به‌گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) نشست «نشر مدیریت رسانه» با حضور علی‌اکبر فرهنگی، باقر ساروخانی، داریوش مطلبی و محمود اسعدی عصر روز گذشته یکشنبه (14 آبان ماه) در سرای اهل قلم برگزار شد.
فرهنگی در بخشی از این نشست توضیحاتی را درباره روند شکل‌گیری رشته مدیریت رسانه در دانشگاههای آمریکا و اروپا ارایه کرد و گفت: ضرورت شکل‌گیری این رشته از سال‌های 1980 به بعد به‌تدریج خودش را نشان داد و مقامات دانشگاهی هم سعی کردند این مقوله را مورد توجه قرار دهند. این موضوع همزمان با شکل‌گیری سازمان‌های رسانه‌ای پیگیری شد، اتفاق بزرگی که در غرب رخ داده بود، این بود که بسیاری از این سازمان‌های رسانه‌ای سهامشان در بورس عرضه می‌شد و می‌توان گفت سازمان‌های رسانه‌ای تنها یک روزنامه یا رسانه نبودند که کار اطلاعاتی می‌کردند بلکه نیازمند کار مدیریتی هم بودند.
وی ادامه داد: من نیز در سال 1977 دکترای مدیریت بازرگانی را گرفتم و وارد رشته ارتباطات شدم. این رشته به من بینش گسترده‌تری داد. پس از آن نیز زمانی که به ایران آمدم این رشته را به ایران آوردم. مدیریت رسانه یک مدل میان‌رشته‌ای دارد، من با مطالعه برنامه دانشگاههای آمریکایی و اروپایی تغییراتی جزئی را در دروس این کشورها اعمال کردم و سپس واحدهای درسی مدیریت رسانه را برای تدریس در ایران تدوین کردم. پس از آن نیز شورای عالی انقلاب فرهنگی متقاعد شد که این رشته در ایران در مقطع دکترا تاسیس شود و با همین رویکرد رشته مدیریت رسانه از سال 1379 در ایران راه‌‌اندازی شد و کار خود را آغاز کرد.
این استاد دانشگاه در بخش دیگری از سخنانش درباره تولیدات محتوایی که در حوزه مدیریت رسانه در ایران صورت گرفته نیز توضیح داد: در برهه‌ای از زمان منابعی توسط استادانی چون باقر ساروخانی و مهدی محسنیان راد ترجمه شد و به تدریج این اقدامات تا دهه 90 ادامه داشت و کارهای تالیفی نیز زیاد شد، چون زمینه برای تدوین کتاب صورت گرفته بود و ما توان نظریه‌پردازی و قضاوت پیدا کرده بودیم.
مولف «ارتباطات انسانی» افزود: من به همراه دکتر دانایی کتابی را با عنوان «ارزیابی متوازن» روی موسسه همشهری آغاز کردیم و در واقع در این کتاب تحقیق میدانی را روی فعالیت‌های این موسسه داشتیم که شاید جزء نخستین کارهایی است که در حوزه مدیریت رسانه انجام شده باشد. به‌هرحال این رشته بسیار زنده است و استادانی که وارد این عرصه شده‌اند کار خود را به‌صورت موثری آغاز کردند البته عده‌ای با ترجمه و عده‌ای با تالیف کار خود را ادامه دادند و برخی نیز در این عرصه روش ترکیبی را به‌کار گرفته‌اند.
فرهنگی با تاکید بر حمایت نهادهای متولی چون دانشگاه‌ها از اساتید برای تالیف کتب باکیفیت گفت: اگر ما می‌بینیم در کشورهای غربی و در دانشگاه‌هایی چون هاروارد کتاب‌های برجسته‌ای نوشته می‌شود به این دلیل است که به اساتید فرصت‌های دوساله مطالعاتی داده می‌شود و حقوق و مزایای آنها تامین می‌شود اما آیا در ایران را دست نوازنده‌ای مانند دانشگاه هاروارد برای تالیف کتاب وجود دارد تا جوانانی که می‌خواهند این رشته را نگهدارند بتوانند با حمایت به کار خود ادامه دهند؟
نیازمند کسانی هستیم که رسانه را مدیریت کنند
ساروخانی نیز در بخش دیگری از این نشست با بیان اینکه مدیریت یکی از مهمترین بخش‌های جامعه امروزی است گفت: مدیریت رسانه یکی از رشته‌های مفید و کاربردی در جامعه دانشگاهی است و اگر بتوانیم کسانی را داشته باشیم که قادر باشند رسانه را مدیریت کنند بسیاری از آفات امروزی کاهش می‌یابد.
