در نشست «سیر مطالعاتی نهجالبلاغه» مطرح شد؛
نهجالبلاغه نباید ما را به آسیب نهجالبلاغهبسندگی دچار کند
حجتالاسلام والمسلمین سید محمدکاظم طباطبایی در نشست «سیر مطالعاتی نهجالبلاغه»، بیان کرد: نهجالبلاغه نباید ما را به آسیب نهجالبلاغهبسندگی دچار کند. بهعنوان یک کتاب جامع میتوانیم روی آن تمرکز کنیم ولی این کتاب، تنها جزئی از میراث شیعه است.
حجتالاسلام طباطبایی در این نشست گفت: نهجالبلاغه این قابلیت را دارد که اگر کسی با آن ارتباط برقرار کند، مشتاق به آن میشود.
وی با اشاره به اینکه خواندن و فهم نهجالبلاغه پنج مرحله دارد، افزود: مرحله نخست، مرور و درک ساده است. در این مرحله بهتر است فقط با متن آشنا شد و از مطالبی که دارای صنایع ادبی و یا دشواریهایی در فهم هستند، پرهیز کرد که ممکن است شبهه ایجاد کنند؛ در مرحله نخست باید محتوا و مضمون مدنظر قرار گیرد. مرحله دوم، دریافت درک متوسط از نهجالبلاغه است. در این مرحله علاوه بر مطالعه حکمتها، نامهها و خطبهها، حداقل سه تا پنج ترجمه را با هم مقایسه کنید. مقایسه ترجمهها، دقت و ارتباط مخاطب را بالاتر میبرد و تازه ظرافتهای متن را درک میکند. از جمله ترجمههای خوب میتوان به ترجمه مرحوم موسوی اردبیلی یا مرحوم شهیدی یا ترجمه محمد دشتی اشاره کرد.
این نهجالبلاغهپژوه تصریح کرد: مرحله سوم، درک تفصیلی است. در این مرحله دوبارهخوانی همراه با شرح فارسی برای مخاطبان فارسی زبان لازم است. البته در این مرحله هم نمیخواهیم وارد مباحث ادبی و اعتقادی شویم. در مرحله چهارم، باید متون ادبی و مطالب شبههدار و دشوار را ملاک قرار دهیم. در این مرحله باید به شرحهای نهجالبلاغه از جمله شرح ابن ابیالحدید و یا شرح مرحوم شوشتری نیز تاکید داشت. رابطه مضمونی قرآن و نهجالبلاغه میتواند ما را با عمق نهجالبلاغه بیشتر آشنا کند. سه مرحله نخست، زمینه را برای ورود به متون دشوار فراهم میکند. درباره متون دشوار نهجالبلاغه، کتاب و مقالات زیادی نوشته شده است.
حجتالاسلام طباطبایی در معرفی مرحله پنجم نیز گفت: این مرحله به مطالعه و فهم متون توحیدی اختصاص دارد. فهم دشواریهای این مرحله، مبتنی بر آماده شدن زیرساختهای لازم است. از جمله این زیرساختها میتوان به آشنایی با مباحث عقلی و فلسفی اشاره کرد. مطالعه شرحهایی که درباره نهجالبلاغه نوشته شدهاند، در این مرحله موثر است.
وی با اشاره به اینکه گذر از این پنج مرحله به حدود پنج سال زمان نیاز دارد، ادامه داد: در این زمان حداقل پنج بار توانستهایم، نهجالبلاغه را مرور کنیم. مطالعه کتابهایی درباره تاریخ، مصادر و مستندات، پیشینه و عصر تالیف و فضای صدور روایات نهجالبلاغه میتواند در فهم آن کارساز باشد. برای فهم دقیق نهجالبلاغه، نیاز به ادبیات عربی غنی و عمیق است. در فهم نهجالبلاغه باید به مرحلهای برسیم که بتوانیم با زیباییهای ادبی نهجالبلاغه ارتباط برقرار کنیم.
این نویسنده و پژوهشگر حوزه دین، اظهار کرد: امیرالمومنین (ع) نسبت به دنیا تصویرگری بسیار زیبایی دارد که میتوان از آنها اشعار زیبایی سرود و آثار هنری ماندگاری خلق کرد. تاکنون به تصویرسازیهای هنری نهجالبلاغه کمتر پرداخته شده است. نهجالبلاغه را تنها بهعنوان یک متن تاریخی نبینیم، بلکه باید آنرا وارد زندگی امروز کنیم.
حجتالاسلام طباطبایی، افزود: نهجالبلاغه نباید ما را به آسیب نهجالبلاغهبسندگی دچار کند. بهعنوان یک کتاب جامع میتوانیم روی آن تمرکز کنیم ولی این کتاب، تنها جزئی از میراث شیعه است. میتوان در دایره حدیثی شیعه و مسلمانان در کنار قرآن و با بهرهگیری از خرد انسانی، معارف این اثر ارزشمند را استخراج کرد.
نظر شما