چهارشنبه ۱۱ مرداد ۱۳۹۶ - ۱۶:۰۰
«فرهنگ امروز»؛ از جادوی ابن‌خلدون تا گرامیداشت مجتبایی

شماره هجدهم نشریه «فرهنگ امروز» با طرح روی جلد از فتح‌الله مجتبایی و مطالب متنوع و متعدد راهی کیوسک‌های روزنامه‌فروشی شد.

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) سرمقاله هجدهمین شماره نشریه فرهنگ امروز به قلم بهزاد جامه بزرگ، سردبیر نشریه با عنوان «چراغ جادوی مقدمه» در پی پاسخ به این پرسش است که آیا پاسخ‌گویی به مسایل امروزین علوم انسانی با تاسی ابن‌خلدون ممکن است؟ این موضوع در واقع موضوع پرونده اندیشه این شماره است که امکان تاسیس علوم انسانی و اجتماعی با میراث ابن‌خلدون به صورت مفصل پرداخته شده است. در این پرونده با عنوان جادوی ابن خلدون؟ علی اردستانی این امکان را بررسی کرد که آیا بحث درباره کارآمدی دولت ذیل مقدمه ابن‌خلدون ممکن است یا خیر.

محمد آل مهدی نیز نگاهی به تفسیر عبدالله عروی از ابن‌خلدون دارد. همچنین در این پرونده چند گفت‌وگوی جالب توجه منتشر شده است. ترجمه گفت‌وگویی مفصل با عبدالسلام شدادی، مصاحبه با محسن الویری در باب نسبت تاریخ نگاری ابن‌خلدون با گذشته و آینده‌اش، مصاحبه با غلامرضا جمشیدیها که این ادعا را کرده که هر سوال جامعه‌شناسی را می‌توانم در چارچوب تئوریک ابن‌خلدون پاسخ دهم. همچنین خوانندگان می‌توانند در این شماره از مهم‌ترین پژوهش‌های با کیفیت صورت گرفته درباره ابن‌خدون به زبان فرانسه و انگلیسی آشنا شوند.
 
کتابشناسی ابن‌خلدون (آنچه که در مورد ابن خلدون در ایران به چاپ رسیده است) تکمیل‌کننده گزارش پیشین است. اما در این پرونده دو مطلب مهم دیگر منتشر شده است: یکی ترجمه کتابچه‌ای با عنوان دین و توسعه سیاسی به قلم باربارا فریر استواسر که ایده‌هایی را درباره مقایسه ابن‌خلدون و ماکیاولی بیان داشته است و نوشته دیگر مطلبی است با عنوان گفتار در شرایط امتناع به قلم سید جواد طباطبایی که در آن به نقد تز امتناع تفکر آرامش دوستدار پرداخته است.

در بخش آموزه با عنوان قلمروهای جدید دانش تاریخ درباره سبک و سیاق تاریخ‌نویسی مکتب آنال بحث شده است. از آنجا که متن قابل توجهی در خصوص این مکتب در ایران ترجمه نشده و یا به نگارش درنیامده فرهنگ امروز تلاش کرد بتواند با آنال‌پژوهان دیگر کشورها ارتباط برقرار کند و این موضوع را با آنها به بحث گذارد. در همین راستا، دست‌آوردهای مکتب آنال در گفت‌وگویی با آندره بورگی‌یر مطرح شد. فرانوس دوس نیز در گفت‌وگو با فرهنگ امروز از مکتب آنال تا تاریخ جدید سخن گفت.

مصاحبه مهم دیگر گفت‌وگو با پیتر برک است که در آن شباهت‌های بین فوکو و آنال را بیان کرد و این مساله را روشن کرد که آیا فوکو یک آنالی است یا خیر؟ او همچنین در این مصاحبه تاملاتی هم درباره گرایش ایرانیان به نسل دوم آنالی‌ها داشته است. همچنین مقاله‌ای از او با عنوان مسیرهای جدید (آنال از ۱۹۸۹ تا ۲۰۱۴) در این پرونده ترجمه شده است. در این بین اما احمد نقیب‌زاده از استادان خوب کشورمان هم در گفتاری بحثی را در باب درس‌هایی که باید از آنال آموخت را مطرح کرد.

