به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، شبه قاره هند علی‌رغم آنکه مهد بت‌پرستی و ادیان غیر توحیدی بود، اما در اواخر قرن اول هجری با تعالیم حیات‌بخش اسلام آشنا شد و پس از آن همواره اسلام به‌عنوان یک مکتب تاثیرگذار در این قاره عمل کرده و در تحولات سیاسی و اجتماعی این قاره نقش بسیار موثری داشته است و مدت‌های زیادی نیز سلاطین مسلمان بر آن حاکمیت داشتند و در جهت گسترش تعالیم اسلام، پشتیبان عالمان اسلامی بودند؛ عمده اندیشمندان اسلامی این سرزمین یا بر مذهب حنفی و یا بر مذهب شیعه بودند. پس از ظهور فرقه وهابیت در سرزمین عربستان در بین عالمان مذهب حنفی نیز رجوعی به منابع متقدمان و سلف پدید آمد و آنان نیز بازگشت به تعالیم قرون اولیه اسلامی را مطرح کردند. پس از این دو گرایش مهم در میان عالمان مذهب حنفی پدید آمد: «گرایش بریلوی» و «گرایش دیوبندی». این دو گرایش هر چند در برخی مباحث با وهابیان مشترکاتی دارند و هر دو سلفی محسوب می‌شوند، اما به دلیل پایبندی به گرایشات عرفانی و سیر و سلوک، اختلافات اساسی با فرقه وهابیت دارند.
رسول نوری در کتاب «سلفیه در شب قاره هند» پدیده سلفی‌گری و تاریخچه و گرایشات مذکور و وجوه اشتراک و افتراق با فرقه وهابیت در شبه قاره هند را در قالب سه بخش با عنوان‌های «کلیات»، «تاریخ تفکر سلفیه در شبه قاره هند» و «بررسی اندیشه‌های کلامی و اعتقادی در شبه قاره» مورد بررسی قرار داده است.
نویسنده در صفحه 43 کتاب «سلفیه تکفیری» را این‌گونه معرفی کرده است: «در واقع سلفیه تکفیری کسانی هستند که به‌صورت محض در افکار از محمد بن عبدالوهاب تبعیت می‌کنند. ابن عبدالوهاب از تقسیم ابن تیمیه در توحید پیروی می‌کند و ابن تیمیه توحید را به سه قسم: توحید الوهیت و ربوبیت اسماء و صفات تقسیم می‌کند. از دیدگاه وهابیت، عبادت براساس توحید الوهیت شکل می‌گیرد، نه براساس توحید ربوبیت، زیراکه مشرکان به ربوبیت خداوند اعتقاد داشتند ولی در توحید الوهیت مشرک بوده‌اند. براساس چنین نگرشی، این گروه غالب مسلمانانی که به انبیاء و بندگان صالح متوسل شده و ایشان را شفیع و کمک‌کار خود در پیشگاه خداوند قرار داده و به زیارت قبور آنها بروند، کافر دانسته، بیرون از دایره مسلمانی می‌دانند.»
در صفحه 350 نیز درباره پایگاه‌های اصلی جماعت تبلیغ می‌خوانیم: «امروزه هند و پاکستان و بنگلادش، پایگاه‌های اصلی جماعت‌اند، تا جایی که این جماعت در جهان به نام «جنبش تبلیغی شبه قاره شناخته شده است. بزرگ‌ترین اجتماعات سالانه جماعت نیز در همین سه کشور برگزار می‌شود. اغلب جماعت‌های تبلیغی از همین سه کشور به دیگر کشورهای جهان می‌روند و در آن کشورها نیز هسته‌های اصلی تبلیغی جماعت را اتباع مهاجر همین سه کشور تشکیل می‌دهند.
نخستین چاپ کتاب «سلفیه در شب قاره هند» در 371 صفحه با شمارگان یک‌هزار نسخه به بهای 20 هزار تومان از سوی انتشارات پرتوک به بازار نشر عرضه شده است.
دوشنبه ۲۶ تیر ۱۳۹۶ - ۱۰:۲۶
نظر شما