خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)- آیت‌الله ابوالحسن رفیعی قزوینی از علمای فقه شیعه، مجتهد و فیلسوفی است که در «فلسفه صدرا» دارای تخصص بود. این عالم عالیقدر علاوه بر فقه به تدریس و نوشتن رساله‌هایی در حوزه فلسفه اسلامی همت گمارد و از محضر علمایی مانند شیخ عبدالکریم حائری و دیگر علمای درس خود کسب فیض کرد.

مرحوم آیت‌الله ابوالحسن رفیعی قزوینی در مدت سال‌ها تدریس خود در تهران، قم و قزوین شاگردان به‌نامی را تربیت کرد. از برخی شاگردان سرشناس وی می‌توان به امام خمینی (ره)، آیت‌الله حسن حسن‌زاده آملی، شیخ محمدابراهیم بحرالعلوم خوانساری، آیت‌الله محمدرضا مهدوی کنی، سید جلال‌الدین آشتیانی، دکتر غلامحسین دینانی، حجت‌الاسلام امامی کاشانی، سید حسین نصر و آیت‌الله سید رضی شیرازی اشاره کرد.

انجمن آثار و مفاخر فرهنگی قصد دارد امروز شنبه (28 فروردین) آیین بزرگداشت آیت‌الله ابوالحسن رفیعی قزوینی را در محل این انجمن برگزار کند. دکتر نجفقلی حبیبی، مصحح و شارح آثار فلسفه اسلامی نیز به مناسبت چهل و دومین سال درگذشت آیت‌الله ابوالحسن رفیعی قزوینی در گفت‌و‌گوی خود با ایبنا، نگاهی کوتاه به جایگاه این عالم عالیقدر کرده است. 

حبیبی گفت: در برخی اسناد این‌گونه آمده است که امام خمینی (ره) نیز از شاگردان این علامه بزرگوار در رشته فلسفه اسلامی بودند. وی علاوه بر تدریس و تولید آثار فلسفی گرانسنگ، شاگردانی مانند دکتر ابراهیمی‌دینانی، سید رضی شیرازی و سیدحسین نصر را تربیت کردند که امروزه جزو سرامدان و استادان این رشته به‌شمار می‌آیند.
 
وی با بیان این که، فلسفه امروز ایران مرهون تلاش‌های محققان قدیمی این رشته مانند آیت‌الله رفیعی قزوینی است، اظهار کرد: آیت‌الله رفیعی قزوینی و علامه طباطبایی (ره) از جمله علمایی بودند که همواره شاگردان و علاقه‌مندان بسیاری بر پای منبر آنها زانوی شاگردی می‌زدند. علامه رفیعی با تربیت شاگردان خلف به حق توانست نسل خوبی برای دوره بعد آماده سازد.
 
حبیبی با تاکید بر تداوم «فلسفه صدرایی» در ایران به وسیله تلاش‌های این عالم ربانی افزود: «فلسفه صدرایی» تداوم خود در ایران را مرهون اقدامات علمی و عملی آیت‌الله رفیعی قزوینی می‌داند.

مصحح کتاب «حکمه‌الاشراق» با بیان این که آیت‌الله رفیعی قزوینی در حلقه «صدرایی‌ها» قرار داشت، افزود: وی بسیاری از مباحثات فلسفی را با تبحر فراوان نوشت و مقالات وی در مجله معتبر «معارف اسلامی» که دوران پیش از انقلاب به چاپ می‌رسید، منتشر شد.
 
حبیبی ادامه داد: مقالات دیگر این عالم فقید در یادنامه‌هایی که برای ملاصدرا منتشر می‌شد. آقای سید حسین نصر و دیگر متفکران پیگیر چاپ آنها بودند.
 
وی با تاکید بر این‌که یاد و نام آیت‌الله رفیعی قزوینی نباید از اذهان فلسفه‌دوستان فراموش شود، گفت: با برگزاری بزرگداشت‌ها یاد این فقیه عالیقدر همچنان زنده می‌ماند. شخصیت والای آیت‌الله رفیعی قزوینی شایسته برگزاری همایشی بین‌المللی است.
 
