علی اصغر سیدآبادی در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، درباره برنامه‌های پایتخت کتاب در سال جاری توضیح داد: طرح پایتخت کتاب ویژگی‌های ثابتی دارد که امسال با رفع عیب‌های سه دوره گذشته و ارزیابی اقدامات انجام شده، تلاش شده است اشکالات سال‌های قبل برطرف شود.
 
وی ادامه داد: در این زمینه تاکید شده است تا هر شهری که در این رقابت شرکت می‌کند، سازمان‌ها و نهادهای مختلف آن شهر برنامه‌ها را اجرا کنند نه فقط اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی، بلکه تمام نهادها، دستگاه‌ها و مردم در آن حضور داشته باشند.
 
سیدآبادی با اشاره به پرونده هر شهر، گفت: پرونده‌ای که از هر شهر به دبیرخانه می‌آید باید به امضای رئیس اداره ارشاد به نمایندگی از نهادهای دولتی و شهردار به نمایندگی از نهادهای عمومی برسد و در آن برنامه‌های تمام بخش‌ها و دستگاه‌های دولتی و غیردولتی همچنین فرهنگی و غیرفرهنگی شهر در آن ارائه شده است.  
 
استفاده از همه ظرفیت های شهر
مدیر کل دفتر مطالعات و برنامه‌ریزی فرهنگی و کتابخوانی با بیان اینکه در این طرح حتی بخش‌های تجاری، بازرگانی، اقتصادی و کارخانه‌ها نیز در حوزه کتاب برنامه دارند، یادآور شد: کتاب از معدود آثار و محصولات فرهنگی است که تاثیر آن محدود به یک حوزه نیست و اگر بخواهید در زمینه توسعه صنعت، پزشکی یا محیط زیست کار کنید باید دانش مربوط به این کار را از طریق کتاب به دست بیاورید، بنابراین تمام سازمان‌ها و نهادها می توانند با هدف پیشرفت کار خود در زمینه توسعه و ترویج کتابخوانی فعال شوند.
 
وی با اشاره به ویژگی دیگر طرح پایتخت کتاب، توضیح داد: در این طرح از نظر جنسیتی اهمیت ویژه‌ای به نقش بانوان و دختران شده است و بر این موضوع تاکید داریم که آن‌ها باید در این طراحی و اجرای برنامه‌ها سهم داشته باشند، در این زمینه حتی برای برنامه‌ریزی هم باید سهم بانوان به صورت ویژه دیده شود.
 
سیدآبادی تهیه برنامه‌ها با تکیه بر منابع محلی را از دیگر ویژگی‌های این طرح معرفی کرد و یادآور شد: اگر در شهری بیشتر برنامه‌ها با تکیه بر بودجه وزارت ارشاد پیش‌بینی و برنامه‌ریزی شود، در داوری‌ها ارزش زیادی نخواهد داشت، زیرا این طرح، مسابقه‌ای میان همه ظرفیت‌های شهرها است و به همین دلیل منابع محلی اهمیت ویژه‌ای در آن دارد.
 
وی تاکید کرد: از سوی دیگر، این مسابقه بین برنامه‌ها در سال آینده است به طوری که از هر شهر سوال می‌کنیم که چه کاری می‌خواهد انجام دهد و چه تضمینی وجود دارد که این برنامه‌ها عملی شود و به نظر من این مهمترین ویژگی‌ای است که به توسعه کتابخوانی در آن شهرها کمک می‌کند.
 
وی از بازپس گرفتن عنوان پایتخت کتاب در صورت عملی نشدن برنامه‌ها در طول سال هم سخن به میان آورد و گفت: از سال گذشته در برنامه پایتخت کتاب، بخشی را گنجانده‌ایم که امسال هم اجرایی می‌شود، به این صورت که اگر شهری نتواند برنامه‌های خود را بر اساس پرونده ای که ارسال کرده اجرا کند و میزان قابل توجهی از برنامه‌ها را بدون دلیل اجرا نکرده باشد، جلسه داوری برای پس گرفتن این عنوان تشکیل می‌شود.
 
نقش پررنگ زنان و نوجوانان
سیدآبادی در بخش دیگر سخنان خود با اشاره به نقش کودکان و نوجوانان، گفت: در ویژگی‌های این برنامه توجه ویژه‌ای به حضور این نسل شده است، فعالیت همه گروه‌هایی که ممکن است به خاطر بزرگسالانه و مردانه بودن برنامه‌ریزی در ایران به حضورشان در برنامه‌ها توجه نشود برای ما اهمیت دارد، می‌توان گفت که این موضوع از شاخص‌های مهم ارزیابی است و در شهرهایی که تاکنون برگزیده شده‌اند، برنامه‌های کودک و نوجوان جایگاه مهمی داشته است.
 