مطالعات فرهنگی موضوع جدیدی است که از این شماره به جمع پرونده‌های فرهنگ امروز پیوسته است. اولین پرونده با عنوان تجربه خیابان تاملاتی داشته در معنای خیابان در فرهنگ و زیست شهری. فرهنگ امروز تلاش کرد هر آنچه را که به این تجربه مربوط می شود را در قالب مقاله بررسی کند. ریخت‌شناسی خیابان، خیابان و امر روزمره شهری، خیابان و امر زیباشناختی، بازنمایی سینمایی خیابان، خیابان و امر تاریخی سیاسی، تجربه زیسته خیابان، بازنمایی سینمایی خیابان، بازنمایی ادبی خیابان، اقتصاد سیاسی خیابان، مطالعه موردی خیابان از جمله این موضوعات هستند که برای هر کدام از آنها یک یا چند مقاله مجزا به نگارش درآمده است. رضا صمیم، محمدرضا مریدی، بهارک محمودی، مهدی باقری و چند تن دیگر از همکاران فرهنگ امروز در این پرونده هستند.

ساحت روایت نشده مشروطه عنوان پرونده تاریخ این شماره فرهنگ امروز است که به بهانه سالگرد انقلاب مشروطه این مساله را بررسی کرد که از خلال اسناد چه مسایلی از تاریخ مشروطه را می‌توان بیرون کشید. در راستای همین موضوع گفت‌وگویی انجام شد با شهرام یوسفی‌فر در باب مطالعات تاریخ اجتماعی از خلال اسناد و گفت‌وگویی با علی ططری در باب اسناد آرشیوی ایران و خارج از ایران. امید رضایی، مصطفی نوری و رضا مختاری با نگارش یادداشت هایی موضوعات اسنادی را بررسی کردند.

در بخش پیشخوان طبق روال گذشته چندین کتاب به نقد و بررسی گذاشته شدند که نوشتار و تفاوت ژاک دریدا، و پدر سالار یا قدرت طبیعی شاهان رابرت فیلمراز آن جمله اند. همچنین گفت‌وگو با رودی متی درباره کتاب تاریخ پولی ایران، گفت‌وگو با شهرام پازوکی در باب کتاب تازه منتشر شده ایشان به نام نظری به عمل، گفت‌وگو با ابوالحسن تهامی در باب دلایل ترجمه مجدد آثار شکسپیر از دیگر مطالب این بخش هستند. همچنین در این بخش به بهانه انتشار جلد دوم فرهنگ جامع زبان فارسی پرونده‌ای ترتیب داده شد و با علی‌اشرف صادقی که سرپرستی تیم این فرهنگ را برعهده دارند مصاحبه‌ای صورت گرفت. علیرضا امامی، نسرین پرویزی و علاءالدین طباطبایی از همکاران دیگر این بخش هستند.

بخش گزارش این ماه اما کمی متفاوت است. طبق روال گذشته اتفاقات اخیر از جمله مرگ پیتر برگر، انتشار اسناد جدید در مورد کودتای ۲۸ مرداد و موارد دیگر گزارش شد و مصاحبه‌ای خواندنی هم با مجیدی کیانی استاد سنتور ایران از دوران تحصیلش در فرانسه ترتیب داده شد.

اما آنچه که بهانه عکس جلد این شماره نیز شده است گرامیداشت استاد گرانقدر فتح‌الله مجتبایی در این شماره است. در این بخش ایشان در مصاحبه با فرهنگ امروز از خاطراتش گفت و از دیدگاه‌هایش در باب شعر و شاعران فارسی. غلامعلی حداد عادل، ضیا موحد مهری باقری و حسن ذوالفقاری در یادداشت‌هایی مقام ایشان را گرامی داشتند.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها