در این نشست دکتر انسیه خزعلی، رئیس دانشگاه الزهرا، دکتر فروغ پارسا، رئیس پژوهشکده حکمت معاصر و رئیس انجمن علمی ـ ایرانی مطالعات قرآنی و فرهنگ اسلامی، دکتر مجید معارف، رئیس دانشکده الهیات دانشگاه تهران و جمعی دیگر از اساتید، مسئولان و پیشکسوتان دانشگاهی کشور در حوزه علوم قرآن و حدیث و الهیات حضور داشتند.
دکتر سیدمحمدباقر حجتی در این آیین اظهار کرد: سال‌ها پیش از انقلاب اسلامی در دانشکده الهیات دانشگاه تهران به درس علوم قرآنی عنایت داشتم. سرانجام تدریس در این زمینه را در کنار گروهی به عنوان فرهنگ عربی و علوم قرآنی آغاز کردم. در همان سال‌ها در شورای دانشکده پیشنهاد کردم که درس تاریخ قرآن تدریس شود و این درس را با کتاب «تاریخ‌القرآن» زنجانی آغاز کردم که متوجه شدم این حجم از مطالب دانشجویان را راضی نمی‌کند و به این دلیل شخصاً یادداشت‌هایی در زمینه تاریخ قرآن از روی متون مختلف برداشت کردم که به‌صورت جزوه تکثیر و بعدها در قالب کتاب دوجلدی «اسلام و تعلیم و تربیت» و «تاریخ قرآن» به چاپ رسید.
وی افزود: کتاب «تاریخ قرآن» که تاکنون بیش از 30 بار به چاپ رسیده، امروز اگر بنا بود آن را از نو بنویسم بسیاری از مواضع آن دچار تغییر می‌شد. در این اثر غلط‌های املایی و نگارشی فراوانی نیز وجود دارد. اگر چشم آن را داشتم و کتابخانه‌ام کامل بود و می‌توانستم این کتاب را با ویرایش جدید منتشر کنم دیگر کتاب‌های تاریخ قرآن منسوخ می‌شدند.
این حامی نسخ خطی ادامه داد: در کتاب‌های علوم قرآنی بعضی معتقدند که قرآن بیش از 90 نام و برخی دیگر اعتقاد دارند که این کتاب 43 نام دارد اما بیشتر علما بر این عقیده هستند که قرآن 4 نام دارد که عبارتند از قرآن، کتاب، فرقان و ذکر. امروز به این اعتقاد رسیده‌ام که قرآن تنها یک نام دارد و آن «قرآن» است. خداوند کلمه «قرآن» را برای این کتاب آسمانی به‌کار برده است. ما مسلمانان پیرو قرآن هستیم نه پیرو «کتاب». اهل کتاب یهود و نصاری هستند.
این نویسنده و قرآن‌پژوه گفت: ما پیرو «فرقان» نیستیم، کلمه «فرقان» در هفت جای قرآن به‌کار رفته که هیچکدام به جز یک مورد منظور قرآن نیست. در سوره «آل‌عمران» ده‌ها بار کلمه «کتاب» آمده که باز هم قرآن نیست. «ذکر» هم نام قرآن نیست. در قرآن بارها کلمه «ذکر» به‌کار رفته که صفت قرآن محسوب می‌شود و تنها در یک یا دو مورد منظور از «ذکر» قرآن است. نام‌های دیگری که برای قرآن بیان شده، تنها صفت قرآن و پیام محسوب می‌شوند.
حجت‌الاسلام حجتی اظهار کرد: فطرت بشر، فطرت قرآنی است. در قرآن هرچه هست مطابق فطرت انسان است. قرآن پاسخگوی نیازهای فطری انسان است و متفکران غیرمسلمان نیز به این مساله اقرار دارند. جورج برنارد شاو، نویسنده ایرلندی می‌گفت که بشر برای اینکه بتواند بر مشکلات، تنگناها، دردها، جنگ‌ها و بیچارگی‌های خود غلبه کند، ناگزیر باید زیر چتر قرآن قرار گیرد.