مدیر کل دفتر مطالعات و برنامه‌ریزی فرهنگی و کتابخوانی افزود: از سال گذشته یک شهر به عنوان پایتخت کتاب و چهار شهر به عنوان شهرهای خلاق در ترویج کتابخوانی معرفی شده‌اند و در برنامه‌های این پنج  شهر، سهم زنان و نوجوانان خیلی زیاد است و می‌توانیم بگوییم زنان حتی بیشتر از مردان، برنامه‌های ترویج کتابخوانی را در شهرها دنبال می‌کنند.
 
وی همچنین درباره توجه طرح‌ پایتخت کتاب به مناطق کمتر توسعه یافته نیز گفت: طرح اصلی این کار با توجه به منابع محلی، آیین‌ها و ویژگی‌های هر شهر تهیه و تنظیم شده است و بر این موضوع تاکید داریم که در همه مناطق محروم اجرا شود.
 
سیدآبادی دامه داد: طبق برآوردی که در این سه سال داشتیم، بیشترین استقبال از این طرح در شهرهای کوچک و محروم بوده است و برخی از این شهرهای کوچک حتی تا مراحل نهایی داوری رسیده‌اند البته نه به این دلیل که پول زیادی گذاشتند، بلکه به دلیل برنامه‌هایی که ابتکار و سرمایه انسانی پشت آن‌ها بوده است.
 
سیدآبادی، همچنین از پایان مهلت ارسال پرونده شهرها به دبیرخانه پایتخت کتاب خبر داد و عنوان کرد: هر شهر پرونده خود را تا آخر آذر ماه به دفتر دبیرخانه ارسال کرده است، پس از آن داوری‌ها در دهه نخست دی ماه آغاز و پایتخت کتاب در اسفند ماه انتخاب می‌شود.
 
باشگاه کتابخوانی
علی اصغر سیدآبادی در بخش دیگر صحبت‌های خود به برنامه‌های باشگاه کتابخوانی نیز اشاره کرد و گفت: داوری‌های باشگاه کتابخوانی آغاز شده و رو به اتمام است و طبق برنامه‌ریزی‌های انجام شده، 21 دی ماه مراسم اختتامیه آن برگزار می‌شود.
 
وی با بیان اینکه در سال گذشته به عنوان نمونه این مسابقه را در 15 شهر برگزار کردیم، عنوان کرد: امسال تعداد شهرهای شرکت کننده به 85 شهر افزایش پیدا کرده و علاوه بر آن 15 روستا نیز به شرکت‌کنندگان ما افزوده شده است و به طور کلی 100 شهر و روستا در باشگاه کتابخوانی مشارکت دارند.
 
وی افزود: در این میان کیفیت کارها بسیار ارتقا یافته است و کتاب‌های زیادی توسط اعضای باشگاه خریداری و خوانده شده است، البته بازخورد اصلی را باید در سنجش سرانه کتابخوانی آن شهرها بگیریم، اما از آنجایی که این مطالعه پرهزینه‌ است و حتی از طرحی که اجرا می‌کنیم هزینه آن بیشتر می‌شود، تاکنون اقدامی در این زمینه انجام نشده است.
 
وی درباره شاخص‌های بررسی این طرح نیز گفت: برای سنجش اثرگذاری این طرح چند شاخص داریم که واقعی و قابل سنجش است؛ یکی از آن‌ها میزان خرید کتاب است، در این زمینه از مراکز پخش تهران آمار گرفتیم که سفارش و خرید کتاب این شهرها در سال گذشته چگونه بوده است و در بررسی‌ها مشخص شد در شهرهایی که این طرح ها اجرا شده، میزان سفارش کتاب افزایش پیدا کرده است.
 
سیدآبادی با بیان اینکه مبنای داوری این طرح خواندن و بحث درباره کتاب است، گفت: هر باشگاهی باید از جلسات کتابخوانی برای ما گزارش و فیلم ارسال کند و در آن اسامی کتاب‌هایی که خوانده شده است را اعلام کند، این گزارش‌ها به صورت واقعی آمار کتاب خوانده شده را مشخص می‌کند.
 
به گفته وی، ارزیابی‌ها نشان می‌دهد در بعضی شهرهای محروم، برگزاری این رویداد موجب شده است که فضای شهر تغییر کند به عنوان مثال در رامهرمز و نیشابور ما شاهد تغییرات زیادی در عادت مطالعه و کتابخوانی بودیم و هر هفته شاهد رویدادهای مرتبط با کتابخوانی با مشارکت حداکثری مردم هستیم که نشانه اثرگذاری طرح‌ها است.