خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)- غلامحسین صدری افشار، پژوهشگر تاریخ علم و فرهنگ‌نویس: از جمله دردهای کهنسالی و دراز زیستن، در عزای یارانِ رفته نشستن و خاطره‌‌هاشان را نشخوار کردن است. از سال ۱۳۴۵ تا ۱۳۶۶، جز روزهای تعطیل و دورانی که او زندانی بود، بیشتر روزها همدیگر را می­‌دیدیم و دربارۀ مقاله‌­ها و کتاب‌های در دست انتشار، مسائل چاپ و نشر، رویدادهای علمی، فرهنگی و سیاسی گفت‌وگو می­‌کردیم.

آنچه پرویز شهریاری را در همان دیدار نخستین از بسیاری کسان متمایز می­‌کرد رفتار نرم همراه با متانت و گفتار ملایم او بود. موقع­‌شناسی هوشمندانه و اعتمادبه­‌نفس خالی از تکبر او سبب می­‌شد تا تحسین و اعتماد دیگران را برانگیزد.

فقر خانواده و از دست دادن پدر در خردسالی، زندان و محدودیت سیاسی نتوانست مانع پیشرفت او شود. او بیش از ۶۰ سال معلمی کرد و بیش از ۷۰ سال نوشت. صدها مقاله، بیش از ۱۵۰ کتاب و چندین مجله منتشر کرد، در ایجاد چندین مدرسه و مؤسسۀ انتشاراتی شرکت فعال داشت. هرگز از هدف خود دور نشد، هرگز به آرمان خود پشت نکرد، هرگز موجب گرفتاری کسی نشد، هرگز نخواست از ایران برود. در راه آرمانش هرکار از دستش برمی­‌آمد کرد، بی‌آن‌که آن را به‌زبان آورد و به نمایش بگذارد.
او در سال ۱۳۵۵ چهل و چند روزی به زندان افتاد. جرمش این بود، یکی از شاگردانش که در دانشگاه اهواز پذیرفته شده بود، تمکن مالی برای ادامۀ تحصیل نداشت و شهریاری به‌ او کمک مالی می­‌کرد. این دانشجو به‌خاطر داشتن کتابی دستگیر می‌شود (‌تعجب نکنید. در نظام آریامهری خواندن کتاب‌‌هایی که به تأیید ساواک نرسیده بود، جرم بود) و مقامات از کمک شهریاری به‌ او خبردار می­‌شوند و شهریاری را به جرم داشتن ارتباط با او زندانی می­‌کنند. در سال ۱۳۶۲ هم او به خاطر عضویت در هیئت مدیرۀ شورای نویسندگان و هنرمندان ۲۳ ماه زندانی بود، ولی به‌محض رها شدن از زندان انتشار مجلۀ چیستا و ترجمه و نوشتن کتاب‌ها و تدریس در مدرسه را از سر گرفت و تا واپسین روزهای زندگی کوشید جامعه را با علم و فرهنگ  آشنا کند.

شاید بتوان گفت هیچ­کس در ایران به‌اندازۀ پرویز شهریاری در ترویج ریاضیات سهم نداشته است. این او بود که با انتشار کتاب‌های درسی و غیر‌درسی ساده و جذاب سیمای واقعی ریاضیات را به نوجوانان و جوانان شناساند و نشان داد ریاضیات مفهوم مجرد دور از واقعیات زندگی نیست، بلکه جلوه­‌هایی از زندگی روزمره است و همۀ ما هر روز با ریاضیات سر‌و‌کار داریم.
او نه ریاضیدان بزرگی بود و نه مترجم بسیار توانایی، ولی آنچه را آموخته بود و می­‌دانست برای جامعه ما غنیمت بزرگی بود و او آن را با گشاده­‌دستی و سخت‌کوشی شورانگیزی در‌ اختیار جامعه می­‌گذاشت و این کرامت بزرگی بود. او معلمی توانا و نویسنده‌­ای پرکار بود که خوب و روان می‌نوشت.

عظمت کار و جایگاه شهریاری در چشم مردم چنان بود که سرانجام مقامات از کژتابی با ‌او پشیمان شدند، به او دکترای افتخاری و لوح تقدیر دادند و در شمار چهر­ه‌های ماندگارش درآوردند. از‌آن‌ پس گدایان نام و شهرت به گردش حلقه زدند و کوشیدند او را به‌صورت شخصیتی محفلی و نمایشی درآورند.

در سال‌های آخر گاه در نشست‌های یکشنبه‌شب‌های ما حاضر می­‌شد، در بحث‌ها شرکت می‌کرد‌ و‌ از دوستان می­‌خواست برای چیستا مقاله بدهند.

شاید هیچ­کس بی­‌عیب نباشد. تفاوت انسان‌های بزرگ با دیگران این است که کارهای بزرگشان عذرخواه عیب‌هاشان است. اصلاَ بزرگی هرکس به‌خاطر کار بزرگ اوست. اما آدم‌های حقیر و پست که قادر به‌انجام دادن کار بزرگی نیستند، با سر فروبردن در زندگی خصوصی بزرگان و بیرون کشیدن عیب‌ها و خطاهای بوده یا نابودۀ آنان برای خود شهرت و اعتبار گدایی می‌کنند و این تلاشی بیهوده، ناروا و شیطانی است.

بی­‌شک پرویز شهریاری آن‌گونه که بود توانست سرمشقی برای بسیاری از جوانان جویای دانش و فرهنگ و عشق به میهن و مردم باشد و من بر‌ این واقعیت شهادت می­‌دهم.