به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) نشست علمی «قصه‌های پریان از ژانر شفاهی تا مکتوب» با همکاری پژوهشکده مردم‌شناسی و ماهنامه دنیای قلم دوشنبه (17 خرداد 95) در پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری برگزار شد.
در این نشست علیرضا حسن‌زاده، رییس پژوهشکده مردم‌شناسی، مریم امینی، عضو هیات تحریریه نشریه دنیای قلم، رضا علیزاده و مسعودملک‌یاری مترجم و متخصص در حوزه ادبیات و قصه‌های پریان ادبی سخنرانی کردند.
حسن‌زاده در بخشی از سخنانش یکی از حوزه‌های مهم از فعالیت پژوهشکده مردم‌شناسی و پیش از آن مرکز مردم‌شناسی را قصه‌های عامیانه و سنت‌های شفاهی اعلام کرد و افزود: در مرکز مردم‌شناسی محققانی چون کاظم‌سادات اشکوری، محسن میهن‌دوست، مرتضی هنری و ... قصه‌های عامیانه را مورد مطالعه قرار می‌دادند و پس از انقلاب نیز این روند توسط محققان این مرکز در آثاری چون شوقات، نمونه‌های قصه‌های عامیانه و ... ادامه یافت.
وی تاکید کرد: بزودی کتاب‌های کودکان و جهان افسانه با همکاری نشرافکار، کتاب‌دوز با نه سنگ صبور و کتاب انگلیسی افسانه‌های جهان زیرین توسط این پژوهشکده منتشر می‌شود.
حسن‌زاده گفت: اگر اسطوره‌ها زبان و داستان یک ملت‌اند، افسانه‌ها و قصه‌های پریان زبان و داستان تک تک ما هستند. در حقیقت قصه‌های پریان در ظهور خودآگاهی فرهنگی ما نسبت به جهان نقشی مهم دارند و نشان‌دهنده تجربه‌ای غنی و چند فرهنگی از جهان و میراث فرهنگی و طبیعی آن هستند. بنابراین برگزاری نشست علمی در این باره ضروری است.
علیزاده نیز در سخنانی با اشاره به ارتباط تنگاتنگ قصه‌های پریان با ژانرهای دیگر ادبی، کهن‌ترین شکل ادبی را قصه‌های پریان دانست و اظهار کرد: هریک از محققانی که قصه‌های پریان را موضوع کار خود می‌دانند، از جهتی آن را مورد تحلیل قرار می‌دهند و در پژوهشکده مردم‌شناسی به بعد مردم‌شناختی آن پرداخته می‌شود، عده‌ای نیز از نظر زبانی، عده‌ای از نظر تکنیکی و ...به آن می‌پردازند.
بنا بر این گزارش مسعود ملک، مترجم و داستان‌نویس، دیگر سخنران این نشست با تاکید بر ضرورت چاپ و نشر در حوزه ادبیات نظری قصه‌های پریان، پرسش‌هایی را درباره اهمیت قصه‌های پریان مطرح کرد و تاثیر راویان در خلق قصه‌ها را به بحث گذاشت.
او در ادامه بر اهمیت خاصیت تسلی بخشی قصه‌های پریان ناشی از بازنمایی خصوصیات سیاسی و اجتماعی روزگار خود اشاره کرد و اظهار داشت: قصه‌های پریان، توانایی نشان دادن شرایط فرهنگی اجتماعی جامعه را دارند.
در ادامه حسن‌زاده گفت: زوال تجربه و از دست دادن بستر فرهنگی و تجربی باعث می‌شود که ما دیگر قصه پریانی نداشته باشیم و باتمام اهمیتی که قصه‌های پریان در شکل‌گیری هویت و خودآگاهی فرهنگی ما دارند، سنت قصه‌گویی به معنی خودجوش و اصیل آن تا حد زیادی از بین رفته است.
او دلیل این امر را از بین رفتن بافت قصه‌گویی قصه‌های پریان دانست و گفت: با غروب بافت‌های فرهنگی و تکیده شدن سنت‌های زنده و فرهنگی، گسست‌های فرهنگی به وجود می‌آید و میراث‌های فرهنگی منتقل نمی‌شوند.
وی با تاکید بر ضرورت جدی گرفتن این موضوع گفت: باید نوع نگاهمان را به جهان عوض کنیم، ما جهانمان را عوض کرده‌ایم، گروهی تخیل را تحقیر می‌کنند، آیا بدون تخیل می‌شود قصه پریان داشت؟ نباید تحقیر تخیل اتفاق افتد و ما با افسون‌زدایی اغراق شده، عمق و ژرفایی را که خاستگاه قصه پریان است، از بین می‌بریم.
حسن‌زاده در پایان تاکید کرد: این تجربه زنده را باید وارد حوزه عمومی کرد تا به صورت خودجوش باقی بماند و تداوم پیداکند.
گفتنی است، قصه‌های پریان حاصل قرن‌ها قصه‌گویی هستند قصه‌هایی که هزاران قصه‌گو درملل مختلف نسل به نسل نقلشان کرده‌اند، میراثی هستند که به ما رسیده‌اند و همیشه بی‌هیچ چون و چرایی باورشان کرده‌ایم.
سه‌شنبه ۱۸ خرداد ۱۳۹۵ - ۱۴:۳۷
نظر شما