به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) بیست و ششمین کتاب از مجموعه مشاهیر کتابشناسی معاصر ایران با عنوان «عبدالله نورانی» نوشته علی صادق‌زاده وایقان به تازگی از سوی انتشارات موسسه خانه کتاب منتشر شده است.
در بخشی از مقدمه‌ای که مجید غلامی‌جلیسه، مدیر عامل موسسه خانه کتاب بر این کتاب نوشته می‌خوانیم: «کتابشناسی در دنیای امروز به‌‌عنوان یک علم شناخته شده و مطرح می‌باشد و عالمان این علم یعنی کتابشناسان از قدیم‌الایام از مقبولیت و اهمیت خاصی برخوردار بوده‌اند. بزرگانی چون ابن غضائری، نجاشی، شیخ طوسی، ابن ندیم، ابن شهرآشوب، عبدالله افندی، ثقةالاسلام تبریزی، آقا بزرگ تهرانی و بسیاری از بزرگان که امروز ما آنها را با نام کتابشناسان عصر خود می‌شناسیم سهم بسزایی در شکل‌گیری تمدن اسلامی ما داشته و دارند.
کتابشناسی گام اولیه شناخت و معرفی آثار منتشر شده و مهم‌ترین رکن برای ورود به علوم مختلف به‌شمار می‌رود و امروزه به جهت حجم اطلاعات و کتاب‌ها این علم با توسعه فراوانی که یافته از اهمیتی دوچندان برخوردار است. متأسفانه طی سالیان سال این علم و عالمان آن، چنان‌که باید محل توجه نبوده و نیستند و امروزه تنها عشق و علاقه قلبی این بزرگان است که موجب استمرار و استنتاج در این حوزه است.
خانه کتاب با توجه به اهداف و برنامه‌های خود و اولویت‌هایی که در این خصوص تعریف نموده وظیفه خود می‌داند که ضمن تقدیر و تشکر از بزرگانی که روزگار خود، صرفه در این راه نموده‌اند به معرفی این شخصیت‌ها و آثار و کارنامه عملی آنها مبادرت ورزد تا نسل جوان ما بیش از پیش با هویت و اهمیت علم کتابشناسی و کتابشناسان این سرزمین آشنا گشته و جریان کتابشناسی جانی دوباره گیرد.»
حیات کتابشناسانه
عبدالله نورانی (1390ـ1310ش) استاد فلسفه و کلام، مصحح و کتابشناس بود. او از روحانیونی بود که رای نشر دانش و دین دانشگاه را برمی‌گزیدند و بخش بزرگی از عمر خود را به تربیت دانشجویان اختصاص داد. نورانی مدتی مسؤولیت کتابخانه دانشکده الهیات دانشگاه تهران را برعهده داشت و در تکمیل منابع آن کتابخانه کوشش بسیار کرد، همچنین کتاب‌های خطی خود را به کتابخانه ملی اهدا کرد. او فهرست نسخ خطی چند کتابخانه مشهد را تألیف کرده بود اما تلاش اصلی او در جهت تصحیح و احیای میراث دانشمندان قدیم بود و کتاب‌های بسیاری به کوشش او منتشر شد.
استاد نورانی پس از طی مراحل و مدارج علمی 20 سال در مشهد به کار علمی، تدریس و نشر معارف اسلامی، با همراهی بزرگانی همچون سید علی موسوی بهبهانی، دکتر علی شریعتی، احمد آرام، مرتضی مطهری، محیط طباطبایی، علی‌محمد عامری، حبیب یغمایی و حسام مبرهن اشتغال داشت. در مشهد از مدرسین نامدار ادبیات بود. در مدرسه میرزا جعفر منطق و ادبیات تدریس می‌کرد و شاگردان فراوانی داشت. با اساتید روحانی دانشگاه مشهد، همچون سید جلال‌الدین آشتیانی و استاد کاظم مدیر شانه‌چی و مخصوصاً مرحوم زین‌الدین زاهدی دوست بود و سالیانی چند در منزل او منبر می‌رفت. همچنین در جمع علما و خواص حوزویان از سخنرانان اصلی بود.
نورانی از طریق شهید مطهری به حسینیه ارشاد و برخی مراکز فرهنگی دیگر راه یافت. همکاری با بزرگان علم و ادب و همراهی با احمد آرام، محمدتقی محقق، محمدتقی دانش‌پژوه، مهدی محقق و ایرج افشار او را در فعالیت علمی کارآمد کرده بود. پژوهش در کنار استادان دانشگاه‌های تهران و آشنایی با روش‌های جدید نسخه‌پژوهشی و پژوهش‌های مختلف، او را به کار تصحیح نسخه‌های خطی و پژوهش در این عرصه ترغیب کرد.
استاد نورانی کتابشناس، فرهنگ‌آشنا و پژوهشگر، در احیای میراث علمی، تلاش وافر در دستیابی نسل امروز به آثار ارزشمند پیشینیان داشت. او روزگار خود را نیک می‌شناخت و می‌دانست که با عبور از دوره دستنویس به دوره تایپ و چاپ، رخنه‌ای بین نسل امروز و فردا و آثار پیشینیان به وجود می‌آید؛ آثار گذشتگان به‌صورت دست نویس و نسخه خطی در موزه‌ها و بخش‌های نسخ خطی کتابخانه‌ها نگهداری و محبوس خواهند شد، و محقق امروزی در پی آشنایی با دیدگاه سیاسی، فلسفی، اخلاقی و ... دانشمندان سده‌های گذشته، به این میراث به‌سهولت و با سرعت دست نخواهد یافت.
سیدعبدالله انوار می‌گوید: «درگذشت زنده‌یاد نورانی یکی از ثلمه‌هایی در علم است که گمان نمی‌رود جانشین و سادّ و مسدّی برای ایشان به آسانی در این زمان پرعوائق امکان وقوع یابد. کارهای علمی باقی‌مانده از ایشان بهترین گواه بر این است که به‌راحتی نتوان نظیری برای او یافت.»
بیست و ششمین کتاب از مجموعه مشاهیر کتابشناسی معاصر ایران با عنوان «عبدالله نورانی» نوشته علی صادق‌زاده وایقان با شمارگان هزار نسخه در 48 صفحه به بهای پنج هزار تومان از سوی انتشارات موسسه خانه کتاب در دسترس علاقه‌مندان قرار گرفته است.
شنبه ۲۹ اسفند ۱۳۹۴ - ۰۸:۰۰
نظر شما