این استاد دانشگاه در ادامه سخنانش با تاکید بر اینکه باید از غلبه آثار ترجمه‌ای بیرون بیاییم گفت: متاسفانه امروزه وقتی می‌خواهیم رساله دکتری بنویسیم متکی بر این هستیم که ببینیم به‌طور مثال فلان نظریه‌پرداز در ماساچوست چه چیزی گفته است درحالیکه نگاه ما باید این باشد که نظریه‌پردازان ما در ایران چه می‌گویند. برای این کار هم نیامند نظام «تپا» هستیم.
مولف «جامعه‌شناسی ارتباطات» در توضیح این نظام بیان کرد: نخستین مرحله این نظام توان انسان است بدین معنی که در حوزه ارتباطات انسان‌ها باید با یکدیگر همدلی داشته باشند و هرکسی نمی‌تواند وارد این حوزه شود در بخش دوم باید توان افراد را پردازش کنیم و در مرحله سوم باید انگیزش ایجاد شود در غیر اینصورت پردازش تلف می‌شود چرا که انگیزه موتور حرکت است. در مراحل بعدی نیز باید زمینه‌هایی را فراهم کرد که فرد نظریه‌پرداز امکان استقرار داشته باشد تا بتواند از پتانسیل‌های موجود در حوزه کاری خود استفاده کند.
رشته مدیریت رسانه باید انگاره‌زدایی شود
اسعدی نیز در ادامه توضیحاتی را درباره رشته مدیریت رسانه در ایران ارایه کرد و گفت: درباره این رشته می‌توان سوالاتی را مطرح کرد، از جمله اینکه ما چقدر توانستیم به تربیت مدیر رسانه اهتمام داشته باشیم و چقدر توانسته‌ایم جزء پیشگامان این رشته باشیم و مدیر رسانه تربیت کنیم؟
وی در پاسخ به این سوالات عنوان کرد: امکانات دانشگاههای ما در حوزه مدیریت رسانه به‌گونه‌ای است که می‌توانیم حتی تمامی منطقه را تامین کنیم، اما از ظرفیت‌هایمان استفاده نمی‌کنیم. رشته مدیریت رسانه باید انگاره‌زدایی شود چون گرایش جدیدی است. امروز بسیاری هنوز باور ندارند مدیریت رسانه رشته مدیریتی است و اغلب آن را زیرمجموعه‌ای از رشته ارتباطات می‌دانند. به‌هرحال اگر ضرورت این رشته در جامعه احساس شود حمایت‌ها نیز بیشتر خواهد شد. از سوی دیگر تولیدات سازمان‌های رسانه‌ای نیز باید مکمل این حوزه باشد.
این استاد دانشگاه در ادامه سخنانش با انتقاد از نگرشی که نسبت به علوم انسانی در ایران وجود دارد گفت: بخشی از بی‌توجهی‌های رشته مدیریت رسانه به‌دلیل نگاه کلی است که نسبت علوم انسانی در ایران وجود دارد و تا زمانی که این انگاره‌ها عوض نشود وضعیت به‌همین شکل باقی خواهد ماند.
اسعدی در پایان عنوان کرد: بازنگری در دروس مدیریت رسانه یکی دیگر از مسایلی است که باید موردتوجه مسئولان و استادان این رشته قرار گیرد تا انگیزه جدیدی برای دانشجویان این حوزه به‌وجود بیاید.
دوشنبه ۱۵ آبان ۱۳۹۶ - ۱۱:۳۹
نظر شما