به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) از مشهد؛ دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد امروز یکشنبه ششم آبان‌ماه میزبان برگزاری مراسم بزرگداشت استادی گرانمایه و نام آشنا از سرزمین افغانستان و مقیم ایران با سوابق برجسته در حوزه‌های نویسندگی، نسخه‌شناسی، تصحیح، ویراستاری و پژوهشگری زبان و ادبیات فارسی بود.

طی این مراسم که به همت گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه فردوسی مشهد با همکاری معاونت پژوهشی دانشکده ادبیات و علوم انسانی این دانشگاه و با حضور مدیر عامل موسسه خانه کتاب، مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی، معاون فرهنگی شهر کتاب تهران، ریاست و اعضای هیئت علمی، اساتید، رئیس بنیاد حمایت از محصلین افعان و جمعی از مدیران و فعالان فرهنگی و ادبی، دانشجویان و علاقه‌مندان به حوزه فرهنگ و ادب پارسی برگزار شد، بسیاری از اساتید و فعالان فرهنگی به ایراد سخنانی در ارتباط با مایل هروی پرداختند.

متن پژوهی، عرفان، فرهنگ و یکپارچگی زبان فارسی؛ محورهای اصلی آثار مایل هروی

محمدجعفر یاحقی، نجیب مایل هروی را یک دانشمند فقید و آگاه در حوزه فرهنگ و زبان پارسی معرفی و اظهار کرد: حوزه‌های متن‌پزوهی، عرفان و تصوف، فرهنگ و همچنین یکپارچگی قلمرو زبان فارسی حوزه‌های اصلی علاقه‌مندی و آثار ایشان را دربرمی‌گیرند.

استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه فردوسی مشهد هروی را عرفان‌پژوهی خاص و منحصر به‌فرد عنوان کرد و گفت: پس از حوزه متن‌‌پژوهی و نسخه شناسی که آثار وی در این زمینه‌ها راه‌گشای بسیاری از محققان است، حوزه عرفان‌پژوهی و عرفان شناسی زمینه تخصصی ایشان است.

عضو پیوسته شورای فرهنگستان زبان و ادب فارسی در خصوص جنبه دیگر شخصیت علمی مایل هروی بیان کرد: وی در طول عمر علمی خود تنها به انتشار متون اکتفا نکرده بلکه تأمل ویژه‌ ایشان به حوزه فرهنگ  موجب شده است که اسم ایشان به عنوان یک دانشمند برجسته در زمینه فرهنگ جهانی آریایی و پارسی مطرح باشد.

مدیر قطب علمی فردوسی‌شناسی و ادبیات خراسان در دانشگاه فردوسی مشهد ضمن توصیه مطالعه آثار ایشان به دانشجویان و کلیه علاقه‌مندان به فرهنگ و ادب پارسی اظهار کرد: نظریه‌های خاص هروی در خصوص یکپارچگی قلمرو زبان فارسی با وجود دخالت مرزهای سیاسی در مرزهای فرهنگی کشورهای فارسی زبان، تلاش‌های ارزشمندی در راستای نگهداری از یکپارچگی فرهنگی کشورهای فارسی زبان است که از موجبات اصلی دریافت جایزه محمود افشار نیز برای ایشان به شمار می‌رود.

این پژوهشگر و نویسنده به احیاء رسائل به عنوان یکی از دستاوردهای ارزشمند مایل هروی اشاره کرد و افزود: رسائل به مقالات کوتاهی در زمینه‎های مختلف گفته می‌شود که از قدیم نگاشته شده‌ و در میان نسخ خطی ما گم و کمرنگ شده‌اند.

وی ادامه داد: از دیگر اقدامات بسیار گرانمایه مایل هروی بیرون کشیدن این رساله‌ها و انتشار دانه به دانه‌ نمونه‌های ارزشمند در این حوزه ناشناخته از زبان و ادبیات فارسی است.

پرکاری و کوشایی بزرگترین آموزه مایل هروی برای فارسی‌پژوهان است

 سلمان ساکت ضمن اشاره به مشقات و مسائلی که بر سر راه مایل هروی به عنوان یک تبعه افغان در ایران وجود داشته و دارد، اظهار کرد: بزرگترین و مهم‌ترین آموزه استاد برای تمام ما صبوری، پرکاری و کوشایی است.

استادیار گروه آموزشی زبان و ادبیات فارسی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد آثار ایشان را دارای تنوع بسیار زیادی در ژانرهای مختلف خواند و گفت: یکی از اقدامات شاخص مایل هروی، تک نگاره‌های منحصر به‌فرد و بسیار با ارزش ایشان است که در یک عنوان در خصوص جامی و دیگری تحت عنوان خاصیت آیینگی در خصوص عین‌القضات همدانی است.

 وی ادامه داد: نثر پخته و دلکش ایشان در کتاب خاصیت آیینگی که به بهترین قسمت‌های نامه‌ها و تمهیدات عین القصات می‌پردازد، به خوبی آبشخورهای عرفانی وی را نمایان می‌کند. 

تسلط کافی بر متن و روحیات صاحب اثر لازمه نگارش گزیده آثار است

نجیب مایل هروی ضمن تشکر بابت برگزاری این مراسم، با اشاره به کتاب خاصیت آیینگی اظهار کرد: گزیده یک متن هنگامی مؤثر واقع می‌شود که نویسنده تسلط کافی بر متن و زیر و بم آن داشته باشد و بر روحیات صاحب اثر مسلط و آگاه باشد.

این نسخه‌شناس و پژوهشگر برجسته زبان و ادب فارسی ادامه داد: تنها در این صورت است که یک گزیده‌ساز می‌تواند گزیده‌ای را ارائه کند که طی آن خوانندگان جوان را به سوی متن اصلی راه ببرد.

وی افزود: تصور می‌کنم کتاب خاصیت آیینگی بهانه مناسبی برای این مجلس بود چراکه چاپ پنجم آن توانسته تا کنون اکثریت جوانان دانشگاهی و غیر دانشگاهی را به سوی متن اصلی تمهیدات، نامه‌ها و رساله جمالی و آثار عین القضات همدانی عارف بزرگ ایرانی در قرن ششم راه ببرد.

در ادامه این مراسم پیام تقدیر محمد کافی، رئیس دانشگاه فردوسی مشهد به پاس چندین دهه زحمات خستگی‌ناپذیر و ارزشمند این پژوهشگر برجسته زبان و ادبیات فارسی قرائت شد.

بزرگداشت مقام علمی نجیبِ مایلِ هروی نویسنده، نسخه‌شناس، مصحح، ویراستار و پژوهشگر برجسته زبان و ادبیات فارسی افغانستانی مقیم ایران به همت گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه فردوسی مشهد با همکاری معاونت پژوهشی دانشکده ادبیات و علوم انسانی این دانشگاه با حضور مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی، ریاست و اعضای هیئت علمی، اساتید، رئیس بنیاد حمایت از محصلین افعان و جمعی از مدیران  و فعالان فرهنگی و ادبی، دانشجویان و علاقه‌مندان به حوزه فرهنگ و ادب پارسی در تالار فردوسی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد برگزار شد.