علیرضا کمری در بررسی کتاب «حرفهای» گفت: متن کتاب از خاطرات غیررسمی است. یعنی اگر قرار میشد این کتاب رسمی نوشته شود، ممکن بود بعضی از مطالب در آن نیاید. این بیرنگ و ریا بودن کتاب، بسیار خوب است و رک بگویم، شهید شریفی در این کتاب، جانماز آبکش نیست.
اثری قابل اعتنا در حوزه مستندنگاری
کمری این کتاب را اثری قابل اعتنا دانست و گفت: به نظر من پرونده این کتاب بسته نیست و انشاالله نویسنده کتاب، این کار را کامل کند و مطالبی به ضمیمههایش اضافه کند. این کتاب از نظر متن بسیار قابل اعتناست. نسبت مستقیم و بدون فاصلهاش با زبان گفتار مرجع روایت آن را ویژه میکند. صداقت، صراحت و صمیمیت جزء ویژگیهای زبان این اثر است. متن کتاب از خاطرات غیررسمی است. یعنی اگر قرار میشد این کتاب رسمی نوشته شود، ممکن بود بعضی از مطالب در آن نیاید. این بیرنگ و ریا بودن کتاب، بسیار خوب است و رک بگویم، شهید شریفی در این کتاب، جانماز آبکش نیست. این هم بخشی از آن ویژگیها متین و قابل اعتنای کتاب است.
این محقق ادبیات دفاع مقدس ادامه داد: «حرفهای» از لحاظ موضوع و مندرجات و همچنین از نظر موقعیت و موضعی که این شخص در حوادث و رویدادها داشته است، منحصر به فرد است. به نظرم اینکه یک انسان در موقعیتهای ویژه چگونه با حوادث روبهرو میشود قابل اعتناست. در این میان، خنده و گریه، تندی و مهربانی و در کل موقعیتهای متناقض به خوبی در کنار هم چفت و بست شدهاند. به نظرم این کتاب هنوز جای کار دارد و امیدوارم با برخی از افرادی که نامشان در کتاب آمده، مصاحبه و به کتاب اضافه شود تا این کار قابل تامل، خواندنی تر بشود.
کمری ادامه داد: اگرچه این کتاب هنوز زیاد دیده نشده، ولی جایش را بین آثار روایی تاریخ جنگ باز خواهد کرد. بخشهایی از این کتاب قابل تحلیل و بررسی است؛ مثلا جایی از کتاب که اشاره میشود بمبهای ماسوره نکشیده پیدا شد، نشان از همکاری مردم عراق با ایرانیها دارد.
کارهای پدرم برای رضای پروردگار بود
در ادامه پیمان شریفیراد، فرزند زندهیاد جواد شریفیراد گفت: وقتی پدر، از نیروی هوایی بیرون آمد گفتیم دیگر خطر تمام شد و خدا را شکر کردیم. ما انسانها در زمانی، کاری را برای خودمان انجام میدهیم اما وقتهای دیگری هم هست که کاری را برای خدا انجام میدهیم و کارهای بابا این گونه بود.
وی در ادامه گفت: بابا، خاطره را به نقل از شهید ستاری نقل میکرد که این شهید به بابا گفته بود آمریکا برای جذب نیرو در نیروی هواییاش، فیلم سینمایی «تاپ گان» را با بازی تام کروز ساخت و اگر تا پیش از آن، 70 نفر مشتاق خدمت در نیروی هوایی ایالات متحده بودند، این فیلم باعث شد شمارشان به 70 هزار برسد.
فرزند زندهیاد شریفی گفت: خوب شد شهید ستاری و شهید بابایی رفتند چون اگر میماندند، خانهنشین و منزوی میشدند. ولی بابا خانهنشین نشد و سراغ کار فرهنگی و سینما رفت در بخش بعدی این برنامه لوح یادبود و تقدیری از طرف خانواده شریفیراد به خاطر فعالیتهای گسترده در حوزه روایت و ادبیات دفاع مقدس، به کمری اهدا شد. کمری هم گفت: دوستانی که در کار ثبت و تدوین خاطرات جنگ هستند، باید تا اکنون را بپرسند و جستجو کنند. چون فقط خاطرات دیروز کافی نیست.
رابطی بین سیرهای زمانی
در ادامه این برنامه حمید قاسمیپور بهعنوان منتقد درباره این کتاب صحبت کرد و گفت: کتاب «حرفهای» نکاتی در حوزه ساختار، تدوین و تنظیم، زبان و شخصیت پردازی به مدد مصاحبه دارد. نویسنده اثر، توانسته رابطی بین سیرهای زمانی باشد؛ جز یک زمان که راوی در زمان پیشروی کرده و برمیگردد به خط اصلی روایت. البته برای این که موقعیتهای زمانی و مکانی مستندتر شود، تلاشهایی شده است. این کار در برخی فرازهای کتاب شده و در برخی دیگر از فرازها نشده است.
این منتقد افزود: عنوان بخشهای مختلف خاطرات، خوب انتخاب شدهاند. در مقدمه کتاب، مطالبی به چشم میخورد که میتوان حجمشان را کاهش داد چون در راستای هدفگذاری اصلی اثر نیستند.
قاسمیپور گفت: آقای قاضی هنگام تکمیل نهایی کار از گفتوگوی نهایی با شهید محروم بوده و فقط به خانواده و دوستان او دسترسی داشته است. نکته دیگری که این کتاب دارد، این است که به نظرم برخی از کلمات و الفاظ نیاز به پاورقی دارند.
نظر شما