در فصل جاری فیلم «ورود» که بر اساس کتاب «داستان زندگی تو»، نوشته «تد چیانگ» نگاشته شده است در آکادمی جایزه اسکار قرار داشت. داستانی که به ما نقش مترجمین را یادآوری میکند. به همین بهانه مصاحبهای با «هیلاری گالی» و «استر الن»، دو مترجم شناختهشده دنیا انجام دادیم تا نظر آنان درباره نقش مترجمین در دنیا و یادآوری آن به مخاطبین از طریق این فیلم جویا شویم.
فیلم «ورود» چه نظری را درباره مترجمین داستان به مردم نشان میدهد؟
«استر الن»: البته در کتاب «داستان زندگی تو» نوشته «تد چیانگ» که فیلم «ورود» بر اساس آن ساخته شده است از کلمه «زبانشناس» و نه «ترجمه» استفاده میکند. البته تبدیل این کتاب به اقتباسی سینمایی بخشی از هنر فن ترجمه را نشان میدهد. فیلمی که داستانی کوتاه نوشته شده در سال 2000 را چنان هنرمندانه در سال 2017 به زبان فیلم ترجمه میکند. دلیل موفقیت فیلم نسبت به کتاب نیز همین ترجمه خوب است. توانایی مترجم بازی با کلمات است.
«هیلاری گالی»: از ارائه چهره مترجم به عنوان یک انسان قدرتمند در فیلم «ورود» لذت بردم. اهمیت ترجمه تجربه زبانی فارغ از کلمات، ترکیب عبارات و جملات یک متن است و آنچه از شرایط یک جمله خاص به خواننده منتقل میشود از اهمیت زیادی برخوردار است.
فیلم «ورود» چه نکاتی را درباره مترجمین به صورت اشتباه به مخاطب منتقل کرده است؟
«هیلاری گالی»: در آغاز فیلم سخن از یک زبانشناس و سپس مترجم به میان میآید اما کمی بعد نقش یک مترجم شفاهی در فیلم برجسته میشود. من در نهایت متوجه نشدم «لوئیس» کدام یک از این سه نقش را به عهده دارد. در فیلم و حتی زندگی این تصور اشتباه وجود دارد که یک زبانشناس مترجم نیز است اما چنین چیزی غیرممکن است. بسیاری از زبانشناسان بنام و شناختهشده دنیا مترجمین خوبی نیستند.
دیگر نکته اشتباه فیلم نیز این است که مترجمین را واژهنامه متحرک میداند. خود من در بسیاری از موارد واژهها و عبارات را بررسی میکنم.
«استر الن»: من مترجمین زیادی را نمیشناسم که زبانشناس خوبی نیز باشند. اما به نظرم جالب است که مترجمین نیز کار زبانشناسی انجام دهند.
بدون اینکه قصه را لو دهید کمی درباره نقش یادگیری زبان در درک بهتر جهان هستی صحبت کنید؟
«استر الن»: یادگیری زبان روش مناسبی برای درک حقیقت و مشاهده دنیا از زاویه دید دیگران است. ورود به یک زبان کاملاً متفاوت به فرد اجازه و فرصت ارائه خود به دنیا به شکلی دیگر و حتی ارائه دنیا به خود را به نحوی متفاوت فراهم میکند. وقتی کلمات را در ذهن خود به زبانی دوم جستجو میکنید از نقصهای زبان اول خود نیز آگاه میشوید.
«هیلاری گالی»: مطالعات مغز و اعصاب نشان میدهد وقتی دنیا را از دریچه بیش از یک زبان میبینید ساختار مغزتان دچار تغییر میشود، توانایی یادگیری شما را افزایش میدهد، و دیرتر پیر خواهید شد. البته دیدگاه شما نسبت به دنیا نیز دچار تغییر خواهد شد.
نظر شما