به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) از قم، برای نخستین بار جایزه جلال آل‌احمد به مناسبت چهل سالگی انقلاب اسلامی برگزیدگان بخش ویژه خود را به رای‌گیری عمومی گذاشته و مخاطبان ادبیات می‌توانند از میان بیست نفر بخش «آتیه داستان ایرانی» نویسنده برتر خود را انتخاب ‌کنند.

این نویسنده‌های زیر 40 سال هر کدام اثری با هویت ملی، دینی و انقلابی در کارنامه خود دارند. وقتی به فهرست بیست نفره نگاه می‌اندازیم، از شهرهای مختلف نویسنده‌هایی در فهرست به چشم می‌خورند اما 6 نفر از نویسندگان یا متولد قم اند یا در قم ساکن اند. وجه اشتراک این نویسندگان، اما برآمدن آن‌ها از ادبیات قم، فعالیت داستانی در فضای ادبیات قم و دارا بودن تحصیلات حوزوی است. این 6 نویسنده به ترتیب حروف الفبا عبارتند از: ابراهیم اکبری دیزگاه، سیداحمد بطحایی، محمدعلی رکنی، محمد رودگر، علی غبیشاوی و مهدی کرد فیروزجایی.
 
در گزارش زیر، کارنامه داستانی این 6 نویسنده را که در بخش «آتیه داستان ایرانی» جایزه امسال جلال آل احمد نامشان آمده است، مروری کرده ایم:
 
ابراهیم اکبری ‌دیزگاه داستان‌نویس، شاعر و پژوهشگر است. دیزگاه در هر دو حوزه شعر و داستان آثاری دارد. «رمان برکت»، «شاه‌کشی»، «بلبل و بلدزر عاشق»، «من آسمان ندارم» و «ماه ولگرد»، «دست‌هایش خونین،‌ چشم‌هایش گریان» و «خرده روایت‌هایی در باب چشم» آثار او است. از این میان «رمان برکت» نامزد نهمین جایزه ادبی جلال احمد و شانزدهمین دوره جایزه شهید حبیب غنی‌پور شده است. در رزومه اکبری دیزگاه دبیری جشنواره خاطره‌نگاری و داستان اشراق و 5 سال دبیر انجمن داستان طلاب کشور هم به چشم می‌خورد.

اکبری دیزگاه اما با انتشار نامه‌ای در فضای مجازی و خطاب به مهدی قزلی، حضور در بخش «آتیه داستان ایرانی» را مقتضی زمان حال خود ندانست و خواست نام او خط زده شود.
 
سید احمد بطحایی نویسنده و منقد ادبی است که علاوه بر فعالیت در حوزه ادبیات داستانی به کار ژورنالیستی هم مشغول است و برای مجلات و روزنامه‌ها مطلب می‌نویسد. رمان «هر صبح می‌میریم» و «سی و ده»  از آثار اوست. «سی و ده»  چهل روایت از روزهای تبلیغ سید احمد بطحایی است. دبیری دومین جشنواره بین‌المللی داستان و خاطره طلاب در کارنامه وی دیده می‌شود.

سید احمد بطحایی درباره جوایز جشنواره‌ها می‌گوید: جوایز در همه جا انگیزه‌اند. نه همه انگیزه. کمکش هم در همین راستاست؛ و البته بهانه‌ای برای یک جشن و دورهمی درون صنفی و نمایشِ بیرونی.

وی درباره جزئیات جشنواره حرف‌های بیشتری دارد اما رویکرد کلی جشنواره را جالب می‌داند و به نظرش قابل تحسین است. نویسنده رمان «هر صبح می‌میریم» معتقد است: جریان داستانِ قم مثل چند جویِ کوچک است که به رودی منتهی می‌شود. یک رودخانه کوچک با جوی‌های که در تشکیل این رود متفاوتند.

محمدعلی رکنی از جمله نویسندگانی است که کارشناسی ارشد ادبیات نمایشی را خوانده است. رمان «سنگی که نیفتاد» او که به چاپ سوم رسیده است در هفدهمین دوره جایزه شهید حبیب غنی‌پور به عنوان کتاب برگزیده سال انتخاب شد. داستان کوتاه وی «ردی روی برف» برگزیده‌ دومین دوره‌ جشنواره‌ خاتم شد.

محمدعلی رکنی برای هر نویسنده جایزه را از دو منظر قابل بررسی می‌داند و می‌گوید: یکی از این دو باید به نویسنده کمک کند و الا جایزه کارآمد نیست و با گذشت زمان فراموش می‌شود. اولین وجه، حمایت معنوی از نویسنده و اثرش است.

نویسنده رمان «سنگی که نیفتاد» معتقد است: بخشی که جایزه را طراحی و برگزار می‌کند، باید اعتبار خوبی از حیث ادبی داشته باشد. این مهم باعث می‌شود بعد از انتخاب نهایی مخاطب به انتخاب اعتماد کند و به آثار برگزیده رهنمون گردد. وجه دیگر جشنواره جایزه مالی است. اگر این بخش بتواند حمایت مالی از نویسنده کند قطعا کمک خوبی به او کرده باشد.

