به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) نشست رونمایی از کتاب «ما و مسائل فضای مجازی» در سالن مجمع ناشران انقلاب اسلامی مصلای امام خمینی (ره) برگزار شد.

فرشاد مهدی‌پور در این نشست طی سخنانی گفت: نگارش این کتاب سال 90 آغاز شد؛ سالی که شورای عالی فضای مجازی تشکیل شد. این کتاب در سال 93 و 94 دوباره بازنگری و به‌روز شد. این شورا تمام ساختارها و عوامل انسانی را در خود ترکیب کرد تا بتواند پاسخگوی مسائل مربوط به فضای مجازی باشد. سابقه تفکر نسبت به مَجاز در فلسفه ما طولانی است که مقابل دنیای حقیقیان را در نظر می‌گیریم. اما دنیای سایبر در ارتباط با زندگی ما است و آن را تحت تأثیر خود قرار می‌دهد.

وی در ادامه افزود: ایده این کتاب از رساله دکتر داوری اردکانی، تحت عنوان ما و مسئله تجدد الهام گرفته شده و از الگوی چهارگانه پارسونز در این کتاب استفاده شده است. در کشور ما مطالعات دانشگاهی زیادی درباره اینترنت و نسبت آن با مسائل زندگی انجام شده است. برای سیاست‌گذاری درباره فضای مجازی ابتدا باید مسئله‌شناسی کنیم. در موضوع فضای مجازی درباره موضوعات مرتبط با دین در کتاب پرداخته‌ام.

مهدی‌پور عنوان کرد: در حوزه مربوط به جامعه به مسائلی چون آموزش، زنان،خانواده، مسائل حقوقی و... پرداخته‌ام. به مسائل اختصاصی همچون کپی رایت یا فیلترینگ و نشر محتوا نیز پرداخته شده. در حوزه سیاست نیز به موضوعاتی چون دسترسی، جهانی شدن، کار و سازمان‌های نو و مسائل امنیتی و همچنین به مباحثی همچون استعمار فرانو نیز پرداخته‌ام. در حقیقت موضوعات حوزه سایبر سه دسته هستد. دسته اول مسائل مربوط به خود حوزه سایبر است. دسته دیگر مسائلی که از جامعه وارد حوزه سایبر می‌شوند و دسته بعد مسائلی که از فضای سایبر به جامعه و زندگی وارد می‌شوند که در این کتاب به دو مورد آخر بیشتر پرداخته‌ام.
 
در ادامه نشست دکتر عبدالحسین کلانتری گفت: در این حوزه آثار بسیار محدودی وجود دارد که عمدتاً ترجمه‌اند. این کتاب از جمله آثاری است که کاملاً تألیفی است. دغدغه اصلی ما درباره فضای مجازی که در این کتاب به آن پرداخته شده است، مسئله حکمرانی است. دو دهه است که مسئله حکمرانی برای غرب بسیار جدی شده است که حتی در بحث الگوریتم‌ها نیز ورود پیدا کرده‌اند. در این حوزه هر روز مسائل جدیدی مطرح می‌شود و با ورود هر اپ جدید به فضای مجازی، تعریف جدیدی از فضای مجازی ارائه می‌شود. به نکته مهمی در کتاب اشاره شده و آن این است که معنا در ادبیات غرب به اطلاعات تقلیل داده شده و معرفت و حکمت نادیده گرفته شده است.

استاد جامعه‌شناسی دانشگاه تهران در ادامه افزود: فهم امروز ما از فضای مجازی هنوز سطحی و سیاست‌زده است. امروز فضای مجازی تمامی کنش‌های ما را دارد می‌بلعد و تمام کنش‌های ما به‌گونه‌ای معنا پیدا می‌کند که با این فضا پیوند پیدا کند. این مسئله به این مهمی دست‌مایه کش‌مکش‌های سیاسی شده است. نمی‌توان گفت فضای مجازی باشد یا نباشد. مگر می‌شود که نباشد؟ فناوری‌ها معمولاً با تمدن و فرهنگ نسبت دارند. فضای مجازی از جامعه برخاسته و توسط آن شکل گرفته؛ اما دارد جامعه را می‌بلعد و می‌گوید اگر با من پیوندی نداشته باشی، از بین خواهی رفت.

وی همچنین گفت: نکته مهم دیگر نسبت نظام سرمایه‌داری با این اتفاق است. چنین اتفاقی برای اولین بار است که در تاریخ دارد رخ می‌دهد. نظام سرمایه به این نتیجه رسیده که برای پویایی خودش، باید این فضا را در اختیار بگیرد. نظام سرمایه‌داری همه چیز را تبدیل به کالا می‌کند و تمایل دارد که تا انتهای آن پیش رود و تسخیرش کند. درباره فضای مجازی فقط نباید به محتوا توجه کنیم و فکر کنیم اگر آن را مدیریت کنیم، همه مشکلات حل می‌شود. در کتاب به‌خوبی اشاره شده که ذات فضای مجازی بر دین‌داری ما تأثیر دارد و قلب محتوا می‌کند.