موسس رشته قرآن و حدیث ادامه داد: برای تأسیس گروه قرآن و حدیث در کشور خون‌دل‌های زیادی خوردم و این تنها برای رونق گرفتن قرآن و مفاهیم آن بود. در دوران گذشته کتاب نوشتن بسیار سخت بود و بدون هیچ امکاناتی برای انجام پژوهش، کتاب‌ها را تورق می‌کردیم. برای اینکه مواد درسی این رشته را تهیه کنم به دفعات تا صبح کتاب‌های چاپ سنگی را ورق زدم.
نویسنده کتاب «اسلام و تعلیم و تربیت» گفت: تا زمانی‌که عالِم هست، از او استفاده کنید، قبل از اینکه از دست شما برود. بسیاری از علمای بزرگ ما که در جمیع جهات دارای علم و معلومات بسیاری بوده‌اند، هنوز هم در بین جامعه ناشناخته مانده‌اند که از آن‌جمله می‌توان به علامه شهرانی که در همه فروع دین وارد بود، اشاره کرد. وی دریایی از علوم بود که تا زمانی که بنده در برنامه تلویزیونی و پس از آن علامه حسن‌زاده آملی در وصف ایشان سخن نگفتیم، ناشناخته بود که تازه بعد از آن برای ایشان کنگره‌ای برگزار شد.
حجت‌الاسلام حجتی افزود: خود را درخور آن نمی‌دیدم که از من تجلیل شود به درگاه خداوند شرمسارم که قرآنیزه نشدم و متلبس به قرآن نیستم. امیدوارم امنیت بی‌نظیری که مردم ایران از برکت قرآن و اسلام دارند محفوظ بماند و خداوند این آشوب را که در بین مسلمانان ایجاد شده هرچه زودتر به برکت حضرت ولیعصر(عج) از بین ببرد.
رشد چشمگیر دانشگاه الزهرا در زمینه علوم قرآنی
حجت‌الاسلام دکتر عبدالکریم بی‌آزار شیرازی نیز در این آیین اظهار کرد: دانشگاه الزهرا پیش از انقلاب دانشگاه «دختران فرح پهلوی» نامیده می‌شد که بعد از انقلاب باید تحول عظیمی در آن صورت می‌گرفت. در آن دوره در رشته علوم انسانی، شاخه‌های ادبیات فارسی و الهیات در این دانشکده وجود نداشت، ولی رشته‌هایی مانند ادبیات انگلیسی، فرانسه و روانشناسی دارای دانشکده بودند. پس از انقلاب نخستین کار تشکیل گروه معارف بود. بعدها گروه معارف توسعه پیدا کرده و گروه الهیات دایر شد. در سمت معاونت آموزشی و پژوهشی این دانشگاه، دانشکده ادبیات و الهیات را تأسیس کردیم که بعدها شاخه‌هایی مانند ادبیات فارسی، ادبیات عرب و تاریخ اسلام به آن افزوده شد.
نویسنده بیش از 150 عنوان کتاب در زمینه‌های فقهی و اعتقادی، اخلاقی و قرآنی و سیره پیامبر(ص) ادامه داد: دانشگاه در این سال‌ها در زمینه محتوای علوم قرآنی و اسلامی رشد چشمگیری داشته که این‌ها همه مرهون تلاش‌های خستگی‌ناپذیر تمام کسانی است که دغدغه قرآن و اسلام داشتند.
رئیس دانشگاه مذاهب اسلامی گفت: دانشگاه دختران از دانشگاه پسران اهمیت بیشتری دارد و این دانشگاه مایه افتخار نظام است. دانشگاه مخصوص خواهران در تمام رشته‌ها دارای امکانات پژوهشی خوبی است. برخلاف تصوری که در خارج از کشور مبنی بر اینکه در ایران بانوان محدود بوده و در کارهای اجتماعی و پژوهشی فعالیت ندارند، دانشگاه الزهرا نشان داده که این تصور نادرست از اساس اشتباه است. امیدوارم روز به روز درخشندگی بیشتر این دانشگاه را شاهد باشیم.
نظر شما