رکنی در مورد روند جایزه جلال می‌گوید: نمی‌دانم برگزارکنندگان جایزه چرا دست به چنین کاری زدند و انتخاب فرد را ملاک قرار دادند در حالی که اثر باید به رای عمومی یا داوری گذاشته شود.

رکنی جایزه جلال را در حال آزمون خطا توصیف می‌کند و می‌گوید: انتخاب آدم‌ها اساساً با انتخاب اثر متفاوت است. این کار ممکن است باعث شروع رقابت نابرابری شود. باید دقیق‌تر مردم و مخاطب را برای انتخاب به مشارکت دعوت کرد.

برگزیده هفدهمین دوره جایزه شهید حبیب غنی‌پور ادبیات قم را هم در حال شکوفایی می‌داند و می‌گوید: ادبیات داستانی قم نه تنها یک فضای جدید را ایجاد کرده است بلکه موفق هم بوده است و مخاطب خاص و منتقدان این نکته را رد نمی‌کنند.

محمد رودگر نویسنده و استاد دانشگاه دارای مدرک دکتری است و به طور جدی به ادبیات داستانی می‌پردازد. «دیلمزاد» و «دخیل هفتم» دو رمان از اوست که هر دو در فضای انقلاب اسلامی روایت می‌شوند. «دیلمزاد» برگزیده سیزدهمین دوره کتاب دفاع مقدس و «دخیل هفتم» برگزیده هفتمین جشنواره داستان انقلاب است.
 
علی غبیشاوی از نویسندگانی است که به فلسفه و سینما علاقه دارد. در عرصه ادبیات رمان «بی‌مترسک» را منتشر کرده است. یک روایت داستانی با موضوع عزاداری محرم در کتاب «کآشوب» از وی منتشر شده است.

غبیشاوی در رابطه با عموم جشنواره‌ها به طور کلی می‌گوید: مثل همه جای دنیا، جوایز ادبی اگر از روند مشخص و تعریف شده و جا افتاده‌ای تبعیت کنند، می‌توانند استعدادهای کم‌تر شناخته شده را به جامعه ادبی معرفی کنند. با این حال من فکر می‌کنم یک جایزه ادبی به تنهایی نمی‌‌تواند در کوتاه‌مدت و آن‌چنان که عده‌ای انتظار دارند، جریان‌سازی کند.

نویسنده رمان «بی‌مترسک» معتقد است: مراجعه به آرای عمومی برای انتخاب آثار برتر، بازتاب‌دهنده ایده‌های جامعه‌شناختی در فرهنگ و هنر است. نمونه‌اش را می‌توان در کامنت‌های گود ریدرز یا آی‌ام‌دی‌بی یا حتی مثلاً انتخاب بهترین فیلم جشنواره فیلم فجر به انتخاب مردم دید. منتها باید این موضوع را هم در نظر داشته باشیم که اولاً این کار مشروط به این است که آحاد آن جامعه آماری، برای مقایسه‌ای واقعی و منصفانه، آن آثار ادبی را خوانده باشند و ثانیا انتظار نداشته باشیم همه مؤلفه‌های فنی و تکنیکی و ادبی آثار داستانی توسط چنان مخاطب انبوهی درک شوند و در قضاوت نهایی‌اش دخیل باشد.

وی باور دارد: ادبیات قم یکی از قطب‌های داستان‌نویسی کشور خواهد شد و حتماً طلاب در این روند، تأثیر مثبتی خواهند داشت. این اتفاق اما به تدریج خواهد افتاد و باید منتظر روند شکل‌گیری آن به صورت طبیعی باشیم.
 
مهدی کرد فیروزجایی نیز، هم اکنون عضو هیات مدیره داستان طلاب و دبیر اجرایی آن است. رمان «به هم رسیدن در میانسی»، «گرگ‌های تیمور قلعه» و «افعی‌کشی» از آثار او هستند. «به هم رسیدن در میانسی» در بخش رمان نوجوان هفتمین جشنواره داستان انقلاب رتبه دوم را کسب کرد، این رمان در جشنواره اشراق که مختص طلاب برگزار می‌شود، برگزیده شد.

کرد فیروزجایی در مورد «آتیه داستان ایرانی» هم می‌گوید: ای بخش از این حیث که شور و شوقی در نویسنده‌ها مخصوصاً نویسنده‌های جوان ایجاد می‌کند، مبارک است منتها اگر همه دلخوشی نویسنده‌ها جشنواره باشد، بسیار بد است چرا که جشنواره‌ها خیلی مواقع نویسنده را از بلنداندیشی باز می‌دارند.
 
یادآوری می‌شود برای رای دادن به هر کدام از این نویسندگان، علاقه‌مندان می‌توانند با مراجعه به نشانی اینترنتی javan.adabiatiran.com علاوه بر مشاهده فهرست بیست نفره، رأی خود را ثبت کنند. این رای گیری اینترنتی تا روز ۱۳ آذرماه ادامه دارد و هر نفر، فقط به سه نامزد می‌تواند رای بدهد.