سیدعباس صالحی در آیین افتتاحیه نمایشگاه قرآن:
پس از انقلاب 38 هزار عنوان کتاب در حوزههای قرآنی چاپ شده است
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در آیین افتتاحیه بیست و ششمین نمایشگاه بینالمللی قرآن کریم، بیان کرد: پس از انقلاب حدود 38 هزار عنوان کتاب در حوزههای مرتبط با قرآن چاپ شده که حدود 16 هزار عنوان از آنها در زمینه علوم قرآنی و بیش از 9 هزار عنوان نیز در حوزه تفسیر و معارف قرآنی بوده است. اگر این حجم را با پژوهشهای قرآنی پیش از انقلاب مقایسه کنیم، غیرقابل تطبیق است.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در این آیین گفت: جریان، پایداری و بازسازی تمدن اسلامی و نگرشهای دینی، اجتماعی و سیاسی در قرن اخیر، با قرآن آغاز شد و جمهوری اسلامی مفتخر است که رهبران آن با نگاهی قرآنی انقلاب را آغاز کرده و ریشههای انقلاب با قرآن گره خورده است.
وی ادامه داد: کسانی که در خیزش بزرگ انقلابی تاثیرگذار بودند افرادی هستند که اندیشههای اصلاحی خود را در جامعه اسلامی ایران با نوعی ارتباط بخشی با معارف قرآنی آغاز کردند. این بزرگان سهم زیادی در تاسیس انقلاب داشتند. نگاهی به عمر 40 ساله انقلاب اسلامی نشان میدهد که مسیر قابلتوجهی را در اتفاقات قرآنی پیمودهایم. نام این دوره از نمایشگاه «قرآن چلچراغ هدایت» نیز ایهام و ارجاعی به عمر 40 ساله انقلاب اسلامی دارد که انقلاب در این چهار دهه، نسبت به قرآن چه خدمات قابلتوجهی داشته و دارد.
صالحی اظهار کرد: سهم اتفاقات جمهوری اسلامی در این 40 سال نسبت به قبل از انقلاب، قابل مقایسه نیست. در این مدت اتفاقات مختلفی در حوزههای مختلف قرآنی رخ داده است. پس از انقلاب حدود 38 هزار عنوان کتاب در حوزههای مرتبط با قرآن چاپ شده که حدود 16 هزار عنوان از آنها در زمینه علوم قرآنی و بیش از 9 هزار عنوان نیز در حوزه تفسیر و معارف قرآنی بوده است. اگر این حجم را با پژوهشهای قرآنی پیش از انقلاب مقایسه کنیم، غیرقابل تطبیق است. در حوزههای دیگری هم که به نوعی با قرآن مرتبط هستند، اتفاقات با همین شتاب دیده میشود.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، گفت: اکنون چندین موسسه قرآنی فعال و نیمه فعال در کشور وجود دارد که نشانگر تکاپو در عرصه قرآن است. جریان مردمی قرآنگرایی و قرآنگستری در این مدت قابلتوجه و مشهود و غیرقابل انکار بوده است. در سالیان مختلف چندین هزار نفر در بیش از 10 رشته در مسابقات قرآنی به رقابت پرداختهاند که نه تنها با پیش از انقلاب، بلکه با سدههای گذشته نیز قابل مقایسه نیست.
وی در ادامه با اشاره به فعالیتهای قرآنی در فضای مجازی، اظهار کرد: امروز حدود 400 سایت فعال و بیش از 500 نرمافزار قرآنی که فعالیتهای آنها به گسترش خدمات قرآنی کمک میکنند در کشور ایجاد شده است. در این 40 سال، رابطه مساجد با قرآن نیز عمیقتر شده بهطوریکه در طرح تلاوت قرآن بیش از 30 هزار مسجد و در تلاوت روزانه قرآن هم بیش از 6 هزار مسجد مشارکت میکنند.
صالحی افزود: در زمینه ترجمه قرآن به فارسی و زبانهای دیگر نیز گامهای موثری برداشته شده است. اگر پیش از انقلاب تعداد محدودی ترجمه قرآن وجود داشت، امروز دهها ترجمه خوب به زبان فارسی داریم؛ ترجمههای خوبی که تلاش کردند خود را به مفاهیم اصیل قرآنی نزدیک کنند. دهها ترجمه قرآن به زبانهای دیگر نیز به نوعی فرصتسازی و فرصتیابی است برای اینکه قرآن کریم با نگاه به معارف اهل بیت (ع)، فضاهای بیرونی را پیدا کند.
مقام عالی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، ادامه داد: بخش قابلتوجهی از ذخایر قرآنی ما در 40 سال اخیر، پایاننامههای قرآنی بوده که پیوند قرآن با علم و پژوهش است. هنوز هم میتوان شاخصههای دیگری افزود و مدعی شد که حرکات قرآنی جامعه ایرانی در این 40 سال، انبوه و قابلتوجه بوده و بسیار موجب امتنان است که خداوند این فرصت را برای جامعه ایرانی و جمهوری اسلامی فراهم کرده است.
