کتاب «نسبیت: خاص و عام» نوشته یوسف ثبوتی به پیشخان کتابفروشیها آمد.
به اعتقاد مولف اثر در مقدمه کتاب، در ایران ما برنامه آموزش دانشگاهی فیزیک کموبیش بهروز است. مانند همه جای دنیا، از مجموعهای از درسهای اصلی، مجموعهای از درسها در گرایشهای گوناگون، و چند درس ریاضی و ریاضیـ فیزیک تشکیل میشود. فرض بر این است که دانشآموخته و پژوهشگر فیزیک، نخست باید مبانی و اصول موضوعه فیزیک را خوب یاد بگیرد و سپس به آموختن درسهای تخصصی مورد نظرش بپردازد. درسهای اصلی فیزیک در عرف دنیای امروز که انتظار میرود هر فیزیکدان، صرف نظر از تخصص گرایشیاش، بلد باشد عبارتاند از مکانیکهای کلاسیک و کوانتومی و نسبیتی، ترمودینامیک و مکانیک آماری، الکترومغناطیس کلاسیک و احیانا کوانتومی.
نویسنده کتاب معتقد است: مطالب درسی برای دانشجوی ایرانی پروپیمان نوشته شده است. منابع درسی و پژوهشی هم، به خصوص در مقاطع تحصیلی کارشناسی ارشد و دکتری به زبانهای بیگانه و معمولا زبان انگلیسی است. اگر بتوان برنامههای روی کاغذ آمده و تصویبشده را اجرا کرد بسیار مطلوب و مغتنم خواهد بود. ولی تجربه بیش از نیم قرن تدریس دانشگاهی نویسنده چیز دیگری میگوید. نخست اینکه، دانشجوی ایرانی زبان خارجی نمیداند و استادش هم در بسیاری از موارد زباندانتر از شاگردش نیست. دوم، عده زیادی از دانشجویان و استادان ایرانی، به هر بهانه موجه و ناموجه، فکر و ذکر شبانهروزیشان یاد گرفتن و یاد دادن نیست. در نتیجه در بیشتر مراکز آموزش عالی ما، حتی نیمی از برنامههای تکلیفی هم در کلاس درس و بیرون از آن به بحث گذاشته نمیشود.
به گفته ثبوتی، همه زیرشاخههای فیزیک مبتنی بر اصول موضوعهاند، دانشجوی فیزیک تا با این اصول انس نگیرد، به تواناییها و زیباییهای فیزیک راه نخواهد برد؛ به وسعت و مجال اندیشهورزی که در آن نهفته است دست نخواهد یافت و در کاربردهای نظری و عملی فیزیک در خواهد ماند.
در کتاب حاضر، بر مبانی نظری و جهانشمولی اصول موضوعه فیزیک تاکید میشود. به این ترتیب شاید بتوانیم تصویر نسبتا جامعی از نظام فکری و منطقی که فیزیک بر آنها استوار است برای مخاطب ایرانی ترسیم کرد. در این کتاب کم حجم که نام آن را «نسبیت: خاص و عام» گذاشتهاند، نویسنده با خواننده تازهکار، ولی کنجکاو، از چند چیز سخن میگوید: مبانی و اصول موضوعه الکترومغناطیس و ثابت بودن سرعت نور؛ برابری ناظران لخت و ثابت بودن سرعت نور برای همه آنها، و مألا پیدایش نسبیت خاص؛ شواهد مشاهداتی تایید کننده درستی نسبیت عام و بعضی یافتههای اخترفیزیکی و کیهانشناسی بر پایه نسبیت عام.
در سراسر کتاب بیشتر به شرح و بسط اصول پرداخته شده است. کوشیده شده اندازه کتاب برای تدریس در دورههای کارشناسی ارشد و بالاتر، برای دانشجوی ایرانی در یک سال تحصیلی، امکانپذیر باشد.
کتاب «نسبیت: خاص و عام» نوشته یوسف ثبوتی با شمارگان 500 نسخه در صفحات 206 به قیمت 1600 به تازگی از سوی مرکز نشر دانشگاهی در اختیار علاقهمندان قرار گرفته است.
نظر شما