کتاب «در استعارههاست که هستیم» سومین اثر تالیفی مریم قهرمانی در تلاش است به بسط آنچه نیچه درباره زبان و استعاره گفته است، بپردازد و میان آنچه نیچه و لکان میگوید، پل بزند.
این کتاب در حوزه فلسفه زبان تالیف شده و با رویکردی نیچهای به مسئله استعاره و زبان پرداخته است. کتاب با نگاهی تلفیقی به اندیشه لکان و نیچه به بحث درباره تمایز میان موجودیت و هستیمندی پرداخته و با اتکاء به مباحث لکانی، مقتضیات ورود به ساحت هستیمندی را شرح داده و به طرح مسئله استعاره و نسبت بنیادین آن با انسانگی پرداخته است.
کتاب در تلاش است به بسط آنچه نیچه درباره زبان و استعاره گفته است، بپردازد و میان آنچه نیچه و لکان میگویند، پل بزند. نیچه زبان را ماهیتاً استعاری میبیند و آن را واسطهای میان انسان و جهان تلقی میکند. نیچه همچون لکان بر این باور است که گریز از استعاره و زبان ممکن نیست و انسان راهی جز به سر بردن در زبان ندارد و انسانگی انسان از استعارهورز بودن او ناشی شده است. نیچه ساختارشناختی انسان را مبتنی بر نسبتهای استعاری با جهان میشناسد و کار انسان را شبیهسازی جهان به خود میداند.
فصل دوم کتاب در دو بخش ارائه شده است. در بخش نخست که با عنوان «فیزیک و امر واقع» مورد بحث است، مولف در پشتوانه آراء نیچه و توضیح ناممکنی واقعِ لکان، مروری بر یافتههای نظریههای کوانتوم و نسبیت داشته و درپی پاسخگویی به این سوال بوده است: «چرا امر واقع قلمرو ناممکن است؟» در بخش دوم این فصل که با عنوان «شهود و امر واقع» مورد بحث است، مولف به مسئله ارتباط بیواسطه با جهان پرداخته و درصدد پاسخگویی به این سوال بوده است که «آیا ارتباط بیواسطه و خارج از زبانِ با جهان امکانپذیر است؟» نیچه و لکان، هر دو این مسیر را خارج از دسترس انسان دیدهاند و هر یک با بیان خود، از بازگشتناپذیری به واقع گفتهاند. در این بخش، مولف با طرح استدلالهایی امکان خروج از زبان و برقراری ارتباط بیواسطه با جهان را مواجه با چالش میبیند.
فصل سوم کتاب در تلاش است با نگاهی به سیر تکوینی تعریف استعاره در تفکر غرب، خاستگاههای نگاه نیچهای به استعاره را به بحث بگذارد و رد این مباحث را در دوران پس از نیچه و در دوره مرگ استعاره، پی بگیرد. فصل چهارم کتاب در پرداختی جزئیتر، به واکاوی داستان استعارهمندی انسان از گذشته تاکنون پرداخته و روند شکلگیری آنچه لکان آن را امر نمادین میشناسد، به بحث گذاشته است.
همچنین کتاب به «رویا»، «بازی» و «هنر» به مثابه عرصههای فعال و سرزنده استعارهورزی نظر داشته و بر ماهیت استعاری آنها تاکید کرده است. مولف در تاکید بر ماهیت استعاری رویاها، با رویکردی تحلیلی، به تاویل رویاهای فروید نظر داشته است.
مولف «در استعارههاست که هستیم» پیش از این «ترجمه و تحلیل انتقادی گفتمان: رویکرد نشانهشناختی» را در حوزه مطالعات گفتمانی و نشانهشناختی از سوی نشر علم منتشر کرده است.
همچنین «در امتداد مرزهای فرهنگی: رویکرد نشانهشناختی ـ گفتمانی به نقد ترجمه» نیز دیگر اثر مولف به زبان انگلیسی است که در نشر لمبرت آلمان منتشر شده است.
کتاب «در استعارههاست که هستیم» نوشته مریم قهرمانی با شمارگان 300 نسخه در 266 صفحه به بهای 23 هزار تومان از سوی نشر نویسه وارد بازار نشر شده است.
نظر شما