کتاب «همسایه روانی شما: جامعهستیزان چگونه آرامش ما را بر هم میزنند» مارتا استاوت ما را با این واقعیت روبهرو میکند که حدوداً یک نفر از هر بیست و پنج نفر جامعهستیز است، یعنی اساسا وجدان ندارد، و نه اینکه این گروه تفاوت بین بد و خوب را نمیدانند، بلکه حد رفتارشان را تشخیص نمیدهند.
جامعهستیز کیست؟ چگونه یک جامعهستیز را تشخیص میدهید؟ وجدان چیست؟ آیا میتوانی فرض کنی یک روز بدون وجدان رو زندگی کنی؟
در کتاب «همسایه روانی شما» مارتا استاوت ما را با این واقعیت روبهرو میکند که حدوداً یک نفر از هر بیست و پنج نفر جامعهستیز است، یعنی اساسا وجدان ندارد، و نه اینکه این گروه تفاوت بین بد و خوب را نمیدانند، بلکه حد رفتارشان را تشخیص نمیدهند. یک نفر از هر بیست و پنج نفر ـ یعنی چهار درصد ـ بدون کمترین احساس گناه یا ندامت میتواند هر کاری که دلش میخواهد بکند.
این افراد، روابط ما، حسابهای بانکی ما، دستاوردهای ما، عزت نفس ما و آرامشمان را به هم میزنند. با این حال حیرتآور است که بسیاری از این نارساییها چیزی نمیدانند، یا اگر میدانند، فقط جامعهستیزی خشونتبار به ذهنشان میرسد نظیر جنایتکاران، قاتلان زنجیرهای، کشتارکنندگان جمعی. کسانی که به عمد بارها و بارها قانونشکنی کردهاند و اگر دستگیر شوند زندانی میشوند و شاید نظام قضایی ما آنها را به مرگ محکوم کند.
ما عموماً از تعداد فراوان جامعهستیزهای غیر خشن در بین خودمان خبردار نمیشویم و معمولا آنها را نمیشناسیم، کسانی که اغلب علنا قانوتشکن نیستند و نظام قضایی رسمی ما حالت تدافعی مختصری در برابرشان میگیرد.
توصیفهای «همسایه روانی شما» به فرد خاصی اشاره نمیکند. در دل روان درمانی مفهوم رازداری نهفته است و نویسنده کتاب هم تلاش کرده امور شخصی افراد حقیقی را حفظ کند. تمام اسامی کتاب خیالی است و سایر خصوصیات قابل تشخیص تغییر داده شده است. برخی از کسانی که در این کتاب ظاهر شدهاند، داوطلبانه رضایت دادهاند، که به صورت ناشناس به تصویر کشیده شوند. در این گونه موارد هیچ سرنخی داده نشده که بتوان شناساییشان کرد.
ماجرای فصل «روز موش خرما» که به طور مثال یکی از فصول این کتاب است، زاییده خیال است. غیر این افراد و ماجراها و گفتوگوهایی که در اینجا آورده شده از بیست و پنج سال کار روانشناسی نویسنده اثر اقتباس شده است. هر چند به علت تعهد نویسنده به رازداری، افراد و ماجراهای عنوان شده در این صفحات اساساً تلفیقی است؛ یعنی در هر مورد افراد زیادی عرضه میشود که خصوصیات و تجارب آنها اقتباس ذهنی است؛ ویژگیهایشان به دقت تغییر یافته و طوری ترکیب شده که یک شخصیت متمایز را نشان دهد.
به هر حال این کتاب تلاش نویسنده برای آگاهی دادن به مردمان خوب درباره همسایه روانیشان و کمک به مقابله آنهاست. به اعتقاد نویسنده کتاب تسلط مردمی که که ابداً وجدانی ندارند بر ما نمونه ویژه بسیار گسترده و ترسناک چیزی است که اف. اسکات فیتز جرالد آن را استبداد ضعیفان خوانده است و به اعتقاد مولف کتاب تمام مردم با وجدان باید بدانند که رفتار روزمره این افراد چگونه است تا بتوانند آنها را بشناسند و با اشخاص اخلاقاً ضعیف و بی رحم رفتار موثری داشته باشند.
با مطالعه این کتاب هر فرد با وجدانی میتواند بیاموزد که همسایه روانی را تشخیص دهد و با علم به آن دست به کاری بزند که هدفهای صرفاً منفعتطلبانه شخصی وی را خنثی کند. دست کم میتواند خود و دوستداراتش را از حیلههای بیشرمانهاش محافظت کند.
کتاب «همسایه روانی شما: جامعهستیزان چگونه آرامش ما را بر هم میزنند» نوشته مارتا استاوت به ترجمه هادی همامی با شمارگان 300 نسخه در 256 صفحه به بهای 20 هزار تومان از سوی انتشارات سبزان منتشر شده است.
نظر شما