وی همچنین گفت: نمایشگاه بینالمللی قرآن کریم نیز یکی از اتفاقات مهمی است که ربع قرن از برگزاری آن میگذرد. این نمایشگاه فرصتهایی را برای اتفاقات مختلف قرآنی در ماه رمضان فراهم میآورد. نمایشگاه قرآن فقط منحصر به تهران نیست و همزمان در کل کشور نمایشگاههای قرآنی در ماه مبارک برگزار میشود. پهنه جغرافیایی نمایشگاه قرآن برخلاف بسیاری نمایشگاههای دیگر، به وسعت تمامی ایران است. این نمایشگاه نوعی فرصتسازی برای ارائه و دیده شدن تازهها و فرآوردههای تازه قرآنی است. تحولات و تکامل موضوعات و حوزههای قرآنی در این نمایشگاه دیده میشود.
صالحی تاکید کرد: این نمایشگاه به دلیل گستره و تنوع موضوعی، فرصتهای مختلفی برای بازدیدکنندگان ایجاد میکند چراکه همه پهنه زندگی انسان را دربرمیگیرد و به قشر و سن خاصی نیز برنمیگردد. نمایشگاه قرآن، گسترهای به پهنای ایران است.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، افزود: کارنامه 40 قرآنی در انقلاب درخشان بوده، ولی با تمام اقدامات انجام شده نیاز داریم اتفاقات بیشتر و بهتری بیافتد. جمهوری اسلامی که پرچم قرآن را بالا برده، موجب شده توقعات بیشتری را متوجه خود کند و تعهدات بیشتری نیز دارد. ما امروز نیاز به نظریهپردازیهای بیشتر در حوزه معارف قرآنی داریم. بهنظر میرسد شتاب ما در استفاده از گوهرهای قرآنی در حوزه علوم، معارف و پژوهشهای میانرشتهای کافی نیست.
وی ادامه داد: فرصتهایی که برای انس لفظی با قرآن ایجاد میشود مهم است چون واژگان قرآن فضای زندگی را عطر میکند، ولی اگر میخواهیم در حوزه معرفتی داخل و خارج این عطر ماندگار شود، باید به حوزههای نظریهپردازی قرآنی توسعه و عمق بیشتری بدهیم. باید فرصتهایی برای گفتوگوی اندیشهای ایجاد شود تا از قرآن بیشتر بیاموزیم و با عمقبخشی به تبادلات نظری، فرصتهای ارتباط با معارف قرآن را برای خود وسیعتر کنیم. جریان نظریهپردازی قرآنی ما به سرعت انس لفظی با قرآن نیست و این میتواند برای جمهوری اسلامی که داعیه پرچمداری قرآن برای جهان اسلام را دارد، مخاطرهآمیز باشد.
صالحی در این زمینه گفت: باید طوری عمل کنیم که کتابهای قرآنی و حرفهای قرآنی ما در جهان بارها خوانده و ترجمه شود. جهان اسلام باید درک کند که معارف اسلامی را از ایران میتواند بشنود و این احساس در جهان اسلام زنده شود که به کتابی که از ایران میآید، نیاز دارد.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به اینکه باید خود را از سطح مناسبات حس و ذهن به مناسبات وجودی با قرآن نزدیک کنیم، بیان کرد: به اعتقاد من سه سطح ارتباط با قرآن وجود دارد؛ سطح اول انس لفظی با قرآن مانند کتابت، حفظ و قرائت قرآن است. سطح دوم، ارتباط با مفاهیم و معارف قرآنی است که نسبت ذهن و عقل انسان با قرآن است و سطح سوم ارتباط وجودی با قرآن به معنی ارتباط هستیشناسانه با قرآن است. در این سطح باید ببینیم قرآن و تلاوت قرآن چقدر در ازدیاد ایمان ما تاثیرگذار است. چقدر با خواندن و ارتباط با قرآن، از شک و حیرت بدوی فاصله میگیریم و به یقین متعالی نزدیکتر میشویم. همچنین باید دید این ارتباط چقدر در رفتار ما تاثیرگذار است.
وی درباره توسعه حوزه هنرهای قرآنی نیز ادامه داد: در پارهای از هنرهای قرآنی مانند خوشنویسی، کتابت و صنایع قرآنی از گذشته کارنامه درخشانی داریم، ولی بهنظر میرسد مناسبات قرآنی عمیقتری در این حوزه نیاز است و بسیاری از عرصههای آن هنوز جای کارهای تازه بسیاری دارد. از جمله در حوزه هنرهای آوایی قرآن نیازمند اطلاعات تازهای هستیم. باید در حوزههایی که کمتر پیشینه داشتهایم، سرمایهگذاری کنیم.
صالحی در پایان سخنانش گفت: امیدوارم این نمایشگاه امسال و سالهای آتی بتواند پایگاه محکمی برای اتفاقات بهتر در حیطه خدمت به قرآن کریم باشد.
نظر شما