پول و قیمتها چگونه بر باورها و ارزشها و احساسات ما تاثیر میگذارد؟ این سوالی است که اریک لونرگن در کتاب «پول» کوشیده به آن پاسخ دهد.
در بخشی از مقدمه این اثر آمده است، پول به رغم نقش محوریاش در زندگی و جوامع ما بسیار اندک شناخته شده است. بسیاری از نگرشها و باورهای ما درباره وام و پس انداز و بازارهای مالی وضعی چندان بهتر از پیشداوریها یا ارزش داوریهای آشفته که به دلایلی صدها سال دوام آوردهاند، ندارد. علم اقتصاد بخشی از این آشفتگی را از بین میبرد اما خود کاستیهایی دارد. علم اقتصاد بسیاری از مهمترین ویژگیهای پول را نادیده میگیرد: پول و قیمتها چگونه بر باورها و ارزشها و احساسات ما تاثیر میگذارد؟ در علم اقتصاد پول وسیلهای است در خدمت اهداف ما و هرگز مستقلا بر ما تاثیری نمیگذارد.
نویسنده این کتاب معتقد است در متون درسی اقتصادی از توضیحات قانع کننده درباره رکود و هراس اثری نیست. اساسا در علم اقتصاد چنین فرض میشود که مردم عقاید خود را براساس ارزیابی عینی از واقعیتها شکل میدهند: فرض بر این است که خود فرایند مبادله یا تعامل اجتماعی بر ما تاثیر نمیگذارد. اما تجربه اریک لونرگن در زمینه روان شناسی انسان با این فرض فرق دارد و او عقل را موهبتی میداند که ما از آن برخورداریم و توان روشنی بخشی دارد، اما غالبا از آن غافلیم و به زحمت آن را به کار میبریم.
به گفته نویسنده کتاب در مقدمه اثر، علم اقتصاد توصیف محدودی از کارکردهای پول به دست میدهد: گنجینه ثروت، واحد محاسبه و واسطه مبادله. عبارت «واسطه مبادله» این مساله را که چرا اساسا به پول اهمیت میدهیم به طرز عجیبی دست کم میگیرد. ما برای رفع نیازهایمان و تامین زندگی خود و خانوادهمان مبادله میکنیم. برای همین است که بیشتر مردم دنیا فکرشان متوجه پول است. این همان کارکرد اصلی پول است که ارسطو آن را ضروری مینامد. این کارکرد غرض اصلی پول را توضیح میدهد اما کار دیگری نمیکند.
در بخشی از مقدمه این اثر میخوانیم: «درک کامل ظرفیت پول در ایجاد بی ثباتی اجتماعی و پیشرفت اجتماعی نیازمند آگاهی ما از چگونگی تاثیر فردی و جمعی چهار ویژگی پول است: وابستگی متقابل، مهار آینده، اندازهگیری و افسون. اما پیش از بررسی دقیقتر این ویژگیها باید درک روشنی داشته باشیم از اینکه پول دقیقا چیست و از کجا میآید. پول بسیار ساده به وجود میآید و از میان میرود و همین مایه شگفتی است. دانستن منشاء پول به توضیح ظرفیت آن برای ایجاد بی ثباتی و این که چرا فرونشاندن وحشت تا این حد آسان است کمک میکند و فرونشاندن وحشت زیادی آسان به نظر میرسد. میکوشیم مشخص کنیم که چرا در برابر دنبال کردن راهحلهای بسیار سر راست و بیهزینه برای وحشت مالی و رکورد مقاوتی چنین سرسختانه نشان داده میشود. به دلایلی نمیتوانیم عاقلانه عمل کنیم و این هم برای ما و هم برای دیگران هزینه گزافی را در بر دارد.»
مخاطبان در کتاب «پول» در پنج فصل با عناوین وابستگی متقابل 1، زمان و پول، اندازه گیری، افسون پول، وابستگی متقابل۲ میتوانند با مباحث این اثر آشنا شوند.
کتاب حاضر با شمارگان ۷۷۰ نسخه در ۱۹۲ صفحه به قیمت ۱۷ هزار تومان توسط نشر منتشر شده است.
نظر شما