به گزارش خبرگزاری کتاب ایران‌(ایبنا) به نقل از ستاد خبری همایش «حق مالکیت ادبی؛ گفته‌ها و ناگفته‌ها»، محمد حسینی، با اشاره به اینکه به خاطر رعایت نکردن کپی‌رایت، به کشور ما به‌عنوان یک راهزن فرهنگی نگاه می‌شود، گفت: اینکه ناشران آثار مهم‌ترین نویسندگان جهان را به بهای اندکی منتشر کنند، جدا از شکل نامناسبی که در سطح جهان دارد، به تولید نویسندگان داخلی نیز صدمه می‌زند. چراکه ویترین محدود کتابفروشی‌های ما از این آثار که اغلب با ترجمه‌های متعددی بیرون می‌آیند، پُرمی‌شود و فضا را برای هم‌صنفان من کوچک و کوچکتر می‌کند.

این نویسنده افزود: معمولا آثار نویسندگان خارجی برای ترجمه از صافی‌های متعددی عبور می‌کند، ازجمله صافی جوایز داخلی و بین‌المللی. درنهایت ما با حدود هزار نویسنده بسیار حرفه‌ای از جمعیت چندمیلیاردی جهان روبرو هستیم که آثارشان بدون پرداختن حق و حقوقی به نویسنده یا بازماندگانش با ترجمه‌های مکرر به بازار می‌آید. این اتفاق زشتی است که جلوه بدی از فرهنگ ایران به نمایش می‌گذارد و از طرف دیگر ناشران خارجی با این پیش‌فرض به ادبیات ایران نگاه می‌کنند که توانایی تولید فکر را ندارد و سارق اندیشه دیگران است، برای همین کمتر به سراغ آثار ایرانی می‌روند.

حسینی گفت: اعتقاد شخصی من این است که ادبیات معاصر ما بسیار درخشان است و قابلیت رقابت با برخی از مهم‌ترین آثار جهان را دارد. ممکن است در تکنولوژی کشور پیشرفته‌ای نباشیم، اما یکی از پایه‌ها و ستون‌های محکم ادبیات در طول تاریخ بود‌‌‌ه‌ایم. ولی گیریم که اینطور نباشد، یعنی ادبیات ما ضعیف‌تر و ادبیات ترجمه قوی‌تر باشد، کسی که اثر قوی‌تر را می‌خواهد باید بهای آن را بپردازد و دزدی راه مناسبی برای دسترسی آسان به کالاها نیست.

عضو هیات مدیره انجمن صنفی داستان‌نویسان تهران در بخش دیگری از سخنان خود به موضوع قراردادهای نشر میان نویسنده و ناشر پرداخت و ادامه داد: در بخش داخلی قوانین حداقلی وجود دارد، اما این قوانین نقص دارند و آنچه امروز در قراردادهای نشر وجود دارد، کفه‌اش به نفع ناشران سنگین است، زیرا اتحادیه ناشران سال‌هاست که تشکیل شده و آن‌ها خودشان را بنگاه اقتصادی فرهنگی می‌دانند و به‌طور طبیعی پیگیر منافع خودشان بوده‌اند، درحالی‌که ما تازه دارای یک انجمن صنفی شده‌ایم و داریم کنار هم نشستن و همفکری را مشق می‌کنیم.

این نویسنده با اشاره به برخی نقاط گنگ این قراردادها گفت: قراردادهای نشر اغلب تاریخ‌ روشنی ندارند، تیراژ‌ها در آن ذکر نمی‌شود و در واقع همه چیز در اختیار ناشر است. در بند آخر همه این قراردادها هم ماده‌ای آمده است که اگر اختلافی در رعایت قوانین این قرارداد پیش آمد باید هر طرف یک داور مُرضی‌الطرفین معرفی کند و نظر او حکم قطعی است. همین یک بند کل قرارداد را از جنبه حقوقی خارج می‌کند و شما نمی‌توانید آن را در محاکم مطرح کنید. یا در هیچکدام از قراردادها ذکر نشده که وقتی کتابی در بازار تمام شد طی چه مدتی باید دوباره تجدید چاپ شود. به همین خاطر انبوهی از کتاب‌های مهم تاریخ ادبیات سال‌های سال است که در اختیار ناشر بوده و تجدید چاپ نشده و نویسنده هیچ کاری نمی‌تواند بکند.

وی بین کرد: انجمن صنفی داستان‌نویسان تهران در تلاش است که قراردادی را به‌عنوان قرارداد تیپ ارائه کند که منافع هر دو طرف یعنی ناشر و نویسنده را دربربگیرد، چراکه در اساسنامه انجمن بر حمایت از حقوق صنفی تاکید شده و حق مالکیت فکری و معنوی جزو اولین اقداماتی است که ما در این انجمن در پیش گرفته‌ایم.

حسینی گفت: اگر ما به قانون جهانی کپی‌رایت بپیوندیم، خواه ناخواه بحث ممیزی هم باید حل بشود، چراکه هیچ نویسنده‌ای در هیچ‌کجای جهان ممکن نیست به ناشر این اختیار را بدهد که هرکجای کتاب را که خواست حذف کند. به همه این دلایل انجمن صنفی داستان‌نویسان تهران با همه توان خود پیگیر پیوستن ایران به کنوانسیون برن است و قصد داریم در همایش کاشان از مخالفان این قانون هم دعوت کنیم تا حرف‌های خود را بزنند و همه اشکالات سر راه مورد بررسی قرار بگیرد.

همایش دو روزه «حق مالکیت ادبی؛ گفته‌ها و ناگفته‌ها» از سوی انجمن صنفی داستان‌نویسان استان تهران و با همکاری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی شهریور ماه امسال در کاشان برگزار می‌شود.