب با مولفه‌های پژوهشی، نبود تمرکز در انجام فعالیت‌های پژوهشی است. البته نباید کمبود امکانات را فراموش کرد، اما تأکید می‌کنم که پریدن از این شاخه به آن شاخه در کارهای پژوهشی مهم‌ترین دلیل بی‌توجهی به تولید آثار مکتوب پژوهشی است. نبود تمرکز در کارهای پژوهشی، مساله مشترک بسیاری از پژوهشگران در سراسر دنیاست.
حسینزاده در ادامه با اشاره به اهداف کلان علمی کشور گفت: برای دسترسی به جایگاه برتر علمی در منطقه، طبق اسناد بالادستی ابلاغی از سوی مقام معظم رهبری باید به موضوعاتی مانند انعکاس نتایج تحقیقات در قالب کتاب توجه ویژه‌ای نشان دهیم و به‌عبارت دیگر روند فعلی یعنی ترجمه و گردآوری ما را به این جایگاه نمی‌رساند.
لزوم تمرکز بر دستاورد‌های علمی در شاخههای پزشکی
نویسنده کتاب «زعفران؛ داروی گیاهی هزاره سوم (اثرات ضد سرطان)» درباره لزوم تمرکز بر دستاورد‌های علمی در شاخههای پزشکی برای تولید منابع مکتوب پژوهشی عنوان کرد: جمهوری اسلامی ایران در چند سال گذشته در حوزه‌های مختلف علمی مانند فنی و مهندسی و پزشکی موفقیت‌‌های چشمگیری به‌دست آورده است. بنابراین می‌توانیم با باور به توانایی علمی، به تولید کتاب با دانش بومی اقدام کنیم. به‌عنوان مثال در پزشکی بالینی، حتی در مقایسه با کشور‌های پیشرفته تجربه‌های قابل ملاحظه‌ای به‌دست آورده‌‌ایم که می‌تواند به‌عنوان منابع مکتوب در اختیار دانشجویان و پژوهشگران قرار گیرد.
این دارنده بهترین رتبه در گرایش داروسازی طبق پایگاه (ESI) درباره دلایل تمرکز بر دستاورد‌های پزشکی بالینی برای تولید کتاب پژوهش‌محور افزود: پزشکان بالینی در ایران در مقایسه با همکاران اروپایی، با نمونه و بیماران بیشتری سروکار دارند که می‌تواند مبنای تولید کتاب با دانش داخلی باشد. مطالعات در حوزه اطفال نیز وضعیت مشابه‌ای دارد، بنابراین هر چند کتاب‌هایی مانند «هاریسون» به‌عنوان مرجع در دانشگاههای علوم پزشکی سراسر دنیا معرفی و استفاده میشود، اما ما نیز می‌توانیم براساس نتایج پژوهشی داخلی به تولید کتابهای پزشکی دست بزنیم که نیازمند تمرکز و پرهیز از فعالیت در شاخههای مختلف و تقویت باور به توانمندی‌های علمی است.
وی در ادامه درباره حضور مولفان ایرانی در عرصه‌های بین‌المللی گفت: تالیف به زبان انگلیسی موجب مطرح شدن کتاب در سطحی گسترده‌تر خواهد شد و به‌عبارت دیگر ظرفیت قرار گرفتن به‌عنوان مرجعیت علمی را افزایش می‌دهد. از سوی دیگر تولید کتاب به زبان فارسی برای استفاده دانشجویان ایرانی آسان‌تر و در مجموع هر دو شکل تولید مطلوب و لازم است.
تخصیص بودجه، سرمایه‌گذاری، تقویت صنعت نشر
حسینزاده با اشاره به لزوم توجه به ایجاد سازوکاری برای تولید کتاب به زبان انگلیسی در داخل کشور ادامه داد: در تولید کتاب انگلیسی در داخل کشور می‌توانیم همانند ارتقاء جایگاه ISC در برابر ISI عمل کنیم. لازمه این کار علاوه بر تخصیص بودجه، سرمایه‌گذاری، تقویت صنعت نشر و تربیت ویراستاران، طراحان جلد کتاب و تقویت سیستم توزیع است. انتشار یک کتاب از سوی ناشر مطرح بین‌المللی مانند «الزویر» در مقایسه با ناشر متوسط مانند انتشار مقاله در نشریات داخلی و بین‌المللی است.
استادتمام دانشگاه علوم پزشکی مشهد درباره نقش نخبگان و دولت در تولید کتاب «پژوهش‌محور» نیز اظهار کرد: دانشگاه‌ها می‌توانند برای تولید کتاب در فراخوانی عمومی از مولفان دعوت به‌عمل آورند؛ به‌عبارت دیگر با سنجش کمبودها در حوزه‌هایی مانند «نانو» و «بایو» در تولید کتاب پژوهش‌محور نقش داشته باشند.
مروری بر پرونده
پژوهشگر برتر سال 94 کشور، ضمن اشاره به موانع تولید کتابهای پژوهش‌محور گفت: دولت می‌تواند سفارش‌دهنده کتابهای پژوهش‌محور به پژوهشگران و مراکز پژوهشی و از سوی دیگر تضمین‌کننده فروش آن‌‌ها باشد. گفت‌و‌گوی کامل خبرنگار ایبنا با دکتر سیدمسعود هوشمند را اینجـــــــــا بخوانید.
قاسم حسینیسالکده، معاون پژوهشی پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی ایران، ضمن ارزیابی وضعیت تولید کتابهای پژوهش‌محور گفت: براساس استاندارد جهانی، کتابهای تخصصی به‌صورت تقسیم‌بندی بخش‌های یک کتاب بین متخصصان شاخههای مختلف و با حضور جدی یک ادیتور تولید میشود. گفت‌و‌گوی کامل خبرنگار ایبنا با دکتر قاسم حسینیسالکده را اینجـــــــــا بخوانید.
پژوهشگر برتر سال 94 و استادتمام دانشگاه علوم پزشکی بوشهر، ضمن اشاره به نقش کتاب پژوهش‌محور در قرار گرفتن به‌عنوان مرجعیت علمی گفت: تولید کتابهای پژوهش‌محور را باید منوط به پیش‌قدمی نخبگان و بستر‌سازی بخش دولتی دانست. گفت‌و‌گوی کامل خبرنگار ایبنا با دکتر مجید اسدی را اینجـــــــــا بخوانید.
شنبه ۳ بهمن ۱۳۹۴ - ۰۸:۰۰
نظر شما