به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، آیین رونمایی از کتاب دو جلدی «تحریر توحید» اثر آیت‌الله سید حسن خمینی (چهارشنبه، هشتم اردیبهشت ماه) با حضور علی جنتی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، غلامعلی حدادعادل، رییس فرهنگستان زبان و ادب فارسی، آیت‌الله سید محمد موسوی بجنوردی، رییس پژوهشکده امام خمینی (ره)، فاطمه طباطبایی، رییس انجمن علمی عرفان ایران، دکتر رضا داوری اردکانی، رییس فرهنگستان علوم، سید محمدکاظم موسوی بجنوردی، رییس دایره‌المعارف بزرگ اسلامی، حجت‌الاسلام والمسلمین علی یونسی، مشاور رییس جمهوری در امور اقوام و اقلیت‌ها، سید رضا صالحی‌امیری، رییس سازمان اسناد و کتابخانه ملی و جمع کثیری از طلاب و علاقه‌مندان در محل کتابخانه ملی برگزار شد.
 
«عرفان» را در جامعه عملی کنیم
آیت‌الله سید حسن خمینی، با گرامیداشت یاد و خاطره امام راحل و شهدای اسلام و انقلاب به نقل خاطره‌ای از حضور امام خمینی (ره) در نجف و دیدار ایشان با مرحوم علامه قاضی طباطبایی پرداخت و گفت: مرحوم قاضی طباطبایی، در دیدار نخست خود با امام (ره) از ایشان به گرمی پذیرایی نکرده و در دیدار بعدی از ایشان پذیرایی خوبی به عمل آوردند، که این نوع برخورد باعث ایجاد سوال در بین شاگردان مرحوم قاضی شد. این علامه در پاسخ به نوع رفتار خود با امام راحل گفت، شنیده بودم، این شخص (امام خمینی (ره)) در قم اخلاق درس می‌دهد می‌خواستم با این رفتارم درجه اخلاق‌مندی وی را بسنجم که آیا اخلاق فقط شعار و درس وی است یا عامل به آن نیز هست.
 
وی اظهار کرد: با این مقدمه می‌خواهم بگویم که درد جامعه ما عرفان گفتاری نیست، بلکه معضل جامعه ما در این است که عامل نیستیم، به آنچه می‌نویسیم عمل نمی‌کنیم. باید به این نکته توجه کنیم که عرفان جوهره تمدن آینده ماست، به شرط آن که به آن عمل کنیم. معلمان اخلاق باشیم، نه گویندگان اخلاق، معلمان عرفان باشیم نه گویندگان عرفان.
 
مدرس حوزه علمیه با بیان این‌که، درد امروز جامعه جهانی «تنهایی» است، افزود: فردگرایی، جامعه معاصر را در بر گرفته و هر کس خود را مدار خلقت می‌داند. امروز باید برای درد تنهایی چاره‌اندیشی و با آسمان آشتی کرد، چرا می‌گویم آسمان؟ زیرا از قدیم گفته‌اند، آسمان در هرجا یک رنگ دارد و ما باید به خدای یکرنگ برسیم.
 
امام خمینی (ره)؛ بزرگترین معلم عرفان
در بخش دیگری از آیین رونمایی از «تحریر توحید»، غلامعلی حدادعادل، رییس فرهنگستان زبان و ادب فارسی، عرفان را برای جهان اسلام و ایران و انقلاب آن را سرمایه‌ای دانست و گفت: امام راحل، بزرگترین مدرس عرفان نظری بودند و در سیر و سلوک خود به عرفان عملی نیز رسیده بودند. رابطه عرفان و انقلاب به راحتی قابل درک نیست. رفتار سیاسی امام (ره) قبل و بعد از انقلاب جز با درک عرفان تببین‌پذیر نیست.

حدادعادل، انتشار کتاب «تحریر توحید» را نشان از ادامه جریان عرفان در خانواده امام خمینی(ره) دانست و اظهار کرد: توسعه عرفان و مطالعه آن در دانشگاه‌ها از چند نظر دارای اهمیت است. یکی از وجوه اهمیت آن این است که، باید آن را در تفکر اسلامی و غربی جستجو کرد. همان‌طور که می‌دانیم از رنسانس تا به امروز فلسفه غربی از هستی‌شناسی به سوی معرفت‌شناسی حرکت کرده است. در عرفان نیز اساس علم حضوری و عقلی است، در جهان اسلام نیز این سرمایه (عرفان) در حکمت متعالیه ملاصدرا به اوج خود رسید.
 
