ایان مکایون، نویسنده شهیر انگلیسی، از رفتار بدی که در هالیوود وجود دارد انتقاد کرد و فیلمنامهنویسی و اقتباسهای سینمایی را کارهای بیارزش توصیف کرد. به عقیده وی وقتی رمان مینویسید انگار با خدا بازی میکنید اما وقتی فیلمنامهای را به نگارش در میآورید مثل فرشتهای هستید که از آسمان سقوط کرده و به کارهای دمدستی مشغول شدهاید
او با لحنی کنایهآمیز گفته است هنوز شیفته و مسحور جریان روزهای اولی است که هالیوود قصد داشته فیلمی بر اساس رمانش بسازد. در دو دههی گذشته بارها رمانهای مکایون دستمایه اقتباس سینمایی قرار گرفتهاند که معروفترینشان «تاوان» به کارگردانی جو رایت است.
نویسنده رمان «آمستردام» در مورد آثار سینمایی که این روزها از روی رمانها اقتباس میشوند، گفته است: «بسیاری از رماننویسان انگلیسی فکر میکنند میتوانند شاهکاری خلق کنند تا تحولی را در سینمای هالیوود رقم بزنند و پول خوبی را هم از این طریق به جیب بزنند اما در اغلب مواقع این اتفاق نمیافتد.»
برنده جایزه منبوکر گفته است: «همه میدانیم بدی همهجا هست و عمومیت دارد اما آنچه در هالیوود اتفاق میافتد، بسیار تکاندهنده و چشمگیر است به طوری که احتمالاً شگفتزده خواهید شد.»
یان مکایون، این سخنان را لحظاتی قبل از شروع نمایش فیلم «ساحل چسیل» که روز یکشنبه در جشنواره فیلم لندن اکران شد، اظهار کرد.
مکایون، فیلمنامه این فیلم را از روی رمان خود با همین عنوان به نگارش درآورده است. اثر داستان یک زوج جوان را در سال 1960 روایت میکند که درست چند ساعت بعد از ازدواج راهشان از یکدیگر جدا میشود و تلاشی مصیبتبار برای وصال مجدد بینشان در میگیرد. چسیل نام منطقهای در جنوب انگلیس است.
این نخستینبار نیست که رمانهای این نویسنده انگلیسی روی پرده نقرهای روایت میشود. در سال 1997 نیز از رمان دیگر او با عنوان «عشق با دوام» اقتباس سینمایی صورت گرفت. با این همه او اقتباسهای سینمایی را کاری بیارزش و سطح پایین توصیف کرده است.
او نظرش درباره فیلمنامهنویسی برای سینما گفته است «وقتی رمان مینویسید انگار با خدا بازی میکنید اما وقتی فیلمنامهای را به نگارش در میآورید مثل فرشتهای هستید که از آسمان سقوط کرده و به کارهای دمدستی مشغول شدهاید.»
نویسنده رمان «آمستردام» در ادامه گفته است: «با این که این شما هستید که موضوع و شخصیتها را ساخته و موقعیتها را ایجاد کردهاید اما در سطح سایر دستاندکاران فیلم باقی میمانید و هیچ چیز دیگری وجود ندارد. انگار فقط دستورالعملی دادهاید که توسط دیگران در صحنه به غذا تبدیل میشود و این تراژیک است.»
او در مورد اقتباسهای سینمایی از روی آثارش گفته است: «یا دستتان را آغشته و آلوده به نوشتن فیلمنامه میکنید یا عقب میایستید و این کار را نمیکنید.»
نویسنده رمان «تاوان» فیلمنامهنویسی را جزء ژانرهای ادبی نمیداند بلکه تنها یک طرح و نقشه است که باید آن را به دیگران تحویل داد. با این حال مکایون بعد از تماشای فیلم، آثار سینمایی باارزش و همینطور قدرت تاثیر سینما را ستایش کرده است.
او ساختار کلی فیلمی را که بر اساس رمان تازهاش ساخته شده خوب توصیف کرده ولی گفته چیزهای چشمگیری هم از آن جا مانده که میشد با چند صحنه مختصر جبرانشان کرد.
یان مکایون، نویسنده و نمایشنامهنویس انگلیسی سال 1948 میلادی متولد شده است. رمانهای او چندین بار در فهرست نهایی جایزه منبوکر قرار گرفته است و او در سال 1998 میلادی بری رمان «آمستردام» برنده این جایزه شد.
آثار متعددی از او به فارسی ترجمه شده که «تاوان» با ترجمه مصطفی مفیدی، «باغ سیمانی» با ترجمه وحید روزبهانی و «آمستردام» با ترجمه میلاد ذکریا از جمله آنهاست.
نظرات