به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، «بازشناختی از مجموعه‌ها و خدمات اطلاعاتی» عنوان یکی از مجلدهای مجموعه پنج جلدی «بازشناختی از دانش‌شناسی» اثر مشترک امیر ریسمانباف و رحمت‌الله فتاحی است.
کتاب «بازشناختی از مجموعه‌ها و خدمات اطلاعاتی» از دو فصل « مروری بر تحولات در مدیریت مجموعه‌های منابع اطلاعاتی: بازخورد، تعامل، شراکت» و «دگردیسی خدمات اطلاع‌رسانی: از اطلاع‌محوری تا دانش‌مداری» تشکیل شده است.
دانش مجموعه‌سازی و رویکرد دانشی به گزینش و فراهم‌آوری منابع، زیربنای نظری مجموعه‌سازی؛ از نظام‌مداری تا شخصیسازی، مفهوم خدمت، مروری بر دگردیسی و سیر تحول تاریخی مفهوم و مؤلفه‌های خدمت اطلاع‌رسانی در حرفه، خدمات اطلاع‌رسانی شخصیسازی شده: مفهوم، مؤلفه‌ها و ضرورت‌ها، تأملاتی آینده‌نگرانه درباره فلسفه خدمات اطلاع‌رسانی و ملاحظاتی درباره خدمات اطلاع‌رسانی شخصیسازی شده از جمله مطالب این کتاب را شامل می‌شوند.
مؤلفان هدف از نگارش این اثر را چنین بیان کرده‌اند: «هدف از نگارش این اثر، تبیین مفهوم، خاستگاه، مؤلفه‌ها و ضرورت‌های خدمات اطلاع‌رسانی شخصیسازی شده در کتابخانه‌های امروزین است. در عین حال که رویکرد ما در این اثر همچون کل این کتاب، تحلیل مفهومی است، کوشیده‌ایم تا رویکردی آینده‌نگرانه نیز در تبیین فلسفه خدمات حرفه تا آینده پیش‌بینی‌پذیر به دست دهیم. در این تحلیل، تحولات حوزه خدمات اطلاع‌رسانی به‌طور فشرده مرور شده و بنا بر شواهد چنین استدلال شده که تحولات یاد شده به شکلی تکاملی و تدریجی به شخصیسازی خدمات در کتابخانه‌ها و مراکز اطلاع‌رسانی منتج شده است. از این رو در بخش‌هایی از این اثر، هم مفهوم، مؤلفه‌ها و ضرورت‌های خدمات اطلاع‌رسانی شخصیسازی شده و هم چالش‌ها و ملاحظات مرتبط با این حوزه (مانند ملاحظات اخلاقی، اقتصادی و ...) به بحث گذارده شده است.
به‌طور کلی، بنا بر تحلیل ارائه شده در این کتاب، حوزه خدمات اطلاع‌رسانی در شرایط فعلی، متأثر از تحولات فناورانه وب 2، تحول اجتماعی متجلی در پارادیم فردگرایی و تحول اقتصادی در مفهوم مزیت نسبی، تبیین شده است.»
در بخش‌هایی از این اثر می‌خوانیم: «به‌تدریج و از میانه دهه 2000، نسل جدید کتابخانه‌های دیجیتالی به مدد ابزارهای وب 2، به مسیری که در دهه 1970 تجربه شده بود، یعنی خدمت‌محوری روی آورده‌اند. این دسته از کتابخانه‌های دیجیتالی که با گذر از مجموعه محوری و نیز کاربرگرایی گروه‌گرایانه، از طریق به‌کارگیری امکانات وب 2 ، خدمات تعاملی، شخصیسازی شده و حتی پورتابل به کاربران‌شان ارائه می‌دهند به «کتابخانه 2» یا «کتابخانه من» مشهورند. ویژگی اصلی این نوع کتابخانه‌های دیجیتالی، قابلیت تنظیم و سفارشی کردن ازائه محتوا و خدمات به کاربران نهایی مطابق نیازهای آنان است (هولمستروم، 2002).
این کتابخانه‌ها معمولاً نه تنها خود در شبکه‌های اجتماعی حضوری فعال دارند و از این بستر برای ارتباط با کاربران بالقوه و بالفعل‌شان بهره می‌گیرند (ماینکا، 2013، ص. 302) که خود به رسانه‌هایی اجتماعی بدل شده‌اند. کاربران این کتابخانه‌ها می‌توانند با ایجاد پروفایل‌های شخصی و تعیین تنظیمات، اولویت‌ها و نیازهای اطلاعاتی خاص خود، از خدماتی چون آگاهی‌رسانی موضوعی، آگاهی‌رسانی از فهرست مندرجات و عناوین و مشخصات کتب جدید، آگاهی‌رسانی اپک موضوعی (که همگی را می‌توان نوعی سرویس «به‌هنگام‌سازی من» دانست)، آگاهی‌رسانی از انقضاء زمان امانت، آگاهی‌رسانی از نویسنده / مقاله مورد استناد، آگاهی‌رسانی پروانه ثبت اختراع مورد استناد، آگاهی‌رسانی از اظهارنظرها، نقدها و دیدگاه‌های تازه درباره یک اثر، آگاهی‌رسانی وب‌گاه‌های جدید، آگاهی‌رسانی از مجلات الکترونیکی جدیدی که به‌تازگی به یک پایگاه اطلاعاتی اضافه شده‌اند و ... بهره‌مند شوند.»
عناوین سایر مجلدهای مجموعه پنج جلدی «بازشناختی از دانش‌شناسی» عبارتند از «بازشناختی از علم اطلاعات و دانش‌شناسی»، «بازشناختی از تعامل انسان و اطلاعات»، «بازشناختی از سازماندهی اطلاعات و دانش» و «بازشناختی از کارکرد اجتماعی نهادهای حرفه».
نخستین چاپ کتاب «بازشناختی از مجموعه‌ها و خدمات اطلاعاتی» اثر مشترک امیر ریسمانباف و رحمت‌الله فتاحی، با شمارگان 500 نسخه، در 128 صفحه، به بهای 100 هزار ریال از سوی نشر کتابدار راهی بازار نشر شده است.
شنبه ۲۱ مرداد ۱۳۹۶ - ۱۱:۱۴
نظر شما