به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) فرشته مرگ با ترجمه محمود حدادی در نشر کتاب پارسه به چاپ دوم رسیده است. هاینریش مان، با توماس مان نویسنده سرشناس آلمانی نسبت برادری دارد. او همزمان با شکل گیری وحدت ملی آلمان به سال 1871 دنیا آمد. برخلاف خاندانش که نسب آن ها به  اشراف شمال کشور می رسد، منشی جمهوری‌خواهانه و حتی سوسیالیستی داشت.

هاینریش مان در آستانه‌ قرن بیستم در نویسندگی به پختگی رسید و یکی از سرآمدن ادبیات آلمان لقب گرفت.

محمود حدادی درباره این نویسنده و اثر مهمش می‌نویسد: دو اثر مهم از سال‌های آغازین نویسندگی هاینریش مان، همین رمان فرشته‌ آبی، نوشته‌ 1905 و زیردست، نوشته‌ 1914، بازتاب طنز‌آمیز و تمثیل‌وار این مناسبات وارونه‌ی وطن او در آن روزگارند. این آثار تا به زیر پوست اجتماع نقب می‌زنند و در رگه‌‌های پنهان فکری و فرهنگی توده‌ شعارزده‌ای درون‌کاوی می‌کنند که در همذات‌پنداری‌ای هیجان‌آلود با حاکمانی منحط، کشور خود را به ورطه‌ دو جنگ بزرگ جهانی انداختند. چنین است که می‌توان گفت سیما راستین آلمان در قرن بیستم، خاص در دهه‌‌های سرنوشت‌ساز آغاز این قرن، شاید بیش از همه در رمان‌های اجتماعی هاینریش مان نمود می‌یابد.

در پایان جنگ جهانی اول، دولت قیصری سقوط کرد و آلمان به نظام جمهوری رسید. از آنجا که قانون‌گذاران این جمهوری در وایمار ـ شهر آفرینش ادبی گوته، شیلر، هر در ـ گرد آمدند، این جمهوری، جمهوری وایمار نام یافت. اما روح بزرگان ادبی این شهر که در روزگار خود سخنگویان اومانیسم جهانی بودند، چندان نتوانست حافظ این جمهوری باشد.
دیری نکشید که نظامی‌گری، ملت‌گرایی افراطی و دشمنی با کشورهای پیروز جنگ ـ که به آلمان شکست‌خورده صلحی ناعادلانه تحمیل و بار غرامتی سنگین بر دوش مردم آن گذاشته بودند ـ از نو ذهن عمومی را تسخیر کرد. در این شرایط یک ـ دو بحران اقتصادی نیز اضافه شد و در مجموع هرج و مرجی اجتماعی پدید آورد که بستر رشد قارچ‌وار نیروهای نازی شد.

هاینریش مان که با همه‌ توان هنری و سیاسی خود در حفظ جمهوری وایمار کوشیده بود، اینک کشور خود را بر لبه‌ پرتگاه فاجعه‌ای بزرگ‌تر می‌دید.
با حکومت یافتن هیتلر در سال 1933، وی ناچار از ترک وطن شد، کوتاه زمانی به اسلواکی پناه برد و سپس به فرانسه، کشوری که آن را به خاطر دموکراسی دیرپایش دوست داشت. در این‌جا نگارش رمان تاریخی جوانی و فرجام شاه‌هاری چهارم را به دست گرفت که داستانی است درباره‌ جنگ‌های عقیدتی در فرانسه‌ قرن شانزدهم بر محور زندگی هانری چهارم، شاهی هانری چهارم را به دست گرفت که داستانی است درباره‌ جنگ‌های عقیدتی در فرانسه‌ قرن شانزدهم بر محرو زندگی هانری چهارم، شاهی که توانست به‌رغم تعصب همه‌گیر زمانه، در پرتو بردباری خود در قبال هر دو کیشِ کاتولیک و پروتستان، به خونریزی‌ مذهبی در کشورش پایان دهد و با منشور نانت آزادی دین را به مردم فرانسه هدیه کند.

از دیگر آثار او رمان‌های شهر کوچک و پیپواسپانو نیز نوول کوتاه کناره‌گیری است، داستانی که براساس الگوی آموزشی نظام قیصری نقدی است بر اندیشه‌ی اَبَرانسان نیچه.

در سال‌های جنگ‌جهانی دوّم، هاینریش مان نظر به اعتبار بزرگ خود در میان روشنفکران ضد فاشیسم سرپرست نویسندگان مهاجر در کنگره‌ بین‌المللی نویسندگان برای دفاع از فرهنگ بود، نیز از جمله‌ی بنیان‌گذاران کتابخانه‌ی آزاد آلمان، بنیادی که وظیفه‌ خود می‌دانست کتاب‌هایی را جمع‌آوری و نگه‌داری کند که حکومت هیتلر می‌سوزاند.

با سقوط فرانسه در سال 1941 و اشغال آن به دست ارتش نازی، این نویسنده اومانیست ناچار به هجرتی دوباره، و این بار از راه پرتغال به آمریکا شد. اما در این دیار پیری و بیماری کارش را به انزوا و گمنامی کشاند. وی در سال 1950 در سانتاموینکای کالیفرنیا، در هشتادسالگی درگذشت. اما استخوانش را در سال 1961 به آلمان برگرداندند و در گورستان مشهور دورُتین، در برلین، کنار گور برتولت برشت به خاک سپردند.

فرشته‌‌ آبی حکایت یک دبیر خشک‌اندیش و قدرت‌پرست است که در عشقی پیرانه‌سر به یکی رقاصه‌ عامی، کارش به رسوایی می‌کشد، اما سقوط اخلاقی او بهانه‌ای است برای بندگسلی تمامی یک شهر که صرفا از سر ترس، مصلحت یا که ریا نقاب اخلاق بر چهره پوشانده است. این نقش‌مایه رمان حاضر را از حیث موضوع و روانکاوی اجتماعی در کنار نوول مرگ در ونیز، اثر برادر او توماس مان قرار می‌دهد.

فرشته‌ آبی نام سینمایی این رمان است که در ابتدا با عنوان دوگانه‌ استاد گند، یا عاقبت مرد خودکام انتشار یافت، اما توفیق جهانی روایت سینمایی آن با بازیگری مارلنه دیدریش در سال 1930، نام فرشته‌ آبی را رایج‌تر ساخت.

توماس مان در تفسیر این رمان، با درک جنبه‌یتمثیلی آن، به برادر خود، در غربت و تنهایی آمریکا یادآور شد:«بیش از یک نسل پیش، تو، برادر عزیزم، قصه‌ استاد گند را برای ما نوشتی. البته هیتلر استاد یا معلم نیست. به هیچ وجه! ولی گند هست، و جز گند هیچ. دیری هم نمی‌کشد که زباله‌ تاریخ خواهد بود. و من امیدوارم تو آن پایداری لازم تن و جان را نشان دهی، تا چشمان پیرت شاهد چیزی باشد که خود در جوانی شجاعانه وصفش کردی: عاقبت کار خودکام.»

 فرشته آبی در 264 صفحه و با قیمت27000 تومان در نشر کتاب پارسه منتشر شده است.