محمود نیلیاحمدآبادی درباره رشد تخلفات علمی و روشهای جلوگیری از آن گفت: لازم است بگویم تخلفات علمی و فروش مقالات در دانشگاههای بزرگ کمتر اتفاق میافتد؛ اگر در دانشگاهها نسبت استاد به دانشجو رعایت شود و استادان به اندازه توانشان در پژوهشها و پایاننامهها پذیرای دانشجو باشند، حتما جلوی متخلفان گرفته میشود.
وی افزود: چنانچه در گذشته هم اگر دانشگاهی تاسیس میشد ذیل دانشگاههای بزرگ بود. به اعتقاد من باید به روال گذشته عمل کنیم. چراکه تجربههای دانشگاههای بزرگ میتواند حمایت خوبی برای اداره صحیح این دانشگاهها باشد. اینکه در مناطقی از کشور که به لحاظ توسعه عقبتر هم هستند دانشگاهی را تاسیس میکنیم میتواند اداره آن برای آموزش عالی هم دشوار باشد.
دانشگاه هم مسئول است
نیلی درباره تخلفات علمی و فروش مقالات آی اس آی که این روزها بازار داغی دارد، گفت: در اینکه دانشگاهها باید با تخلفات علمی مبارزه کنند شکی نیست؛ چراکه تخلفات علمی نوعی تضییع حقوق عمومی محسوب میشود. نباید به فردی مدرک داد که صلاحیتهای لازم را ندارد. البته این تخلفات در دانشگاههای بزرگ کمتر اتفاق میافتد.
رئیس دانشگاه تهران اصلیترین منشا این معضل را افزیش بیرویه تاسیس دانشگاهها دانست و گفت: مشکل اصلی توسعه بیرویه آموزش عالی است. زمانیکه در دانشگاهها تعداد استادان کافی نیست و از طرف دیگر دانشجو صلاحیت ورود به یک رشته علمی را ندارد، در این شرایط بر دانشجو نظارت نمیشود به همین دلیل تخلفات هم رخ میدهد.
به گفته نیلی با این تعداد رشته در دانشگاهها و با این تعداد دانشجو باید نظارتها سختگیرانهتر باشد.
اول نظارت بعد مجازات
وی درباره روشهای جلوگیری از تخلفات علمی گفت: مهمتر از مجازات ایجاد سامانههای نظارتی است که باید در همه دانشگاهها به اندازه کافی دقیق باشند. اگر در دانشگاهها نسبت استاد به دانشجو رعایت شود و استادان به اندازه توانشان در پژوهشها و پایاننامهها پذیرای دانشجو باشند، حتمن جلوی متخلفان گرفته میشود. مجازاتها بعد از تخلف است. لذا وقتی تعداد دانشجو بیش از ظرفیت یک استاد است مدیریت دانشگاه نمیتواند به خوبی نظارت داشته باشد و اینگونه شاهد این تخلفات هستیم.
نیلی خاطرنشان کرد: وقتی تعداد دانشجو بیش از ظرفیت استاد است، مدیریت یک دانشگاه نمیتواند نظارت کند و چنین اتفاقاتی رخ میدهد. ابتدا باید حوزه اختیارات وزارت علوم، تحقیقات و فناوری افزایش پیدا کند. این وزارتخانه باید به عنوان یک ستاد ملی بر همه دانشگاههای دولتی و آزاد و غیره اعمال نفوذ کند. از طرفی جلوی رشد بیرویه رشتهها و دانشگاهها هم گرفته شود.
به هر حال صاحبان کرسی باید کتاب بنویسند
وی در پاسخ به این پرسش که این قدرت نفوذ را چه فردی باید به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری بدهد، گفت: قطعا شورای عالی انقلاب فرهنگی باید این اختیار را به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری بدهد. کمی اختیارات این وزارتخانه در آموزش عالی کم است که باید افزایش یابد.
رئیس دانشگاه تهران درباره لزوم تالیف کتاب از سوی استادان و صاحبان کرسی با رویکرد تاثیر بر کیفیت محتوای کتابها گفت: قطعا نیاز است که استادان در برخی رشتهها در دانشگاهها کتاب تالیف کنند، تا کمی منابع آن رشته تغذیه شوند. به عقیده من چه در بحث تالیف کتاب چه در بحث انتشار مقاله در قالب پژوهش هر کاری باید گروهی انجام شود.
وی افزود: اینکه استادان از دانشجویان خود در این زمینه بهره میگیرند با قید نام آنها هیچ مانعی ندارد و بهگونهای میدان دادن به دانشجو هم محسوب میشود؛ اما این رویکرد نباید مورد سوء استفاده قرار گیرد و فقط جنبه بهرهگیری از دانشجویان بدون قید نام آنها را داشته باشد.
نیلی گفت: ارزشها و شاخصهای علمی را نمیتوان با ضعف مقررات متوقف کنیم. نمیتوانیم به علت وجود برخی تخلفات به استادان بگوییم که کتاب ننویسندیا ترجمه نکنند. اگر کسی عضو هیات علمی میشود و میخواهد صاحب کرسی باشد باید دستاوردهای علمی کافی و حتی زیادی داشته باشد. تمام هدف ما این است که مقالات و کتابهای علمی روانه نشر دانشگاهی کنیم.
نظر شما