به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) به نقل از بوک دیزاینر، در سراسر دنيا هر سال انتشار كتاب به ميزان قابل توجهی افزايش می‌یابد و به همین نسبت مراکز فروش و انتشار کتاب نیز زیاد می‌شود. مسئله حق تالیف و حفاظت از حقوق نویسنده نیز موجب می‌شود هر روز ابزارهای جدیدتری برای شناسنامه‌دار کردن کتاب‌ها ابداع شود که فعلاً تنها ابزار کارآمد و البته قدیمی شابک است. شماره استاندارد بین‌المللی کتاب یا شابک (ISBN) شماره‌ای متشکل از ۱۰ یا ۱۳ رقم که به کتاب‌های منتشرشده منسوب می‌شود و هر شماره منحصر به یک کتاب است، اما تجدید چاپ کتاب باعث تغییر شابک نمی‌شود. البته در سال ۱۹۶۶ استانداردی دیگر به نام شماره‌گذاری استاندارد کتاب (SBN) برای این منظور ایجاد شد.
در سال ۱۹۶۷ استاندارد شابک برای اولین بار به صورت ده رقمی مطرح شد و در نهایت در سال ۱۹۷۰ توسط سازمان بین‌المللی استانداردسازی (ایزو) به عنوان استاندارد ایزو ۲۱۰۸ در سال ۱۹۷۰ به چاپ رسید. از آن زمان تا پایان سال ۲۰۰۶ شابک‌ها ده‌رقمی بودند. از سال ۲۰۰۷ برای آن که تعداد بیشتری کتاب را بتوان شماره‌گذاری کرد، شابک سیزده رقمی شده است.
در سال 1967 در انگلستان يا شماره استاندارد كتاب توسط اسميت كه با استفاده از آن، ديگر بكارگيری اطلاعات كتابشناختی از قبيل عنوان، نام نويسنده و ساير مشخصات نشر. در همين زمان آمريكایی‌ها هم در اجراي چنين طرحی با كشور انگليس مشاركت و همكاری كردند كه توسط شركت «باوكر» توسعه يافت. در سایت این شرکت به نشانی
https://isbn.org راهنمایی برای دریافت شابک وجود دارد که در قالب پرسش و پاسخ برای ناشران وجود دارد که در پرسش‌های ابتدایی به نیاز وجود شابک برای کتاب‌ها اشاره شده است. در پاسخ به این سوال که چرا باید همه کتاب‌ها این شماره را داشته باشند، به وجود شابک حتی قبل از نوشتن کتاب تاکید شده است که در حقیقت در بازار کتاب کنون با این حجم کتاب در حفظ حقوق نویسندگان ضروری است.
ظهور کتاب‌های الکترونیک و افزایش علاقمندان به این کتاب‌ها در سال‌های اخیر موجب پدیده خودانتشاری توسط نویسندگان شده است. امروزه بسیاری از نویسندگان ترجیح می‌دهند کتابهایشان را خودشان منتشر کنند و به همین خاطر سایت شابک آمریکا امکانی برای حفظ حقوق این نویسندگان در نظر گرفته است که وقتی به سایت شرکت باوکر مراجعه کنید متوجه این قضیه خواهید شد. کلاً هر ناشری در آمریکا بخواهد کتابی چاپ کند باید برای دریافت یک شابک برای هر عنوان کتاب مبلغ 125دلار پرداخت کند ولی اگر تعداد عناوین افزایش پیدا کند تخفیف‌هایی در نظر گرفته می‌شود. برای ناشران بسته‌هایی در نظر گرفته شده است تا با بالا بردن تعداد درخواست‌های خود از این تخفیف‌ها استفاده کنند. بر همین اساس ناشران برای دریافت بارکد برای کتابهایشان نیز باید مبلغ ناچیزی پرداخت کنند که در سال 2018 این مبلغ به ازای هر 5 عدد بارکد 25دلار تعیین شده است. در مورد ناشران مستقل یا خودناشران مبالغ و هزینه‌های دریافت شابک کمی سبک‌تر در نظر گرفته شده است.
به نوشته سایت شرکت باوکر کاربران و ناشران وقتی یک شابک خریداری کنند، علاوه بر اطمینان از حفظ حقوق نویسنده و ناشر می‌توانند به فروش بیشتر کتاب‌شان نیز امیدوار باشند. مسئولان این شرکت اعتقاد دارند کتاب‌های دارای شابک معتبر در بازار کتاب به سادگی قابل شناسایی و جستجو هستند و به همین خاطر فروش آن‌ها نسبت به دیگر کتاب‌ها با سهولت بیشتری انجام خواهد شد.
چهارشنبه ۹ آبان ۱۳۹۷ - ۰۹:۱۴
نظر شما