مروری بر برخی آثار آیت‌الله رفیعی قزوینی
 
 


• اتحاد عاقل به معقول
شرکت انتشارات علمی و فرهنگی، 536 صفحه، 1500 نسخه، 59000 ریال.

آیت‌الله رفیعی قزوینی در مقدمه کتاب «اتحاد عاقل به معقول»، درباره چگونگی تالیف آن، چنین نوشته است: «از آن رو که حکیمان گفته‌اند: نفس را مشغول بدار و گر نه او تو را مشغول می‌کند، راقم سطور این بود که هر گاه تعطیلی حوزه علمیه تهران یا قم اقبال می‌نمود، در شهرش، بلد طیب آمل، به انبساط بساط درس و بحث با تنی چند از خواص صاحب دل متمتع بود و به برکات آن ذوات محترم خیر مآل و نفوس شیقه به کمال، از این مادبه الهی مائده‌هایی عاید این کمترین می‌شد که چند رساله در فنون موضوعات به سلک تحریر درآورد و از آن جمله، همین صحیفه است که نموداری از آن محضر است، تا چه قبول افتد و چه در نظر آید.»



• زندگی پس از مرگ
حدیث امروز، 280 صفحه، 2000 نسخه، 15000 ریال.

كتاب شامل مجموعه سخنرانی‌های ابوالحسن رفیعی قزوینی در باب معاد و جهان پس از مرگ است. این مطالب در سه فصل سامان یافته است : فصل نخست در احوال و آثار رفیعی قزوینی تدوین شده و فصل دوم به كلیاتی در باب «معاد» اختصاص یافته است. فصل سوم حاوی مطالبی است كه از آثار و تالیفات وی درباره معاد استخراج شده است. ادیان بزرگ و معاد (مانند زرتشت، مسیحیت و یهودیت)، متكلمین و معاد، ابن سینا، شیخ اشراق و صدرالمتالهین و معاد، و معاد از دیدگاه علامه رفیعی عناوین برخی مطالب كتاب است.



• شرح دعای سحر
حدیث امروز، 136 صفحه، 2000 نسخه، 6000 ریال.

در بخش نخست اين كتاب متن دعاي سحر به طبع رسيده و در بخش دوم ترجمه، توضيح و تفسير اين دعا فراهم آمده است.
 

• اندیشه‌های امامیه
حدیث امروز، 100 صفحه، 1500 نسخه، 6000 ریال.

اين كتاب، در واقع نقد و رد كتاب «خطوط العرضيه» نوشته «محب‌الدين خطيب كويتي» است. در كتاب «خطوط العرضيه» نگارنده با مبنا قرار دادن برخي اشتباهات علماي شيعه به محكوميت اصل مذهب تشيع پرداخته و طي آن افترا و تهمت به شيعه اماميه را به حد افراط رسانده است. در نوشتار حاضر علاوه بر نقد كتاب «خطوط العرضيه» خلاصه‌اي از مذهب اماميه و آراي مربوط به آن نيز بيان شده است كه از آن جمله عبارت‌اند از: «اماميه و عصمت رسول خدا (ص)»، «عقيده اماميه درباره قرآن كريم»، «زيارت مزار ائمه اطهار (ع)»، «گريه بر مصايب امام حسين (ع)» و «عقايد اماميه درباره صفات خدا» است.
 

• مجموعه رسائل و مقالات فلسفی
فاطمه‌الزهرا، 304 صفحه، 3000 نسخه، 24000 ریال.

آیت‌الله رفیعی قزوینی در این مجموعه مسأله رجعت، معراج، بیان اتحاد عاقل به معقول، در بیان حقیقت عقل، سخنی در معاد، در بیان حقیقت شب قدر، سخنی در وحدت وجود.برای علاقه‌مندان شرح داده است.