وی توسل به عرفان اسلامی را بهترین راهکار مقابله با بساط گروه وهابی مانند داعش دانست و افزود: اگر ما بتوانیم مبانی تفکر وهابی را بررسی کنیم، به این نتیجه می‌رسیم که آنها از عرفان دور شده‌اند.

«تحریر توحید» به معنای واقعی «کتاب» است
فاطمه طباطبایی، رییس انجمن عرفان ایران نیز در بخش دیگری از این آیین به بیان تاریخچه نامگذاری دوازدهم اردیبهشت ماه به عنوان «روز معلم» پرداخت و گفت: خداوند انسان را به عنوان خلیفه خود بر زمین قرار داده است و بر انسان واجب است که همواره در پی تعلیم و تعلم باشد. خداوند به حضرت محمد(ص) فرمود، «اقرا» اما منظور خداوند از این واژه خواندن به مفهوم ظاهری آن نیست، بلکه در این باید به باطن و حقیقت «خواندن» توجه کرد. در اینجا منظور بحث «ربوبی» آن است، که نباید هیچ‌گاه از آن غافل شد.


 
وی ادامه داد: کتاب دو جلدی «تحریر توحید» اثر استاد سید حسن خمینی، حاصل تدریس وی است که به همت حجت‌الاسلام سید محمود صادقی تدوین و از سوی انجمن علمی عرفان اسلامی ایران منتشر شد. امام خمینی (ره)، عرفان اسلامی را اشرف تمام علوم می‌دانستند و اعتقاد داشتند عرفان به سبب مسائل و موضوعات خود از تمام علوم بالاتر است. کتاب «فصوص الحکم» اثر شیخ اکبر ابن‌عربی است که در حوزه عرفان نظری در صدد تبیین توحید و معرفی موحد بوده است.
 
اثری که به معنای واقعی کتاب است
حجت‌الاسلام سید محمود صادقی، تدوین‌گر کتاب «تحریر توحید» درباره روند تالیف و گردآوری این کتاب گفت: این اثر به معنای واقعی «کتاب» است و درسگفتار و تقریر آیت‌الله سید حسن خمینی نیست، هرچند که مفاد آن را طی یکسال تدریس کرده‌اند.

وی با بیان این که در تابستان سال 1394 کار نگارش پیشگفتار کتاب را آغاز کرده است، اظهار کرد: عرفان نظری یکی از بخش‌هایی بود که در نگارش پیشگفتار به آن توجه شده است. کار نگارش کتاب همزمان با ندریس آن (آذرماه سال 1391) آغاز شد.
 
توحید چیست؟ موحد کیست؟
حجت‌الاسلام سعید جوادی آملی دیگر سخنران این آیین بود. وی به شاگردی خود و آیت‌الله سید حسن خمینی در محضر آیت‌الله جوادی آملی اشاره کرد و گفت: آیت‌الله جوادی آملی، بین تشریح، توضیح، تبیین و تحریر تفاوت قائل بود و اعتقاد داشت «تحریر» با دیگر موضوعات فرق جوهری دارد. در عرفان موضوع بر سر چیستی توحید و کیستی موحد است.

وی کتاب «فصوص الحکم» و حاشیه «قیصری» بر آن اثری سترگ در عرفان اسلامی معرفی کرد و ادامه داد: صدرالمتالهین نیز به بسط عرفان دست زد. تلاش حکمت «متعالیه» در سه وجه عرفان قابل بررسی است. نخست در بحث «ذات» است. هیچ‌کس یارای این را ندارد تا به ذات عرفان دست یابد. دومین بحث «مقام ثانی» است که با اوصاف ذاتیه سروکار دارد و بحث سوم «توحید افعال» است که ما انسان‌ها در این مقام به سر می‌بریم که می‌توانیم تحریر توحید داشته باشیم.
 
در پایان این آیین از کتاب دو جلدی «تحریر توحید» رونمایی شد