یو هوآ نام چندان آشنایی به نظر نمی‌رسد آیا قبل از رمان «زیستن» اثر دیگری از این نویسنده به فارسی ترجمه شده است و اینکه دلیل انتخاب شما برای ترجمه این رمان چه بود؟
تا آنجایی که می‌دانم رمان دیگری از این نویسنده به فارسی ترجمه نشده است و کتاب هم پیشنهاد ناشر بود. آقای جعفریه در سفری که به چین داشت این کتاب را در نمایشگاه انتخاب کرده بود و به من پیشنهاد داد با توجه به ترجمه‌ای که از مو یان نویسنده شهیر چینی در دست ترجمه و انتشار داشتم. یک هفته‌ای کتاب را خواندم و پیشنهاد ترجمه آن را پذیرفتم. خوشبختانه در روند ترجمه و انتشار، مولف این کتاب، خوش‌شانس تر از مو یان بود و زودتر منتشر شد.
یو هوآ متعلق به کدام نسل از نویسندگان چین است؟
یو هوآ از مو یان نوبلیست (برنده نوبل سال 2012 ) چند سالی جوان‌تر است. قبل از آن هم نویسنده چینی دیگری با تابعیت فرانسه به نام گائو شینگجیان، در سال 2000 برنده این جایزه بوده است. اما به دلیل تابعیت فرانسوی شینگجیان برخی او را چینی محسوب نمی‌کنند. از این نویسنده رمانی به نام «کوهسار جان» به فارسی ترجمه شده است.
بعد از بروز اصلاحات در چین و واقعه میدان تیان‌آنمن و کشتار وسیع آن، اصلاحات شدید سیاسی فرهنگی صورت گرفت که نتیجه آن رشد نویسندگان این کشور بود. یو هوآ یکی از آن‌هاست که حدود پنج سال کوچک‌تر از مو یان است و از شینگجیان 15 سال جوان‌تر. یو هوآ متولد 1960 است و در هنگام انقلاب فرهنگی هفت یا هشت ساله بود. او در دوران کودکی شاهد تنش وتلاطم‌های سیاسی کشور خود، مرگ مائو و جانشینانش بود.
سبک و سیاق نوشتن یو هوآ چقدر به نویسندگان قبل از خود شبیه است و او تا چه اندازه تحت تاثیر نویسندگان قبل از خود است؟
پدر ومادر او پزشک بودند و او خودش در رشته دندانپزشکی تحصیل و کار کرد. اما به گفته خودش از این کار یکنواخت بیزار بود و دلبسته ادبیات. یو هوآ در 23 سالگی داستان‌های کوتاه خود را منتشر کرد اما به آثار پیش از خود چندان اعتنایی نداشت. نه اینکه از آن‌ها درس نگرفته باشد اما او به سبک پست‌مدرن می‌نوشت. او این سبک را بعدها در نوشتن رمان‌های خود تغییر داد. یو هوآ پنج رمان نوشته است و در آن‌ها به رویه واقع‌گرایی که من بیشتر اصرار دارم آن را واقع‌نمایی بنامم، روی آورد. چون به نظرم این سبک، دخل و تصرفی در واقعیت به نفع حقیقتی بزرگتر است با هدف بهبودی و بهروزی انسان‌ها. یو هوآ از رمان «زیستن» به نوشتن اینگونه آثار روی آورد.
یو هوآ در رمان «زیستن» به طور مشخص چه چیزی را روایت می‌کند؟
رمان حدود 40 سال تاریخ کشور چین را در خلال روایت زندگی شخصیت‌های اصلی می‌گوید که از قول یک نفر که جست‌وجوگر فولکلور است روایت می‌شود. این جست‌وجوگر، داستان پیرمردی را گاه با توصیف خود و گاه از زبان خود پیرمرد حکایت می‌کند. آدمی که در ابتدا متمول است اما بر اثر عیاشی زمین خود را از دست می‌دهد و کارگر می‌شود. در پی این اتفاقات شرایط سختی بر او به لحاظ معیشتی حاکم می‌شود. به این ترتیب شاهد اتفاقات کشور شده و تمام تلاشش این است که به زندگی در آن شرایط سخت ادامه بدهد. نام رمان «زیستن» هم به این دلیل برای این اثر انتخاب شده است.
با توجه به مسائلی که در این رمان به لحاظ سیاسی گفته می‌شود، مخاطب این رمان چه کسانی هستند. آیا تنها به قشر روشنفکر و نخبه محدود می‌شوند یا عامه مردم هم می‌توانند با این رمان ارتباط بگیرند؟
عامه مردم به راحتی می‌توانند با این رمان ارتباط برقرار کنند. از این کتاب یکی از فیلمسازان نامدار چین که به نام ژان گیمو شهرت دارد، اقتباس سینمایی کرده است. من البته شخصا فکر می‌کنم کتاب چندین سروگردن از فیلم جلوتر است. کتاب مسائل را بسیار ساده بیان کرده است و مرا یاد کتاب‌های خالد حسینی می‌اندازد که خودم هم آثاری از او ترجمه کرده‌ام.
ناشر معتقد بود دا یو هوآ از بزرگ‌ترین نویسندگان چین است اما من معتقدم این نویسنده انگشت کوچک مو یان هم نمی‌شود. البته خواندن مو یان برای کسانی که با زبان و روایت پیچیده فاکنر آشنایی دارند میسر است و به تلاش زیادی به خصوص در 100 صفحه اول نیاز دارد. اما رمان «زیستن» بسیار سریع و راحت و روان خوانده می‌شود و درعین حال خواننده را متاثر می‌کند. به خاطر دارم محمد حسینی، داستان‌نویس که آن زمان سرویراستار نشر ثالث بود هم بسیار تحت تاثیر این رمان قرار گرفته بود. درنهایت معتقدم عامه مردم به راحتی با این رمان ارتباط برقرار می‌کنند.
گفتنی است رمان «زیستن» نوشته یو هوآ با ترجمه مهدی غبرایی در 232 صفحه و شمارگان 1100 نسخه به قیمت 25000 تومان از سوی نشر ثالث منتشر شده است.
نظر شما