در این مراسم حجتالاسلام مهدویراد، دبیر جایزه کتاب سال طی سخنانی گفت: در این دوره از برگزاری جایزه کتاب سال همچون دورههای گذشته، آثار ارائه شده که در سال 1393 مجال نشر یافته بودند، بدون هیچ زاویهای بررسی شد. بررسی اعضای هیأت داوران، نشان داد میراث مکتوبی که در سال به صورت کتاب منتشر شده و به بحث گذاشته میشود، نمایانگر چند و چون پژوهشهای اسلامی است.
وی درباره ارزیابی آثار بررسی شده در این دوره جایزه کتاب سال عنوان کرد: نتایج به دست آمده از آنچه در سال 1393 مجال نشر یافته است به لحاظ کمیت مشکلی ندارد، اما به لحاظ کیفیت، عمق و زاویه دید نو و تألیف ژرفنگرانه قابل تأمل و بررسی است. در میدانهای پژوهش اثر برگزیدهای دیده نشد.
مهدویراد با بیان اینکه بررسیها در جشنوارههای دیگر نیز همین نتیجه را نشان میدهد ادامه داد: عالمان، پیشوایان تحقیق و متولیان پژوهش و به ویژه دولت باید در این زمینه هماندیشی کنند. حتی میتوانم بگویم که نتیجه ارزیابیها در کتاب سال حوزه نیز از این اسفناکتر بوده است. این موضوع باید دغدغههای متولیان دانش و کتابت را افزون کند و همگان را به چارهاندیشی وادارد.
دبیر جایزه کتاب سال تأکید کرد: نقد و بررسی این موضوع نگرانکننده و شناسایی آسیبهایش نباید چندان دشوار باشد. عزمی راسخ میخواهد و همتی بلند که امیدواریم راهگشای ما باشد.
وی ادامه داد: در یک بررسی امتیازهایی داشتیم؛ مثلاً امتیاز غالب آثار در موضوعات گستردگی منابع، مراجعه به متون و بررسی مصادیق از سه امتیاز ضعیف، متوسط و عالی، عالی بوده است اما در موضوعات نکتهدانی و نکتهبینی، خلاقیت و ابتکار امتیاز ضعیف را کسب کرده است. مراجعه به متون و منابع در سی سال قبل موضوع بسیار مهمی بوده، اما آنچه امروز مهم است، نکتهدانی و ارزیابی منابع است که کمتر در آثار لحاظ شده بود.
مهدویراد در ادامه سخنان خود با انتقاد شدید از انتشار غیرقانونی نسخه الکترونیک آثار فاخر گفت: نشر الکترونیک میتواند قاعده پیدا کند چرا که در حال حاضر ضربه مهلکی به بدنه نشر میزند. تولید یک اثر فاخر برای مؤلف بسیار سخت و جانکاه است اما خیلی تأسفبار است که هنوز به پیشخان کتابفروشیها نیامده، نسخه الکترونیک آن به صورت غیرقانونی در فضای مجازی دست به دست میشود. معتقدم که این موضوع باید در هیأت دولت مطرح شود.
وی با تأکید بر ایجاد فضایی مناسب برای فعالیت در حوزه نشر افزود: نشر بر سه پایه نیروی انسانی یا همان پدیدآورنده، ابزار تحقیق و فضای آرام و بیدغدغه استوار است. باید تلاش کنیم زمینه فعالیت مناسب در این سه حوزه فراهم شود. نویسنده و محقق کم نداریم بلکه بیشتر مشکل ابزار داریم. از آقای جنتی درخواست میکنم که هر قانونی که میتواند نسل اهل قلم ما را بگستراند، به کار گیرند تا شاهد وضعیت بهتری در حوزه تحقیق و پژوهش باشیم.
مهدی محقق، رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی نیز در این مراسم قلم را دارای ارزش بسیار وسیع در تمدن اسلامی عنوان کرد و گفت: تمام علومی که در جهان اسلام به وجود آمد و گسترده شد، تنها از طریق قلم ثبت و ماندگار شد و از این نظر قلم همواره ارزش خاصی در میان مسلمانان داشته و دارد.
وی با اشاره به فعالیت هجده ساله انجمن آثار و مفاخر فرهنگی ایران گفت: ما تا کنون برای حدود هجده نفر از بزرگان اهل قلم مراسم بزرگداشت برگزار کردهایم که آخرین آن بزرگداشت مرحوم آیتالله رفیعی قزوینی بود که ایشان از استادان امام خمینی (ره) نیز بودند. از این طریق سعی کردیم یاد افرادی را که فراموش شده بودند زنده نگه داریم.
رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی ادامه داد: هر جامعهای که پیشرفت کرده تنها با نکوداشت و گرامیداشت علم به سمت جلو گام برداشته، بر همین اساس ما تصمیم گرفتیم که در این مکان گرامیداشت بزرگان علم و دانش را نصبالعین خود قرار دهیم.
در ادامه این مراسم، شهین اعوانی، عضو هیات علمی مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران گفت: معمولاً برای ارزیابی یک کتاب برای انتشار، خط قرمزهای سیاسی، اجتماعی و دینی را بررسی میکنیم، اما اصل موضوع این است که متأسفانه با این روند امروز کمیت بر کیفیت سیطره پیدا کرده است.
اعوانی پیشنهاد داد: جای شورای که کتابها را پیش از انتشار به لحاظ کیفی بررسی کند بسیار خالی است تا به این صورت هر کتاب سخیفی مجال انتشار پیدا نکند. چراکه امروز بخش عمدهای از کتابهای منتشر شده ما آثاری فاقد کیفیت هستند که تنها خطوط قرمز سیاسی، اجتماعی و دینی را رعایت کردهاند، اما اینکه این آثار چقدر برای جامعه کاربرد دارد و مفید هستند بررسی نمیشود. من پیشنهاد خودم را برای راهاندازی شورایی به این منظور به صورت مکتوب به جناب آقای صالحی، معاون امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تقدیم میکنم.
نظر شما