گفتوگو با استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران
نقیبزاده: چیستی انقلاب اسلامی از منظر هایدگری-کُربنی رویکرد تازهای است
احمد نقیبزاده، استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران درباره نوع نگاه مولف کتاب «زمانی میان زمانها: امام، شیعه و ایران» گفت: لیلی عشقی از زاویهای به چیستی انقلاب اسلامی نگاه کرده که ریشه در فرهنگ، مذهب و ادبیات ما دارد و تا کنون هیچکس از منظر هایدگری-کُربنی به پیروزی انقلاب نگاه نکرده است.
وی درباره تحلیل پیروزی انقلاب اسلامی با تکیه نگاه مولف و ربط میان امر سیاسی و مذهب شیعه افزود: در مقدمه به طور مفصل در صدد شرح متدلوژی کتاب برآمدم، زیرا معتقدم تا مخاطب متدلوژی را نشناسد، معنا و مفهوم کتاب را درک نخواهد کرد. مولف در این اثر نگاه هایدگری- کُربنی به پیروزی انقلاب اسلامی ایران کرده و در حقیقت ذهنیتجمعی انقلابیون را در زمان انقلاب به بحث میگذارد.
مولف «درآمدی بر جامعهشناسی سیاسی» ادامه داد: لیلی عشقی در تشریح چیستی ذهنیت انقلابیون از فرهنگ سیاسی شیعه کمک میگیرد و با تکیه بر ذهنیتی که ایرانیان از ولایت، امامت و... دارند، بحث پیروزی انقلاب اسلامی را مطرح کرده و با یک زبان هایدگری در صدد شرح ربط امر سیاسی و شیعه برآمده است.
نقیبزاده اظهار کرد: طبیعتا برخی چنین تفسیرهایی را نمیپسندند اما فارغ از خوش آمدن یا نیامدن مفسران، بعضی محققان و پژوهشگرانی که آثار هانری کربن را پسندیدند میتوانند این کتاب را نیز بخوانند و از یک زوایه دیگر، پیروزی انقلاب اسلامی را رصد کنند.
وی افزود: به نظرم مولف کتاب «زمانی میان زمانها: امام، شیعه و ایران» انقلاب اسلامی را توجیه یا تفسیر نکرده، بلکه آن را از زاویه دیگری تشریح کرده است؛ زاویهای که به نظرم چندان بیربط نیست و این نوع نگاه به انقلاب اسلامی با نگاه شیعه مطابقت دارد.
مولف «تأثیر فرهنگ ملی بر سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران» ادامه داد: واقعیت این است که ما ایرانیان بیشتر از آنکه در عالم واقع زندگی کنیم در عالم شیعیان زندگی میکنیم. به عبارتی باید گفت 12 امام ما تنها 12 فرستاده نبودند که آمدند و رفتند، بلکه 12 ستون نور بودند که زمین را به آسمان وصل میکردند و رسالتشان نیز همین مبنا بود.
نقیبزاده اظهار کرد: این نگاه از طریق روحانیون و رسائل به مردم منتقل شده و در نتیجه در زمان انقلاب با همین تفکر و اندیشه علیه نظام شاهنشاهی قیام کردند و انقلاب خودشان را براساس باورهای دینی برپا کردند. برای درک این نگاه برای مثال به پدیده شهادتطلبی بنگرید، این امر به دو دلیل اتفاق میافتد، نخست در زمانی که پای احساسات ملی در میان باشد، مانند کاری که خلبانان ژاپنی در جنگ جهانی دوم در دفاع از وطنشان انجام دادند که از احساسات ملی سرچشمه گرفت.
وی افزود: دیگر بار زمانی استقبال از پدیده شهادت طلبی رخ میدهد که شما باور داشته باشید به بهشت میروید و به عالم ملکوت وصل میشوید. این رویکرد در ادبیات ما بنا به گفته حافظ «حجاب چهره جان میشود غبار تنم/ خوشا دمی که از این چهره پرده برفکنم» مشهود است. بنابراین با توجه به این مسائل، تا کنون هیچکس از این زاویه به انقلاب اسلامی نگاه نکرده و لیلی عشقی از منظر ارتباط امر سیاسی و مذهب شیعه به انقلاب اسلامی پرداخته است.
نظر شما